Շաբաթ, 27 Փետրվարի 2010 14:40

Միկրոֆիննանսավորումն այնքան ժամանակ կգերակշռի, մինչև որ Հայաստանը չթևակոխի տնտեսության զարգացման հաջորդ փուլ:

ԱրմԻնֆո. ՙՖինքա՚ ունիվերսալ վարկային կազմակերպության գլխավոր տնօրեն Երվանդ Բարսեղյանի հարցազրույցը Արմինֆո գործակալությանը:

Միկրոֆիննանսավորումն այնքան ժամանակ կգերակշռի, մինչև որ Հայաստանը չթևակոխի տնտեսության զարգացման հաջորդ փուլ:

Պրն.Բարսեղյան, 2009 թվականին ինչպիսի՞ դժվարությունների բախվեց ՙՖինքա՚ ՈՒՎԿ-ն, կապված ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի դժվարությունների հետ:

2009 թվականին, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում ՙծաղկում՚ էր ֆինանսատնտեսական ճգնաժամը, որն իր բացասական հետևանքները թողեց ինչպես Հայաստանի ողջ շուկայի, այնպես էլ նրա մասնակիցներից յուրաքանչյուրի գործունեության վրա: Ֆինանսատնտեսական ճգնաժամով պայմանավորված ռիսկերի բարձրացում Հայաստանում կտրուկ աճեցին միջազգային ինստիտուցիոնալ կառույցների կողմից հեջֆոնդերի միջոցով տրամադրվող դրամային ռեսուրսների գները: Դրանից բացի, միջազգային ֆինանսական կառույցներն սկսեցին զգուշորեն վերաբերվել ֆինանսավորման և ներդրումների հետ կապված հարցերին: Դա սահմանափակում էր Հայաստանում գործող վարկային կազմակերպությունների և բանկերի կողմից տեղական արժույթով ֆինանսական ռեսուրսներ ներգրավելու հնարավորությունները:

Այդ պրոբլեմից զերծ չմնաց նաև ՙՖինքան՚: Եթե նախորդ տարիներին մեզ հաջողվում էր արտաքին աղբյուրներից ներքին արժույթով միջոցներ ներգրավել, ապա անցնող ճգնաժամային տարում դա մեզ չհաջողվեց: Սակայն, չնայած դրան, մենք անցյալ տարվա հոկտեմբերից, այնուամենայնիվ, արդեն ձեռնամուխ եղանք մեր հաճախորդների ակտիվ վարկավորմանը` ընկերության սեփական միջոցների հաշվին: Դրանից բացի, ակտիվ բանակցությունների արդյունքում այս տարի ընկերությանը հաջողվել է համաձայնության գալ դրամային լրացուցիչ ֆինանսավորման ուղղությամբ:

Ֆինանսատնտեսական ճգնաժամն ընկերության համար ստեղծեց երկու բացասական հետևանքներ` փոխառուների կողմից վարկային պարտավորությւնների կատարման ժամանակացույցի խախտմանը և ընկերության վարկային պորտֆելի կրճատմանը, կապված դրամային միջոցների սակավության հետ:

Ընկերության կողմից ճգնաժամից դուրս գալու ուղղությամբ ինչպիսի՞ միջոցներ են ձեռնարկվել, ինչպիսի՞ն է ձեր սեփական հակաճգնաժամային ծրագիրը:

Անցյալ տարվա մարտին ՙՖինքա՚ ընկերության տնօրենների Խորհրդի կողմից հաստատվեց հակաճգնաժամային ծրագիր: Մասնավորապես, նոր պարամետրերի ընդգրկման միջոցով մենք փոխեցինք փոխառուների վարկունակությունը վերլուծելու մեթոդները, որոնք այժմ թույլ են տալիս իրականացնել հաճախորդի արժութային պարտքի վերլուծություն, կապված արժութային տատանումների, սեզոնային գործոնների և ճգնաժամի հնարավոր զարգացումների հետ: Դրանից բացի, մենք խստացրեցինք շրջանառու միջոցների գնահատման մոտեցումները: Ի լրացումն ներքին Աուդիտի բաժնի ստեղծեցինք նոր, Ներքին վերահսկողության բաժին (ՆՎԲ), ինչը բավականին ուժեղացրեց վարկի որակի հետ կապված վերահսկողությունն ու մոնիտորինգը: ՆՎԿ-ի խնդիրն է` ընկերության օպերացիոն ամբողջ գործունեության օպերատիվ ստուգումը:

Ընթացիկ տարում ընկերությունը պլանավորո՞ւմ է արդյոք ընդլայնել իր ներկայությունը Հայաստանում:

Հաշվի առնելով սպառողական վարկերի նկատմամբ աճող անբավարար պահանջարկը, մենք մեր գործունեությունն ընդլայնելու հնարավորություններ տեսնում ենք: Անցյալ տարի մենք Կապանում բացեցինք մի նոր խոշոր մասնաճյուղ և գրանցեցինք մի քանի նոր գրասենյակներ: Ընթացիկ տարում նախատեսում ենք լիովին ավարտել Գյումրիի մասնաճյուղի արդիականացումը` ներդնելով մոտ 100 հազ.դոլար: Առաջիկա երկու ամիսներին մտադիր ենք ներկայացուցչություն բացել Մասիս քաղաքում: Տարվա ընթացքում նախատեսվում է ևս մի քանի գրասենյակների բացում, որոնց ժամկետները հիմնականում կախված կլինեն տվյալ տարածքում մեր աշխատանքների արդյունավետությունից, ինչպես նաև շուկայից:

Ինչպե՞ս եք գնահատում ընկերության 2009 թվականի գործունեության արդյունքները և հիմնական ֆինանսական ցուցանիշների ինչպիսի՞ աճ եք նախատեսում ապահովել 2010 թվականին:

Մինչև տարեվերջ մենք նախատեսում ենք 25 տոկոսով ավելացնել վարկային ներդրումների ծավալները, հասցնելով այն 9.5 մլրդ.դրամի: Վարկային պորտֆելի աճին զուգահեռ կավելանա նաև փոխառուների քանակը: Նախորդ տարվա տվյալներով դրանց քիվը հասել էր 30 հազարի, իսկ այս տարի այս ցուցանիշը, մեր կանխատեսումներով, կհասնի 39 հազարի: Ընկերության մաքուր շահույթն այս տարի նախատեսվում է 400 մլն.դրամի սահմաններում:

Ձեր կանխատեսումներով ինչպե՞ս կզարգանա միկրոֆինանսավորման շուկայում տիրող իրավիճակը և ինչ՞ պլաններ ունի ընկերությունը 2010 թվականի համար:

Ներկայումս Հայաստանի տնտեսությունը գտնվում է զարգացման փուլում, իսկ զարգացող տնտեսության փուլում գտնվող երկրներին հատուկ է ֆինանսավորման այն տեսակը, ինչպիսին է միկրոֆինանսավորումը, ինչն առաջին հերթին նախատեսում է բնակչության սոցիալապես խոցելի խմբերի աջակցություն: Միկրոֆինանսավորումը կլինի երկրում բիզնեսի վարկավորման ամենագերակշռող տեսակներից մեկն այնքան ժամանակ, մինչև որ Հայաստանի չթևակոխի զարգացման հաջորդ փուլ: Այս շուկայում կան շատ մեծ հեռանկարներ և աշխատանքների մեծ դաշտ, անգամ չնայած ֆինանսական ճգնաժամին, որը գործունեության դաշտը չի նեղացնում, այլ հակառակը, ընդլայնում է վարկավորման այս հատվածի զարգացման հնարավորությունները:

Ինչ վերաբերում է ընկերության պլաններին, ապա ընթացիկ տարում մենք նախատեսում ենք վերահսկողության նոր համակարգերի ներդրումներ, այսինքն, նախատեսում ենք ներքին համակարգերի արդիականացում: Դրանից բացի, ընկերության կողմից ԱՍ Բանկ 3-0 համակարգի փոխարեն գործածության մեջ կդրվի ԱՍ Բանկ 4-0 համակարգը, որն օգտագործվում է բանկերում և ստեղծում է կազմակերպությունն ավելի օպերատիվորեն կառավարելու հնարավորություն: Մենք մտադիր ենք իրականացնել նաև տեղեկատվական տեխնոլոգիաների փուլային վերահսկողության համակարգի (COBIT) ներդրում: Շուտով կվերագործարկվի ընկերության պաշտոնական կայքը:

