Արմինֆո. Ռուսական կողմի մոտ կասկածներ են առաջացել կապույտ պանիր արտադրող երկրի վերաբերյալ, ինչի հետևանքով արգելվել է ռուսական շուկա 21 տոննա կապույտ պանրի մուտքը, որն արտադրվել է հայկական <Սպայկա> ընկերության կողմից սեփական ձեռնարկությունում։ Այս մասին նոյեմբերի 8-ին տարածաշրջանային և եվրասիական ինտեգրման հարցերի խորհրդարանական մշտական հանձնաժողովի նիստի ժամանակ ասել է ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանը։
Նրա խոսքով ՝ երկրի կառավարությունն արտադրողների և արտահանողների հետ աշխատում է ամենօրյա ռեժիմով։ ՀՀ վարչապետի հանձնարարությամբ, Պետական եկամուտների կոմիտեի հետ համատեղ <Վերին Լարս> անցակետում ամենօրյա օպերատիվ աշխատանք է տարվում ռուս գործընկերների հետ: Այդ աշխատանքի արդյունքում լուծվել են հայ արտահանողների, այդ թվում ՝ <Սպայկա> ընկերության բազմաթիվ խնդիրներ։
Մասնավորապես, ավելի վաղ ռուսական շուկա մուտք էր գործել 15 տոննա հայկական պանիր, որը փաստացի զննման ընթացակարգ չի անցել ։ Այս անգամ որոշում է կայացվել մանրամասն զննում կատարել, որի արդյունքում պարզվել է, որ հայկական կապույտ պանիրը Ռուսաստանի Դաշնություն է ուղևորվել՝ առանց արտադրող երկրի մասին վկայող փաստաթղթերի ։
Նախարարը հիշեցրել է, որ ՌԴ-ում պատժամիջոցների ռեժիմ է գործում պատժամիջոցների տակ գտնվող երկրներում արտադրված ապրանքների նկատմամբ, եւ ռուս մաքսավորների մոտ կասկածներ են առաջացել: Հայկական կողմը, իր հերթին, դիմել է ռուս գործընկերներին՝ բացառության կարգով ապրանքը բաց թողնելու խնդրանքով, ինչին ի պատասխան հաղորդվել է, որ զննման ընթավակարգային նորմերը պետք է կատարել, իսկ այդ ժամկետը կազմում է 3 աշխատանքային շաբաթ ։ Տիգրան Խաչատրյանը նշել է, որ հայկական կողմը դեռ Ռուսաստանից փաստաթղթեր չի ստացել, միայն դրանց բովանդակությանը ծանոթանալուց հետո հնարավոր կլինի քննարկել առաջացած խնդիրը:
Խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահ Միքայել Մելքումյանն իր հերթին հիշեցրել է, որ մոտակա լաբորատորիան գտնվում է Նալչիկում՝ <Վերին Լարս> անցակետից 130 կմ հեռավորության վրա: Նա նախարարին առաջարկել է հարցը քննարկել ռուսական կողմի հետ, որպեսզի համապատասխան լաբորատորիաները լինեն հենց անցակետում ։ Դա, պատգամավորի խոսքով, թույլ կտա խուսափել սահմանին շատ թյուրիմացություններից:
Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն հայտնել էր, որ «Սպայկա» ընկերության նորակառույց պանրի գործարանում արտադրված հայկական ընդհանուր առմամբ 21 տոննա կապույտ բորբոսով պանիրը 24 օր ՌԴ Վերին Լարսի մաքսային անցակետում հարկադիր կանգնեցվելուց հետո վերադարձվեց Հայաստան:
Կապույտ բորբոսով պանիրը <Սպայկա> ընկերության նոր արտադրանքն է, որն իր տեխնոլոգիական պայմաններով և որակով լիովին համապատասխանում է եվրոպական լավագույն պանրագործների արտադրանքին։ Ձեռնարկությունը բացվել է տարեսկզբին ՀՀ վարչապետի և Հայաստանում ՌԴ դեսպանի ներկայությամբ։ Այդ արտադրությունում ընկերության ներդրումների ծավալը կազմել է ավելի քան 15 մլն եվրո։
Մաքսային գործառնություններն արագացնելու համար ընկերությունը ժամանակին մաքսավորներին է տրամադրել անհրաժեշտ բոլոր փաստաթղթերը՝ ներառյալ անասնաբուժական սերտիֆիկատները, արտադրության տեխնիկական պայմանները և այլն: Առավել համոզչության համար՝ առ այն, որ պանիրն իրականում արտադրվել է Հայաստանում, ընկերությունը, նույնիսկ, տեսանյութ է տրամադրել ՀՀ վարչապետի և Հայաստանում ՌԴ դեսպանի ներկայությամբ կապույտ (բորբոսով) պանրի արտադրության ձեռնարկության պաշտոնական բացման մասին։ Ընկերությունը հույս ուներ, որ այդ արտադրանքի հիմնական շուկաներից մեկը կդառնա Ռուսաստանը՝ ԵԱՏՄ միասնական մաքսային տարածքի պայմաններում և հակապատժամիջոցային միջոցների առկայության դեպքում, որոնք խիստ սահմանափակում են որակյալ եվրոպական պանրի ներմուծումը Ռուսաստան: Հայ վերլուծաբանների կարծիքով, հայ արտադրողները, ըստ երևույթին, չպետք է կողմնորոշվեն բացառապես դեպի ԵԱՏՄ-ի շուկաներ և առաջին հերթին Ռուսաստանի՝ միության գծով գործընկերների նկատմամբ իր անկանխատեսելի մոտեցմամբ: <Էքսպորտ Արմենիա> (Export Armenia) փորձագետների ասոցիացիայի ղեկավար Էմիլ Ստեփանյանի կարծիքով, նման պահվածքը վիժեցնում, վարկաբեկում է Մաքսային միության բուն գաղափարը, էությունը՝ որպես այդպիսին։Նա կարծում է, որ ռուսական շուկա հայկական պանրի մուտք թույլ չտալը ազդանշան է ողջ Հայաստանի համար, դա ՌԴ հայկական արտահանման ամբողջական արգելքի իրավիճակի մոդելավորումն է ։ <Մենք պետք է պետական մասշտաբով մտածենք երրորդ երկրներ ՝ ԵՄ, Չինաստան, ԱՄՆ, Աֆրիկա, Մերձավոր Արեւելք արտահանման խթանման մասին>, - ընդգծել է նա: