Արմինֆո. Նոյեմբերի 22-ին լրացավ Հայաստանի ազգային արժույթի`դրամամի 25 տարին:
«Այս տարիների ընթացքում երկրի ֆինանսական համակարգն անցել ձևավորման, մաքրման և կայացման փուլերը: Առանց որևէ բյուջետային սուբսիդիաների, դիմակայելով բոլոր այն մարտահրավերներին, Հայաստանի ֆինանսական համակարգը շարունակում է պահպանել կայունությունը, ինչը ներկայիս իրողությունում շատ կարևոր է. Այս տարիների ընթացքում, երկրի ֆինանսական համակարգը բախվել է ցնցումների, հիմնականում`արտաքին շուկայից, բայց այստեղ էլ ցույց է տվել իր կայունությունը, ուժը, միասնությունն ու պրոֆեսիոնալիզմ: Այդ ընթացքում ստեղծվել են բոլոր ենթակառուցվածքները, որոնք անհրաժեշտ են կայուն և արդյունավետ ֆինանսական համակարգի զարգացմանը», - իր շնորհավորական ուղերձում ասել է ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը:
Նույն օրը, նոյեմբերի 22-ին, նշվում է բանկիրի օրը: «Այսօր լավ առիթ է նաև շնորհավորելու բանկային համակարգի աշխատակիցներին, քանի որ Հայկական Դրամի ներդրման օրը նշվում է նաև որպես բանկային աշխատակցի օր: Ցանկանում եմ շեշտել, որ Կենտրոնական բանկը, ունենալով օրենքով վերապահված անկախության հիմքեր, մշտապես գործել է բարձր պատասխանատվությամբ, թափանցիկ և առավելագույն ջանքերն է ներդրել իր խնդիրների իրագործման ընթացքում, որի համար իմ շնորհակալությունն եմ հայտնում Կենտրոնական բանկի թիմին, նախկին և ներկա աշխատակիցներին: Եվս մեկ անգամ շնորհավորում եմ բոլորիս այս հրաշալի օրվա կապակցությամբ», - նշել է Ա. Ջավադյանը:
Այս տարի այդ տոնը նշանավորվեց 3-րդ սերնդի կոմպոզիտային թղթադրամների շրջանառության ներդրմամբ: Նոյեմբերի 22-ից շրջանառության մեջ են դրվում 10,000, 20,000 և 50,000 դրամ անվանական արժողությամբ թղթադրամներ, իսկ դեկտեմբերի 25-ին`1000, 2000 և 5000 դրամ անվանական արժողությամբ թղթադրամները: Ավելին, 2000 դրամ անվանական արժեքով թղթադրամը շրջանառության մեջ է դրվում առաջին անգամ: Մեկ տարի առաջ, 2017 թվականին ՀՀ դրամի 24-ամյակի առթիվ Կենտրոնական բանկի կողմից ներկայացված 500 դրամ անվանական արժեքով թղթադրամը վաստակեց միջազգային ճանաչում և ճանաչվել է լավագույնը տարածաշրջանում: «Նոր թղթադրամներն ունեն ժամանակակից բարձր պաշտպանվածության աստիճան: Շնորհիվ բարձր որակի, նրանք մի քանի անգամ ավելի երկար կծառայեն, ինչը թույլ կտա զգալիորեն նվազեցնել դրամաշրջանառության հետ կապված ծախսերը: Հայկական դրամն ունեցել և պետք է ունենա առավել բարձր մակարդակի պաշտպանվածություն: Հոսով ենք, որ երրորդ սերնդի նոր թղթադրամները կարժանանան բարձր միջազգային գնահատականի», - եզրափակել է Ա.Ջավադյանը:
Նշենք, որ 1000 դրամ անվանական արժեքով թղթադրամի վրա պատկերված կլինի Պարույր Սևակը (ներկայումս շրջանառվող Եղիշե Չարենցի պատկերի փոխարեն), 5000 դրամի վրա - ամերիկահայ գրող Ուիլյամ Սարոյան (Հովհաննես Թումանյանի փոխարեն), 10 000 դրամի վրա - Կոմիտասը (Ավետիք Իսահակյանի փոխարեն), 20 000 դրամի վրա - ծովանկարիչ Հովհաննես Այվազովսկին (Մարտիրոս Սարյանի փոխարեն), իսկ 50 000 դրամի վրա - Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչը: Շախմատի աշխարհի 9-րդ չեմպիոն Տիգրան Պետրոսյանը պատկերված կլինի 2000 դրամ անվանական արժեքով թղթադրամի վրա, իսկ 100 000 դրամանոց թղղադրամը ներառված չէ 3-րդ սերնդի ցուցակում և շրջանառությունից դուրս կգա (մաշվածությանը զուգահեռ) պահանջարկի բացակայության պատճառով: Իսկ 3-րդ սերնդի գործող թղթադրամներն աստիճանաբար դուրս կգան շրջանառությունից:
Հիշեցնենք, որ 1993 թ. Նոյեմբերի 22-ին անկախ Հայաստանի Հանրապետությունում շրջանառության մեջ դրվեց ազգային արժույթ, դրամ: Այս 25 տարվա ընթացքում բանկային համակարգը և հայկական դրամը կարողացել են ամբողջ ճանապարհը անցնել և ստեղծել արժանի պատմություն: Դժվար չէ պատկերացնել, թե ինչ մարտահրավերներ են միայն նորանկախ Հայաստանը: Կենտրոնական բանկը միայն ձևավորեց դրամավարկային քաղաքականությունը և ֆինանսական վերահսկողության գործառույթները, և այդ ժամանակ գրեթե պետական պահուստներ չկային: Այդ պայմաններում ամենադժվարը ֆինանսական համակարգի և ազգային արժույթի նկատմամբ վստահության ձևավորումը էր: Այնուամենայնիվ, թիմային աշխատանքի շնորհիվ հնարավոր է հասնել վստահություն հայ դրամայի և ֆինանսական համակարգի նկատմամբ: Հայկական դրամը ոչ միայն վճարման միջոց է, այլ առաջին հերթին դա պետական անկախության խորհրդանիշ է: Հայաստանի ֆինանսական համակարգը ապացուցել է, որ կարող է դիմակայել լուրջ մարտահրավերներին: Դրա ապացույցն է 2008 թ. Ֆինանսական և տնտեսական ճգնաժամի ամենադժվար շրջանում ավանդների և վարկերի աճը: Այնպես որ, եթե 2008 թ. Վարկային պորտֆելը բանկերի 615 մլրդ դրամ, ակտիվները `1 տրիլիոն դրամ, հոկտեմբերի 1-2018, այդ գործիչները հասել համապատասխանաբար 3.1 տրլն դրամ ($ 6.4 մլրդ) և 4,7 տրլն դրամ ($ 9.8 մլրդ): Նոյեմբերի 22-ը նաև բանկի աշխատակիցն է: