Չորեքշաբթի, 7 Նոյեմբերի 2018 12:27

Արմինֆո.2019 թվականի Հայաստանի պետբյուջեի նախագիծը մշակելիս հաշվի են առնվել որոշ ֆիսկալ կանոններ, որոնց թվում են կարգավորման հակացիկլայնությունն ու պետական պարտքի կայունացումը: Նոյեմբերի 7-ին պետբյուջեի նախագծի շուրջ խորհդրարանական լսումներում այդ մասին հայտարարել է ֆինանսների նախարարի պաշտոնակատար Ատոմ Ջանջուղազյանը:

 

Նրա ասելով, կան այն վարկային ռեսուրսների կոշտ սահմաանփակումներ, որոնք կներգրավվեն լրացուցիչ արժեք ստեղծող ենթակառուցվածքային նախագծերի իրագործման նպատակով: Նախարարի պաշտոնակատարն ընդգծել է նաև արտաբյուջետային միջոցների սահմանափակում կիրառելու կառավարության մտադրությունը: Չնայած այն հանգամանքին, որ 2019 թվականին արտգաբյուջետային միջոցների ծավալը 20 մլրդ դրամով կավելացվի, այդուհանդերձ, պետբյուջեում նման հոդվածի առկայությունը որոշակի ռիսկեր է պարունակում: Այդ առնչությամբ գործադիր մարմինը քննարկում է արտաբյուջետային հիմնադրամների կրճատման հնարավորությունը: Բյուջեի միջոցների առավել արդյունավետ կիրառման նպատակով նախատեսվում է օպտիմալացնել պետական կառավարման համակարգը: Կօպտիմալացվեն որոշ արբանյակային կառույցներ, որոնց թվում են ոչ պետական առևտրային կազմակերպպությունները, ինչպես նաև գիտական հաստատությունները: Ինչպես նշել է նախարարի պաշտոնակատարը, պետական կառուցվածքում նախատեսվում է ներգրավել որակյալ կադրեր, ինչի առնչությամբ ենթադրվում է ավելացնել նրանց աշխատավարձերը, այդ թվում` եկամտահարկի կրճատման ճանապարհով: «Աշխատավարձը պետք է դառնա ոչ թե միջոց, այլ նպատակ: Յուրաքանչյուր աշխատակցի աշխատանքը կգնահատվի ըստ արդյունքի, այլ ոչ թե ըստ աշխատավայրում ներկայության կամ բացակայության՚, - նշել է Ատոմ Ջանջուղազյանը:

 

Նա նաև հաղորդել է, որ խաղային բիզնեսը ներկայիս ֆիքսված վճարումներից կփոխադրվի հարկադրման սովորական համակարգ: Նախարարի պաշտոնակատարը հիշեցրել է, որ 2019 թվականից հանրապետությունն անցնում է ծրագրային բյուջետավորման: Նշելով նոր համակարգի որոշ թերություններ` Ատոմ Ջանջուղազյանը, միևնույն ժամանակ, ընդգծել է, որ հարցը հաստատուն չէ, այն կենթարկվի փոփոխությունների և կբարելավվի: Դրամավարկային և հարկային քաղաքականության արդյունավետությունը բարձրացնելու նպատակով նախատեսվում է ավելացնել անուղղակի հարկերի տոկոսադրույքները և, հակառակը, նվազեցնել ուղղակի հարկերի չափը:

 

Հիշեցնենք, որ սեպտեմբերի 27-ին կառավարության հերթական նիստում գործադիրը հավանություն է տվել «ՀՀ 2019 թ. պետական բյուջեի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծի վերաբերյալ կառավարության օրենսդրական նախաձեռնությանը: Ըստ այդմ՝ ՀՀ 2019 թ. համախմբված բյուջեն գնահատվում է եկամուտների գծով` 1,533.7 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումներից ստացվող մուտքերի), ծախսերի գծով՝ 1,685.3 մլրդ դրամ (առանց միջբյուջետային փոխանցումների), դեֆիցիտը (պակասուրդը)՝ 151.6 մլրդ դրամ: ՀՀ համայնքների 2019 թվականի բյուջեները գնահատվում են ՝ եկամուտների գծով՝ 138.9 մլրդ դրամ (ներառյալ` պետական բյուջեից ստացվող պաշտոնական դրամաշնորհները), ծախսերի գծով՝ 138.9 մլրդ դրամ: Օրինագծով՝ նախատեսվում է, որ ՀՀ կենտրոնական բանկը 2019 թ. ընթացքում օրենքով վերապահված իրավասությունների սահմաններում դրամավարկային քաղաքականության վերաբերյալ որոշումներ ընդունելիս կառաջնորդվի 12-ամսյա գնաճի 4 +/-1.5 տոկոսային կետ տատանումների թույլատրելի միջակայքում նպատակային ցուցանիշով: Նախագիծը մշակվել է՝ հաշվի առնելով մի քանի նոր հանգամանքներ: Առաջինը հարկաբյուջետային կանոններն են, որոնց համաձայն՝ պետք է իրականացվի հարկաբյուջետային քաղաքականություն, որը, մասնավորապես, պետք է ունենա պարտքը կայունացելու միտում: «Տրամաբանությունը հետևյալն է՝ պարտք ենք վերցնելու որպես կանոն կապիտալ ծախսերի համար, պարտք չենք վերցնելու ընթացիկ ծախսեր ֆինանսավորելու համար»,- այն ժամանակ ասել էր ֆինանսների նախարարը: Ըստ Ատոմ Ջանջուղազյանի՝ հաջորդ առանձնահատկությունն այն է, որ 2019 թ.-ից այլևս պետական բյուջեն պետք է ունենա ծրագրային ձևաչափով օրենքում ներկայացում, ինչը նշանակում է, որ ֆինանսական միջոցները, որոնք օգտագործվում են բյուջեի շրջանակում, ըստ էության, մղվում են երկրորդային պլան: «Կարևորվում են արդյունքային ցուցանիշները, այն միջոցառումները, որոնք նախատեսվում են իրականացվել այդ արդյունքերին հասնելու համար»,-նշել էր ֆինանսների նախարարը: Նշվել էր նաև, որ ծախսերի կառուցվածքի մեջ հիմնական տեսակարար կշիռը բաժին է ընկնում սոցիալական, մշակութային բնագավառի ծախսերին՝ շուրջ 44 տոկոս:  Արարատ Միրզոյանը, անդրադառնալով «ՀՀ 2019 թ. պետբյուջեի մասին» օրինագծին, նշել էր. «Մենք նախատեսում ենք որոշակի փոփոխություններ, այդ թվում Հարկային, այդ թվում նաև տնտեսության վրա ազդեցություն գործող այլ օրենսդրություն, բարեփոխումներ ենք առաջարկում: Աշխատանքներ են տարվելու նաև պետական կառավարման համակարգի արդյունավետության բարձրացման ուղղությամբ, որոնք հանգեցնելու են ծախսային արդյունավետության: Կարծում եմ՝ դրանք ազդեցություն են ունենալու 2019 թ. բյուջեի վրա, և մենք հընթացս որոշակի փոփոխություններ անելու ենք դեպի էլ ավելի լավը»: