Չորեքշաբթի, 3 Մարտի 2010 17:52

2009 թվականին Հայաստանի բանկային համակարգի ակտիվներն աճել են 29,9%-ով` կազմելով 3.6 մլրդ.դոլար

ԱրմԻնֆո. 2009 թվականին Հայաստանի բանկային համակարգի ակտիվներն աճել են 29,9%-ով, իսկ երկրորդ կիսամյակում`17,6%-ով, միայն 4-րդ եռամսյակում` 6,3 %-ով, դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ կազմելով 1.346 տրլն.դրամ կամ 3.6 մլրդ.դոլար: 2009 թվականի դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ առաջատարների հնգյակում են ՙԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ բանկը՚, ՙԷյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստանը՚, ՙՎՏԲ-Հայաստան Բանկը՚, Արդշինինվեստբանկը, որոնց բաժին է ընկել բանկային համակարգի ընդհանուր ակտիվների 40 տոկոսը:

Ըստ Արմինֆո ռեյտինգային մարկետինգային գործակալության կողմից պատրաստված Հայաստանի առևտրային բանկերի ռենքինգի, ակտիվների տարեկան աճը պայմանավորված է եղել վարկային ներդրումների ծավալների 20,4% և պետական պարտատոմսերում ներդրումների 17,6 %, նոստրո-հաշիվներում գտնվող միջոցների 16% աճով, ինչպես նաև կանխիկ դրամական միջոցների 55,5 % աճով: Բանկային համակարգի եռամսյակային աճը (2009 թվականի 4-րդ եռամսյակ) պայմանավորված է վարկային պորտֆելի 7,7% աճով, պետական պարտատոմսերում ներդրումների 10,7 % աճով, կանխիկ դրամական միջոցների 4,2% , նոստրո-հաշիվների միջոցների 0,5% աճով: Ակտիվների կառույցում վարկային ներդրումների բաժինը կազմել է 57,8%, իսկ պետական պարտատոմսերում ներդրումներին բաժին է ընկել 6,7%` 2008 թվականի 62,4% և 7,4% դիմաց` համապատասխանաբար:

Փորձագետների կարծիքով, պետական պարտատոմսերում ներդրումների և ակտիվներում վարկային ներդրումների տեսակարար կշռի տարեկան կրճատումը վկայում է այն մասին, որ ճգնաժամի ֆոնի վրա հայկական բանկերը շարունակում են պահպանել վարկավորման տեմպերը պետական պարտատոմսերի առևտրային պորտֆելների իրացման, նոստրո-հաշիվների միջոցների և կանխիկ դրամական միջոցների հաշվին` մեծ շեշտադրում կատարելով տնտեսության ճյուղերին և պակաս շեշտադրում` մանրաածախ վարկավորմանը:

2009 թվականի դեկտեմբերի 31-ին վարկային ներդրումների իրական ծավալը կազմել է
778.2 մլրդ դրամ (2.1 մլրդ դոլար), կազմելով ակտիվների 57,8%: Ընդ որում տնտեսության վարկավորմանը բաժին է ընկել ընդհանուր վարակային ներդրումների 60,2% կամ 468.3 մլրդ դրամ (1.2 մլրդ դոլար) և այդ ցուցանիշը տարեկան կտրվածքով ավելացել է 37,2%-ով, իսկ միայն 4-րդ եռամսյակում` 1,4%-ով: Միևնույն ժամանակ առևտրային բանկերի կողմից ֆիզիկական անձանց վարկավորման ընդհանուր ծավալը տարեկան կտրվածքով կազմել է 10,6%, ընդ որում 4-րդ եռամսյակում արձանագրվել է 14,1% աճ` դեկտեմբերի 31-ի դրությամբ կազմելով 264.2 մլրդ դրամ կամ 0.7 մլրդ դոլար: (ընդհանուր վարկային ներդրումների 34%): Ի տարաբերություն նախորդ տարիների` 2008-2009 թթ. ֆիզիկական անձանց վարկավորման աճի տեմպերը զիջել են տնտեսության վարկավորման աճի տեմպերին, ինչը պայմանավորված է եղել միջազգային ֆինանսական ճգնաժամով, որի պայմաններում բանկերը դարձել են զուսպ և զգոշորեն իրականացնել սպառողական վարկավորյում, հիփոթեքային վարկավորում և ավտովարկավորում, դրա փոխարեն ակտիվանալով փոքր և միջին բիզնեսի, արդյունաբերական հատվածի, աառևտրի ոլորտի և անգամ գյուղատնետսության վարկավորման ուղղությամբ: Հարկ է նշել, որ 2009 թվականի առաջին եռամսյակից մանրածախ վարկավորում են իրականացնում միայն առանձին բանկեր, ընդ որում` բացառապես կրկնական ֆինանսավորման պայմանով (վարկերը տրամադրվում են իրենց ստուգված հաճախորդներին): Առևտրային բանկերի կողմից տնտեսության վարկավորման գծով 2009 թվականին առավել աճ է արձանագրվել արդյունաբերության հատվածում` 67,7%, շինարարության հատվախում` 40,7%, կապի ու տրանսպորտի ոլորտում` 34,7%, սպասարկման ոլորտում` 22,8%, գյուղատնտեսության ոլորտում` 20,1% և առևտրի ոլորտում` 4,6%: Մանրածախ վարկավորման ոլորտում բանկերի հիփոթեքային պորտֆելը 2009 թվականին ավելացել է 0,3%-ով, իսկ ավտովարկավորման տարեկան անկումը կազմել է 31,1%:

Ըստ տնտեսության վարկավորման ծավալի առաջատարների հնգյակում են Հայբիզնեսբանկը` 48.9 մլրդ դրամ (բանկի ընդհանուր վարկային ներդրումների 80,9%), Ամերիաբանկը` 46.4 մլրդ դրամ (բանկի ընդհանուր վարկային ներդրումների 68,4%) և ՎՏԲ-Հայաստան բանկը` 46.3 մլրդ դրամ (բանկի ընդհանուր վարկային ներդրումների 63,6%): Պրոկրեդիտ բանկը, որը բանկային շուկա է մտել 2008 թվականի փետրվարից, 2009 թվականի վերջին հասցրել է ապահովել տնտեսության վարկավորման առավել տեսակարար կշիռ` 90,3% վարկային պորտֆելով կամ 11.4 մլրդ դրամ (14 դիրք): Ընդհանուր վարկային ներդրումներում տնտեսության վարկավորման ծավալի ամենացածր տեսակարար կշիռ է արձանագրվել ԲՏԱ բանկում` 32% կամ 1.3 մլրդ դրամ:

Ֆիզիկական անձանց վարկավորման գծով առաջաատար դիրքերում է ՙԱԿԲԱ-Կրեդիտ Ագրիկոլ բանկը՚` 53.9 մլրդ դրամ (ընդհանուր վարկային ներդրումների 57,3%), երկրորդ տեղում է Յունիբանկը` 27.9 մլրդ դրամ (42%) և երրորդ տեղում է ՙԷյչ-Էս-Բի-Սի Բանկ Հայաստանը՚` 26.1 մլրդ դրամ (ընդհանուր վարկային ներդրումների 32,7%): Ընդհանուր վարկային ներդրումներում ըստ ֆիզիկական անձանց վարկավորման ծավալի տեսակարար կշռի առաջատարն է ԲՏԱ բանկը` 68,1%, որ այդ ցուցանիշը բացարձակ արտահայտությամբ կազմում է 2.8 մլրդ դրամ (19 դիրքը բանկային համակարգում): Առէկսիմբանկն ըստ ընդհանուր վարկային ներդրումներում ֆիզիկական անձանց վարկավորման ծավալի տեսակարար կշռի չորրորդ տեղում է` 44% կամ 9.5 մլրդ դրամ, ինչը պայմանավորված է, հիմնականում, ավտովարկերի շուկայում բանկի առաջատար դիրքերից մեկով, որտեղ նա ներդրել է վարկային պորտֆելի 16%-ը կամ 3.4 մլրդ դրամ, իսկ դա կազմում է առևտրային բանկերի ավտովարկերի ընդհանուր պորտֆելի գրեթե 10%-ը, բացի այդ բանկն զգալիորեն ակտիվացել է հիփոթեքային շուկայում 2009 թվականին այդ ուղղությամբ վարկերի ծավալն ավելացնելով 79,4%-ով, ընդ որում միայն 4-րդ եռամսյակում աճը կազմել է 46%, և ոչ պակաս զգալի աճ է արձանագրվել երկրորդ եռամսյակում: Ընդհանուր վարկային ներդրումներում ըստ ֆիզիկական անձանց վարկավորման ծավալի ամենացածր տեսակարար կշիռ է արձանագրվել Պրոկրեդիտ բանկում` 9,7% կամ 1.2 մլրդ դրամ, ինչը պայմանավորված է բանկի հիմնական մասնագիտացմամբ փոքր և միջին բիզնեսի վարկավորման ուղղությամբ:

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

RUB	4.56	0.06
USD	383.47	0.72
EUR	449.96	2.75
GBP	519.91	2.59
CAD	277.17	1.47
JPY	25.95	0.08
CNY	53.85	0.12
CHF	481.44	2.76

Նորություններ

2009 թվականին Հայաստանի բանկային համակարգի ակտիվներն աճել են 29,9%-ով` կազմելով 3.6 մլրդ.դոլար