Չորեքշաբթի, 25 Դեկտեմբերի 2019 13:39

Արմինֆո.Հայաստանի Կենտրոնական բանկը 2019 թվականի համար ՀՆԱ-ի աճի կանխատեսումը բարելավել է մինչեւ 7-7,3 տոկոս (միջինը 7,2 տոկոս)՝ նախկին 6,7-7,2 տոկոսից (միջինը 6,9 տոկոս):

Ինչպես նշված է Կենտրոնական բանկի դրամավարկային քաղաքականության 2019թ. չորրորդ եռամսյակի ծրագրում, որը հրապարակվել է դեկտեմբերի վերջին, դա ավելի շատ պայմանավորված է ներքին պահանջարկով, հատկապես՝ մասնավոր ծախսերի բարձր մակարդակով։ Մասնավորապես, նշվում է, որ մասնավոր սպառման 11,4% աճի եւ մասնավոր հատվածի հիմնական միջոցների համախառն կուտակման 1,2% աճի պայմաններում մասնավոր ծախսերը կաճեն 9,9% - ով:

 

ԿԲ գնահատականների համաձայն, միջնաժամկետ կտրվածքով, համաշխարհային տնտեսության աճի արագացմանը եւ գլոբալ անորոշության նվազմանը զուգընթաց մասնավոր ներդրումները կավելանան՝ խթանելով տնտեսական աճը:

 

Ըստ Կենտրոնական բանկի կանխատեսումների, 2020 թ. պահանջարկի կառուցվածքը փոքր-ինչ կփոխվի, եւ աստիճանաբար կդանդաղի մասնավոր սպառման եւ ներմուծման իրական աճը, հիմնականում,  ավտոմեքենաների ներմուծման կրճատման առնչությամբ, բայց կուժեղանա արտահանման խթանիչ ազդեցությունը տնտեսական աճի վրա: Կարճաժամկետ կտրվածքով իրական հատվածից կբխի թույլ գնաճային ճնշում, որի չեզոքացումն ակնկալվում է կանխատեսվող ժամանակահատվածի վերջում՝ վարվող դրամավարկային քաղաքականության պայմաններում։

 

ԿԲ-ն բարելավել է ինչպես 2019 թվականի ներմուծման աճի կանխատեսումը ՝ նախկին 1-3% - ից մինչեւ 4-6%, այնպես էլ արտահանման աճի կանխատեսումը ՝ նախկին 5-7% - ից մինչեւ 9-11%: ԿԲ - ն էլ ավելի է վատթարացրել 2019 թվականին դրամական փոխանցումների զուտ ներհոսքի աճի կանխատեսումը ՝ մինչեւ 0-2 տոկոս (նախկին 1-3 տոկոս  կանխատեսվող միջակայքի դիմաց): 2020 թվականի համար ԿԲ-ն կանխատեսում է ֆիզիկական անձանց դրամական փոխանցումների աճի տեմպերի վերականգնում մինչև 7-9% ՝ կապված Ռուսաստանի տնտեսության աճի դրական միտումների հետ: Արտահանման գծով 2020 թվականին ԿԲ-ն ակնկալում է աճի դանդաղում մինչեւ 6-8 տոկոս, իսկ ներմուծման գծով ՝ տեմպերի դանդաղում մինչեւ 0-3 տոկոս անկում։

 

Տնտեսության եւ արտաքին առեւտրի նման զարգացման դեպքում ընթացիկ հաշվի դեֆիցիտի հարաբերակցությունը ՀՆԱ-ի նկատմամբ 2019 թվականին կկազմի 7-8 տոկոս, ինչը կրկնում է ԿԲ-ի նախորդ կանխատեսումը, իսկ 2020թ. կնվազի մինչեւ 4-6 տոկոս: Միջնաժամկետ հեռանկարում, ինչպես եւ կանխատեսվում էր նախկինում, արտահանման պրոգրեսիվ աճի շնորհիվ կայունանում է 3-5% միջակայքում:

 

Կենտրոնական բանկը, հաշվի առնելով 2019 թվականից գործազրկության մակարդակի նվազման միտումը, վերանայել է այդ ցուցանիշի վերաբերյալ իր կանխատեսումը, ակնկալելով 18,9 տոկոս, իսկ հաշվի առնելով միջնաժամկետ հեռանկարում 0,2-0,5 տոկոսային կետով հետագա տարեկան անկումը, հնարավոր է 17,3 տոկոս մակարդակ: Մասնավոր հատվածում անվանական աշխատավարձը 2019 թվականին կաճի 3,9 տոկոսով, իսկ 2020 թվականին, նվազագույն աշխատավարձի շեմի բարձրացման հետ կապված, աճը կկազմի արդեն 8,1 տոկոս:

 

Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի 2019 թվականի դեկտեմբերին նորացված կանխատեսմամբ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը կկազմի 6,9 տոկոս՝ նախկինում կանխատեսվող 5,5 տոկոսի դիմաց: ՀՀ 2019 թվականի պետական բյուջեում ամրագրված է ՀՆԱ-ի 4,9 տոկոս աճ, սակայն կառավարության ակնկալիքներով ՀՆԱ-ի աճը կկազմի շուրջ 7 տոկոս: ԱՄՀ-ի կանխատեսմամբ՝ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2019 թվականին կկազմի 4,6 տոկոս։

 

Ըստ ՀՀ ԿԲ տվյալների ՝ ֆիզիկական անձանց փոխանցումների ներհոսքը Հայաստան 2018 - ի աճը դանդաղեցրել է 2017-ի 14,6%-ից մինչև 1,7%՝ կազմելով 1.786 մլրդ դոլար: Ընդ որում, փոխանցումների արտահոսքի աճի տեմպերը փոքր-ինչ դանդաղել են ՝ 2017-ի 21,2% - ից մինչև 20,1% ՝ կազմելով 1.188 մլրդ դոլար: Դա վատթարացրել է փոխանցումների զուտ ներհոսքի դինամիկան 2017-ի 7,1% աճից մինչև 22,1% անկում 2018 թվին՝ ձևավորվելով 597.2 մլն դոլարի մակարդակում: Ռուսաստանի բաժինը ներհոսքում 2018 թվին նվազել է 60,6% - ից մինչեւ 58,8%, իսկ արտահոսքում, ընդհակառակը, աճել է 38% - ից մինչեւ 39,7%:

 

ՀՀ Վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով ՝ Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2018-ին դանդաղել է մինչև 5,2 տոկոս 2017-ի 7,5 տոկոսից՝ կազմելով 6.005 տրլն դրամ ($12.4 մլրդ)։  ՀՆԱ-ի ինդեքս-դեֆլյատորը 2018-ին կազմել է 102,5% ՝ 2017-ի 102,1% - ի դիմաց ՀՆԱ կառուցվածքում ծավալով գերակշռում են ծառայությունների ոլորտը, առևտրի  հաըվածը և արդյունաբերական ոլորտը, սակայն աճի տեմպերով դրայվեր է մնացել միայն ծառայությունների ոլորտը։ 

Իսկ 2019թ. հունվար-հոկտեմբեր ամիսների արդյունքներով Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունն աճել է տարեկան 7,1% - ով, և որպես աճի շարժիչ հանդես են եկել ծառայությունների ոլորտը (15,1%), առևտուրը (8,9%) և արդյունաբերական հատվածը (8,8%):