Ուրբաթ, 22 Մարտի 2019 19:51

Արմինֆո. ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը հանդես է գալիս ՀՀ-ում "Քաղաքացիություն ներդրումների դիմաց" նախաձեռնության իրականացման օգտին, որը ենթադրում է երկրի կողմից հպատակության տրամադրում  «անբիծ հեղինակություն՚ ունեցող ցանկացած օտարերկրացու, որւ պատրատս է որոշակի գումար ներդնել ազգային տնտեսությունում:

 

Այդ մասին Խաչատրյանն  ԱրմԻՆֆո-ի թղթկցին հաղորդել է` խոսելով "Arton Capital" ընկերության նախագահի հետ վերջերս կայացած իր հանդիպման մասին, որն զբաղվում է կապիտալի ներդրման ճանապարհով քաղաքացիություն ստանալու ծրագրերով:

 

Խաչատրյանի ասելով, այսօր շատ երկրներ ներդրումային ներգաղթի ծրագրեր են իրականացնում, որոնց շրջանակներում միջազգային գործարարները կարող են տեղափոխել իրենց ընտանիքը, ընդլայնել բիզնեսի հնարավորությունները կամ, պարզապես, ստանալ նոր անձնագրի տարբեր առավելություններ ՝ ներառյալ առանց վիզայի տեղափոխումը:

Հայաստանում ծրագրի ներդրման հնարավորության մասին առաջին անգամ սկսել են խոսել 2017 թվականի մայիսին։  Այն ժամանակ Միգրացիոն քաղաքականության մշակման միջազգային կենտրոնի (ICMPD) հրավերով, որը ԵՄ ֆինանսավորմամբ Հայաստանում իրականացնում էր «Աջակցություն միգրացիային և սահմանների կառավարմանը՚ ծրագիրը, ՀՀ էին այցելել Կանադայում գրանցված "Arton Capital"կազմակերպության ներկայացուցիչները։  ՀՀ տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունը մամուլի հաղորդագրություն էր տարածել այս այցի մասին, որը վերնագրված էր «նախարարության և "Arton Capital" կազմակերպության միջև համագործակցությունը կնպաստի օտարերկրյա ներդրումների ներգրավմանը՚:

2017թ. սեպտեմբերին «Աջակցություն միգրացիային և սահմանների կառավարմանը՚ ծրագրի կայքում զետեղված «Քաղաքացիության տրամադրում ներդրումների դիմաց՚ նախագծին նվիրված Հայաստանի համար գնահատման զեկույցում խոսք էր գնում ծրագրի առանցքային տարրերի, նախագծի թույլ և ուժեղ կողմերի մասին, ներկայացվել էին նաև ռիսկի գործոնների մեղմացման ռազմավարություններ: «Կանխատեսումների համաձայն՝ նախագիծը կարող է դառնալ օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների կայուն աղբյուր, որոնցից կանխատեսվող զուտ շահույթը 6 տարվա կտրվածքով կկազմի ավելի քան 100 մլն ԱՄՆ դոլար՚, - նշվում է ծրագրի պաշտոնական կայքում:

 

Բացի այդ, ինչպես ասվում է զեկույցում, եթե Հայաստանը 60-ից ավելի երկրներում ունենա առանց վիզայի մուտք, ապա Ռուսաստանի հետ նրա առանձնահատուկ հարաբերությունների և Իրանի հետ աշխարհագրական հարևանության պայմաններում Հայաստանի քաղաքացիություն ստանալը գործարարի համար կդառնա ոչ միայն հանգիստ ապագա և անվտանգություն ապահովելու արդյունավետ միջոց, այլ նաև բիզնեսի զարգացման կարևորագույն ռազմավարական քայլ:

 

2017 թվին Հայաստանի իշխանությունները տարվեցին գաղափարով, բայց այսօր արդեն «թավշյա հեղափոխությունից՚ և կառավարության փոփոխությունից հետո ստիպված են նորից վերադառնալ այն բանին, ինչից սկսել են։ Նախարար Խաչատրյանը, ով 2017թվին հանդես է եկել առաջին փոխնախարարի դերում, հայտարարում է, որ ինքը շատ դրական է վերաբերվում Հայաստանում նման ծրագիր կյանքի կոչմանը։  Ծրագրի հիմնական "օպերատորի" դերում նա տեսնում է "Arton Capital" ընկերությանը, քանի որ հենց «նրանք են տիրապետում աշխարհում լավագույն փորձին այդ ոլորտում՚: «Վրաստանն աշխատում է ծրագրի ուղղությամբ, Մոլդովան պատրաստվում է ծրագրի մեկնարկին, և, ի վերջո, բոլոր երկրները կփորձեն «շուկա՚ հանել իրենց ազգային անձնագրի առավելությունները։  Դրա պահանջարկը միշտ կլինի: Իսկ «Արտոնում՚ այդ գործում պրոֆեսիոնալներ են և պատրաստ են խորհրդատվություն տրամադրել Հայաստանին «ամենաշահավետ փաթեթի՚ հաստատման հարցում, որը համապատասխան պահանջարկ կվայելի «ներդրողի վիզայի՚ շուկայում՚, - նշել է նա։  Բացի այդ, ինչպես կարծում է Խաչատրյանը, ծագումով հայ Արմանդ Արտոնի գլխավորած ընկերության խորհրդատվական ծառայությունները երկրին ավելի էժան կնստեն, քան` եթե հանրապետությունը դիմեր նմանատիպ վարկանիշ ունեցող մեկ այլ ընկերության:

