Արմինֆո. ԱՄՀ գնահատմամբ, Հայաստանի պետական պարտքի մակարդակը համեմատաբար բարձր, սակայն, առայժմ տանելի մակարդակում է: Նախօրեին Երևանում այդ մասին լրագրողներին հայտարարել է Արժույթի միջազգային հիմնադրամի հայաստանյան առաքելության ղեկավար Հոսեին Սամիեին:
Ինչպես նշել է ԱՄՀ առաքելության ղեկավարը, արդեն 2017 թվականին հարկաբյուջետային քաղաքականության վարման առումով Հայաստանի կառավարությունից պահանջվել են ոչ քիչ բյուջետային շտկումներ` բյուջեի պակասուրդի կրճատման նպատակով: Բացի այդ, պետական պարտքի մակարդակը կայունացնելու նպատակով Հայաստանն ստիպված էր հրաժարվել որոշ ծրագրերից և կրճատել կապիտալ ծախսերը, որոնք իրականացվում են արտաքին ֆինանսավորման հիման վրա, քանի որ դրանք երկրի տնտեսության աճի վրա դրական ազդեցություն կգործեին միայն կարճաժամկետ հեռանկարում:
Հոսեին Սամիեին, միևնույն ժամանակ, գոհունակություն է հայտնել Հայաստանի կառավարության ձեռք բերած այն պայմանավորվածությունների առնչությամբ, որպեսզի ծախսերն ավելի քիչ կրճատվեն, քան նախկինում նախատեսվում էր, ինչպես նաև` ՀՆԱ շուրջ 1% ուղղորդվի կապիտալ ծախսերին` հարկային մուտքերի աճի հաշվին: Ինչպես հայտարարել է առաքելության ղեկավարը, ԱՄՀ նաև պաշտպանում է այն ֆիսկալ կանոնը փոխելու Հայաստանի իշխանությունների մտադրությունը, որի համաձայն, երկրի պետական պարտքի մակարդակը չպետք է գերազանցի ՀՆԱ 50%-ի նշաձողը: «Ֆիսկալ կանոնները կոչված են ապահովելու տնտեսական աճը ծանր ժամանակներում և միաժամանակ պահպանելու պետական պարտքի թույլատրելի և ընդունելի մակարդակ», - պարզաբանել է նա:
Ինչպես նշել է ԱՄՀ ներկայացուցիչը, հարկային քաղաքականության սրբագրումների արդյունքում արդեն առաջին եռամսյակի արդյունքների համաձայն, պետական գանձարան հարկային մուտքերը, փաստորեն, ՀՆԱ 0,3 կետով գերազանցել են բյուջեում ամրագրված ցուցանիշները:
Հոսեին Սամիեիի ասելով, հայաստանի ԿԲ-ն պետք է պատրաստ լինի մեղմել դրամավարկային քաղաքականությունն այնքանով, որքանով դա համապատասխանում է նախատեսված ինֆլյացիայի շրջանակներին: Միևնույն ժամանակ, հաշվի առնելով տնտեսական ակտիվության աճն ու ինֆլյացիայի բարձր տեմպերը, ԱՄՀ-ում կարծում են, որ մոնետար քաղաքականության պայմանները մեղացնելիս ֆինանսական կարգավորողը պետք է առավելագույն զգուշավորություն դրսևորի:
Առաքելության ղեկավարը հիշեցրել է, որ ԱՄՀ 2014 թվականից Հայաստանում ծրագրային աջակցկություն է ցուցաբերում «Երկարաձգվող ֆինանսավորման» շրջանակում: «Ծրագրի նպատակը երկրի տնտեսությանն աջակցելն է վճարային հաշվեկշռի պահպանման, ինչպես նաև Հայաստանի իշխանությունների հետ համաձայնեցված մակրոտնտեսական քաղաքականության միջոցով», - հայտարարել է նա: Ինչպես պարզաբանել է Սամիեին, ընթացիկ ծրագիրն ավարտվում է առաջիկա ամռանը: «ԱՄՀ թիմը կես տարին մեկ այցելում է Հայաստան` ընթացիկ աշխատանքի արդյունքն ամփոփելու նպատակով: Հերթական ամփոփումը վերջինն է», - հաղորդել է ԱՄՀ առաքելության ղեկավարը: Նրա ասելով, վերջին ամփոփման արդյունքում Հայաստանի կառավարության հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունները, ըստ էության, կատարվել են: «ԱՄՀ թիմի վերջին ամփոփման ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների իրագործման ընթացքն ընդունելի է կազմակերպության համար և գնահատվում է «բավարար», - հայտարարել է նա:
Ինչ վերաբերում է ապագայում «հանձնարարվող դեղատոմսերին», ապա, Սամիեիի ասելով, Հայաստանի տնտեսությունը 2016 թվականին ցուցադրել է հետաքրքիր դինամիկա. առաջին կիսամյակում եղել է աճ, երկրորդում` պատկառելի: Ինչի առնչությամբ անհրաժեշտ է ընդլայնել երկրի արտահանման տեսականին, կրճատել բնակչության աղքատության մակարդակը, և ավելացնել զբաղվածությունը` ներառական աճ ապահովելու նպատակով: Դրա համար, ինչպես նա կարծում է, անհրաժեշտ է ապահովել հաստատուն աճ, ինչն, առաջին հերթին, պայմանավորված կլինի օտարրեկրյա ուղիղ ներդրումների աճով, կրթության մակարդակի և ենթակառուցվածքների կատարելագործմամբ, կոռուպցիայի դեմ արդյունավետ պայքարով և գործարար միջավայրի զարգացմամբ: «Կարծում ենք, որ Հայաստանի նոր կառավարությունը պատարստ կլինի նման բարեփոխումների», - հայտարարել է նա:
Հիշեցնենք, որ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի (ԱՄՀ) գործադիր խորհուրդը դեկտեմբերի 9-ին ավարտել էր «Երկարաձգվող ֆինանսավորման» ծրագրի (EFF) շրջանակում Հայաստանի կատարողական արդյունքների չորրորդ ամփոփիչ ստուգումը, ինչի արդյուքնում հիմնադրամը հաստատել էր հանրապետությանը 15.65 միլիոն SDR կամ շուրջ 21.24 մլն դոլարի ֆինանսավորման տրամադրումը: Ինչպես նշվում էր ԱՄՀ հաղորդագրությունում, հատկացումների ընդհանուր գումարը հասցվել է 66.52 մլն SDRի կամ շուրջ 90.28 մլն դոլարի: Աղբյուրի համաձայն, 82.21 մլն SDR կամ շուրջ 111.57 մլն դոլար արժղությամբ ծրագիրը հաստատվել է 2014 թվականի մարտի 7-ին: Ավարտելով ամփոփիչ ստուգումը՝ գործադիր խորհուրդը հավանություն էր տվել նաև բյուջետային հաշվեկշռի 2016 թ. դեկտեմբերի վերջի կատարողական չափորոշիչի փոփոխության մասին Հայաստանի կառավարության հայտին: Եկամուտների գծով թերակատարումը, հիմնականում, պայմանավորված է եղել արտաքին գործոններով, իսկ ավելի բարձր կապիտալ ծախսերը, որոնք իրականացվում են արտոնյալ պայմաններով արտաքին ֆինանսավորմամբ, հիմնականում, արտացոլում են նախկին թերակատարման հաղթահարումը` ապահովելով հակացիկլային որոշակի աջակցություն:
Հիշեցնենք, որ 2016 թվականի արդյունքում Հայաստանի պետական պարտքը կազմել է 5,9 մլրդ դոլար, 2017 թվականին այն կհասնի 6,250 մլրդ դոլարի: Ընդհանուր պարտքի կառուցվածքում կառավարության բաժինը 5,4 մլրդ դոլար է, իսկ ԿԲ պարտքը` շուրջ 503 մլն դոլար: ՀՆԱ նկատմամբ պետական պարտքի հարաբերակցությունը 2016 թվականի արդյունքներով կազմ ել է 54,5%: Ինչ վերաբերում է 2017 թվականին, ապա, ինչպես հաղորդել է Վարդան Արամյանը, բյուջեում ամրագրված ցուցանիշների ապահովման դեպքում Հայաստանի պետական պատքի ծավալը 2017 թվականին կանխատեսվում է 6,250 մլրդ դոլարի մակարդակում, ներառյալ ԿԲ պարտքը, որն ակնկալվում է 530 մլն դոլարի մակարդակում:
Ալեքսեյ Մելնիկով. ՀԿԵ-ն թողունակության բավականին լուրջ պաշար ունի
Հայաստանում դոլարային հիփոթեքի արգելքը՝ սպառողի շահերի պահապան թե բանկային շահերի լոբբինգ. Կարեն Զաքարյան
Փաշինյանի կառավարությունը ոչ մի առնչություն չունի տնտեսական աճի հետ. Սուրեն Պարսյան
ԵԱՏՄ երկրներ ավտոմեքենա վաճառելիս ՊԵԿ-ի տեղեկանքները չեղարկվել են
Հայաստանի տնտեսությունն անառողջ է. տնտեսագետն առաջարկում է առկա խնդիրների լուծման եղանակներ
ԱԶԲ պատվիրակությունն այցելել է Հյուսիս-Հարավ ճանապարհային միջանցքի Սիսիան-Քաջարան հատված
Հայաստանի բանկերի միության խորհրդի նախագահ է ընտրվել Մհեր Անանյանը