Անցյալ տարի Finca International կազմակերպությունն ընդունել է իր բոլոր մասնաճյուղերի ռեբրենդինգի մասին որոշում: Դրանից հետո, բոլոր այդ մասնաճյուղերը կվերանվանվեն, առևտրային նշանները կլինեն գրանցված և պաշտպանված, համապատասխան պահանջներ կներկայացվեն ինչպես մասնաճյուղերի արտաքին տեսքին (ընկերության լոգոտիպը, գովազդը), այնպես էլ ներքին բովանդակությանը` ծառայություններին, գործառնություններին և այլն: Այս դժվարին և բավականաչափ թանկ գործընթացը կանցկացվի նաև Հայաաստանում և կավարտվի 2010 թվականին: Ընթացիկ տարում հատուկ ուշադրություն կդարձվի ընկերության ինչպես ներքին, այնպես էլ միջին ու բարձր օղակների ղեկավարների մասնագիտական պատրաստվածության բարձրացմանը: Ընկերության աշխատակիցների համար կրթական ծրագրերը կանացկացվեն ինչպես ՙՖինքա՚ կրթական ծրագրի շրջանակներում, այնպես էլ մասնագիտացված թրենինգային ընկերությունների միջոցով: Ընթացիկ տարում ընկերությունում կստեղծվի նաև ռիսկերի գնահատման ու կառավարման մի նոր բաժանմունք: Ռիսկերի կառավարման ֆունկցիաներն առանձնացնելը կապված է ընկերությունում ֆինանսական վերահսկողության և վերլուծությունների գործընթացների բարդացման հետ, ինչը պայմանավորված է գործառնությունների ծավալների աճով:

Պրն. Բարսեղյան, կարելի՞ է ենթադրել, որ վերը նշված միջոցառումներն իրականացնելով, ՙՖինքա՚-ն, փաստորեն, 2011 թվականին միկրոֆինանսական բանկի վերակազմավորվելու անհրաժեշտ հիմքեր է ստեղծում:

Այս միջոցառումների առաջնահերթ նպատակը շուկայի, ինչպես նաև, ընկերությունն արդյունավետորեն կառավարելու պահանջների բավարարումն է: Ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի պայմաններում, ելնելով Հայաստանում տիրող տնտեսական իրավիճակից, մենք առաջիկա տարում միկրոֆինանսային բանկի վերակազմավորվելու սուր անհրաժեշտություն և նպատակահարմարություն չենք տեսնում, չնայած, որ մեր բոլոր մասնաճյուղերն էլ իրենց տեխնիկական հագեցվածության տեսանկյունից արդեն համապատասխանում են բանկերի մասնաճյուղերի համար սահմանաված պահանջներին: Տվյալ փուլում, իրավական տեսանկյունից վերցրած, կա միկրոֆինանսական գործունեության իրականացման ավելի ավելի արդյունավետ միջոց, դա ունիվերսալ վարկային կազմակերպության կարգավիճակով գործելն է: Իսկ բանկի վերակազմավորվելու վերաբերյալ որոշումը հիմնականում կախված կլինի երկրի տնտեսությունում տիրող իրավիճակից, ինչպես նաև բանկային այն ծառայությունների նկատմամբ պահանջարկից, որոնք այսօր շուկայում դեռևս բավականաչափ պահանջարկ չունեն:

Ինչ պարամետրերի շնորհիվ է, որ այսօր հայկական Ֆինքան առաջատար դիրքեր է զբաղեցնում Finca International-ի դուստր կազմակերպությունների շարքում:

Առաջին հերթին աշխատանքի կազմակերպման արդյունավետության շնորհիվ: 2009 թվականին մենք աշխարհում ճանաչվեցինք 17-րդը, իսկ Ֆինքայի դուստր կազմակերպությունների շարքում` ստացանք առաջատարի կարգավիճակը: Ներկայումս, այս ցուցանիշով մենք գտնվում ենք առաջատարների եռյակում:

Հարցազրույցը վարեց Էլիտա Բաբայանը

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

RUB	4.56	0.06
USD	383.47	0.72
EUR	449.96	2.75
GBP	519.91	2.59
CAD	277.17	1.47
JPY	25.95	0.08
CNY	53.85	0.12
CHF	481.44	2.76

Նորություններ

Միկրոֆիննանսավորումն այնքան ժամանակ կգերակշռի, մինչև որ Հայաստանը չթևակոխի տնտեսության զարգացման հաջորդ փուլ: