Երկուշաբթի, 8 Հուլիսի 2019 18:59

Արմինֆո. Հայաստանը վաղը կհայտարարի աննախադեպ ծավալով՝  100 մլն դոլարի, 10-ամյա պարտատոմսերի տեղաբաշխման մասին:  Այս մասին հուլիսի 8-ին Արմինֆո-ի թղթակցին հայտնել է ՀՀ ֆինանսների նախարարության պետական պարտքի կառավարման վարչության պետ Արշալույս Մարգարյանը:

 

<Փաստորեն, Հայաստանը պարտատոմսերի շուկայում է մոտ 30 տարի է. առաջին թողարկումն իրականացվել է 1995 թվականին ՝ 100 հազար դոլարի չափով>, - հիշում է Մարգարյանը: 1997 թվականից սկսվել է միջնժամկետ եւ երկարաժամկետ փոխառությունների կանոնավոր թողարկումը ՝ 1 տարուց մինչեւ 30 տարի ժամկետով: Եվ այսօր միանվագ 10-ամյա պարտատոմսերի առավելագույն ծավալը կազմել է մոտ 60 մլն:  50-60 մլրդ դրամի պարտատոմսեր մինչ օրս տեղաբաշխվել են 20-30 տարի շրջանառության ժամկետով ։

 

Վարչության ղեկավարը վստահ է, որ Հայաստանում ներքին խնայողությունների ծավալը բավականին տպավորիչ է ։  <Այդ խնայողությունների ներգրավման համար պահանջվում է փոխադարձ վստահության մթնոլորտի ստեղծում։  Եվ ես այսօր խորապես համոզված եմ կողմերի փոխըմբռնման և վստահության համապատասխան միջավայրի առկայության հարցում>,- նշել է Արշալույս Մարգարյանը ։

 

Դեռևս 2018 թվականի դեկտեմբերին ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը կապիտալի շուկայի մասնակիցների հետ հանդիպման ժամանակ հայտնել էր, որ գերատեսչությունը վերանայում է իր քաղաքականությունը և, եթե մինչ օրս թիրախավորվել են հիմնականում երկարաժամկետ արժեթղթերը, ապա այսուհետ

հիմնական ուղենիշ են դառնում 10-ամյա պետական պարտատոմսերը:

Տեղաբաշխման պահը ընտրվել է ֆինանսական շուկայի ներքին խաղացողների, ինչպես նաեւ կանխատեսվող պահանջարկի համակողմանի վերլուծության եւ կանխատեսման հիման վրա:

 

Այսպես՝ նախատեսվում է, որ վաղը Ֆինանսների նախարարությունը 40 մլրդ դրամի պարտատոմսերի տեղաբաշխման աճուրդ կանցկացնի ։  Նրանց համար, ովքեր այդ պարտատոմսերը ձեռք են բերել հաջորդ օրը տեղաբաշխման կառաջարկվեն 8 մլրդ դրամի (40 մլրդ դրամի 20 տոկոս) պարտատոմսեր՝ աճուրդի միջին կշռված գնով (առաջնային շուկայում) ։  Եվ եւս 10 տոկոսը կամ 4 մլրդ դրամի չափով կտեղադրվեն Գանձապետական պահառուի հարթակում ՝ այդ թվում շարքային քաղաքացիների կողմից դրանք ձեռք բերելու համար ՝ առանց միջնորդավճարի:

 

Վաղվա աճուրդը, ինչպես նշել Է Մարգարյանը, կդառնա Դեպարտամենտի <կյանքի>  երեք նշանակալի իրադարձություններից մեկը. առաջինը թվագրվում է 2000թ. մարտի 7-ին, երբ Հայաստանն առաջինը ողջ հետխորհրդային տարածքում կարողացավ թողարկել պարտքային պարտատոմսեր ՝ ավելի քան 12 ամիս- 15 ամիս շրջանառության ժամկետով: Երկրորդ ՝ 2004 թվականի սեպտեմբերի 23-ին Հայաստանում առաջին անգամ թողարկվեցին 7-ամյա պետական պարտատոմսեր, որոնք փոխարինելու եկան 5-ամյա պարտատոմսերին:  <Այստեղ գլխավորը պետական պարտատոմսերը շրջանառության մեջ դնելով շահագրգռել արտաքին ներդրողին, որոնք այդպիսով կարող են հասկանալ էմիտենտ երկրի կապիտալի շուկան, նրա արժույթի <կշիռը>, կարողանալ հետեւել կապիտալի շուկայի մասնակիցների վարքագծին, իսկ ցանկության դեպքում նաեւ արագ դառնալ պետական արժեթղթի սեփականատեր>, - նշել է նա:

 

Այսպիսով, չնայած այն բանին, որ հերթական թողարկմամբ թիրախավորվում է ներքին շուկան, ինչպես սպասվում է, պետական պարտատոմսերի 100 մլն դոլարի չափով միանվագ տեղաբաշխումը կգրավի շուկայի արտաքին խաղացողների ուշադրությունը: Ֆինանսների նախարարությունում համոզված են, որ վաղվա աճուրդին ուշադիր կհետեւեն նաեւ դրսից, քանի որ որոշակի իմաստով հենց այդ շեմից ՝ ինչպես միանվագ թողարկման ծավալի, այնպես էլ տեղաբաշխման ժամկետի առումով, սկսվում է արտաքին խաղացողի <շահերի գոտին> ։

 

Ինչպես կարծում են Արմինֆո-ի փորձագետները, այս խոշոր տեղաբաշխման հաջողությունը որոշակի իմաստով կորոշի հայաստանյան եվրաբոնդերի համար ակնկալվող երրորդ տրանշի հաջողությունն ու արժեքը: Դա թույլ կտա նաև պետական պարտատոմսերի թողարկողին ՝ Հայաստանի կառավարությանը, արժեթղթերի միջազգային շուկայում հանդես գալ, այսպես ասած, պայմաններ թելադրողի ամուր դիրքերից։