 

Տնտեսական զարգացման նախարարը կարծում է, որ ծրագրի ներդրման համար շատ բան պետք է քննարկվի։  Կա երկու կարեւոր ասպեկտ, որոնք, ինչպես փորձը ցույց է տալիս, պետք է քննարկվեն առաջնահերթ: Մասնավորապես,  պետք է հիշել, որ եթե միգրանտների մի մասը բարիք է երկրի համար, ապա կան նաև այնպիսիք, որոնք որոշակի ռիսկ են ներկայացնում ընդունող երկրի համար: Պետական սահմանի պաշտպանության համար պատասխանատուները պետք է խիստ պահպանողական լինեն, և մի շարք դեպքերում, հնարավոր է, խիստ զգուշավոր լինեն նման ծրագրերի ննկատմամբ։

 

Մյուս կողմից, երկրի տնտեսության զարգացման պատասխանատուները պետք է «ուռայով՚ ընդունեն ծրագիրը և ամեն կերպ նպաստեն այդ գաղափարի առաջխաղացմանը։  «Տնտեսության տեսանկյունից ծրագիրը պետք է դիտարկվի որպես բացարձակ դրական երևույթ, որն իրավունք է տալիս ավելի մեծ սահմանափակումներ ունեցող երկրների քաղաքացիներին, քան ՀՀ անձնագիր ունեցող քաղաքացիները, օգտվել ՀՀ «կապույտ անձնագրի՚ «բոնուսներից՚: Իսկ դա կարժենա որոշակի գումար, որի չափը որոշելու է ինքը` պետությունը ՝ հաշվի առնելով «վիզային ներգաղթյալի" համար առաջարկվող «շահաբաժշինները՚, - հայտարարել է նախարարը։

 

Տիգրան Խաչատրյանը համոզված է, որ երբ էլ ծրագիրը իրականացվի, «ներդրողի վիզայի՚ շուկայում հայկական արտադրանքի արժեքը բարձր կլինի, օրինակ, նույն չինացու համար, ով կցանկանա բիզնես վարել ԵԱՏՄ երկրներում, կամ առանց լրացուցիչ բյուրոկրատիայի ազատ տեղաշարժվել Միությունում հայկական «կապույտ անձնագրով՚:

 

Այս հարցերն ըմբռնելուց հետո, ըստ Խաչատրյանի, փաստաթուղթը գաղափարական պարզաբանումներով շրջանառության մեջ կդրվի ևս մեկ անգամ, և աշխատանքային կարգով, ինչպես օրենքը պահանջում է, կդրվի վարչապետի սեղանին։

 

Քաղաքացիություն ներդրումների դիմաց (անգլ. ՝  Citizenship by Investment կամ CBI), ողջ աշխարհում լայնորեն կիրառվող հայեցակարգ է: CS Global Partners-ի փորձագետները Second Citizenship Survey 2017-ի հետազոտության շրջանակներում պարզել են, որ ամբողջ աշխարհում մարդկանց 89 տոկոսը կցանկանար երկրորդ քաղաքացիություն ունենալ, իսկ 34 տոկոսից քիչ ավելին հայտարարում են, որ պատրաստ են ներդրումներ կատարել երկրորդ քաղաքացիություն ստանալու համար: Ավելին, 80% - ը հայտարարել է, որ իրենք պատրաստ են ներդնել կամ նվիրաբերել իրենց տարեկան եկամտի 5% - ը երկրորդ քաղաքացիություն ստանալու համար: Շատ երկրներ առաջարկում են «Քաղաքացիություն ներդրումների դիմաց՚, որի շրջանակներում քաղաքացիություն ստանալ ցանկացողները  կարող է ներդնել գումար անշարժ գույքի մեջ եւ ստանալ քաղաքացիություն` անշարժ գույքի սեփականության իրավունքով:  Դրա հետ մեկտեղ, այս կերպ քաղաքացիություն գնելն էժան չի նստում: Օրինակ, Նոր Զելանդիայի քաղաքացիությունը կարժենա 3 մլն նորզելանդական դոլար ($1.98 մլն), Կանադայինը` $ 800 000, Հունաստանի քաղաքացիություն ստանալու համար պետք է ներդնել առնվազն 250 հազար եվրո անշարժ գույքի մեջ, Պորտուգալիայում մուտքի ոսկե արտոնագրերի արժե 350 000 ($406 200), Իսպանիայում` 500 000 ($580 286), Թուրքիայում ծրագիրը մեկնարկել է 2017թվին, եւ  քաղաքացիությունը արժե` սկսած 1 մլն դոլարից: