Ուրբաթ, 2 Հուլիսի 2010 15:20
Յունիբանկը գրավում է մանրածախի շուկան
ԱրմԻնֆո. Յունիբանկի Վարչության նախագահ Վարդան Աթայանի հարցազրույցը ԱրմԻնֆո գործակալությանը
Պրն Աթայան, կուզենայի մեր զրույցն սկսել մասնավոր տրանսֆերտների շուկայից, որտեղ վերջին տարիներին Յունիբանկը հանդիսանւմ է առաջատարը: Պաշտոնական վիճակագրական տվյալները վկայում են այդ շուկայի աշխուժացման մասին: Դուք ինչպե՞ս եք գնահատում շուկայում տիրող իրավիճակը և ինչպիսի՞ն է UNIStream համակարգով իրականացվող տրանսֆերտների դինամիկան:
Տրանսֆերտների շուկան քանակական առումով, իրոք, աճի միտումներ է ցուցադրում, սակայն դրամական փոխանցումների բացարձակ ծավալները նախորդ տարվա համեմատ կրճատվել են: Եթե 2009 թվականի հունիսին UNIStream համակարգի շրջանառությունը կազմում էր 50.2 մլն.դոլար, 65.3 հազ. տրանսակցիաների պայմաներում, ապա 2010 թվականի հունիսին համակարգի միջոցով փոխանցվել է մոտ 49.8 մլն.դոլար, սակայն, տրանսակցիաների քանակը կազմել է 67.2 հազար: Սա վկայում է այն մասին, որ հաճախորդների արտահոսք մենք չենք ունեցել, սակայն մեկ փոխանցման միջին գումարը 1000 դոլարից կրճատվել է մինչև 500-600 դոլար, քանի որ ճգնաժամի հետևանքով Ռուսաստանում, Ուկրաինայում և այլ երկրներում աշխատող մեր հայրենակիցների եկամուտները կրճատվել են: Ստեղծված իրավիճակը բնորոշ է ոչ միայն UNIStream համակարգի, այլ նաև մասնավոր դրամական փոխանցումների ողջ համակարգին: Մեր կողմից, մենք մշտապես մշակում ու ներդնում ենք մատչելի ու գրավիչ ծառայություններ: Մասնավորապես, ամառային սեզոնում 3000 դոլար/եվրո կամ 100 հազ.ռուբլի գումարով փոխանցումների համար մենք UNIStream համակարգի կոմիսիոն վճարներն իջեցրել ենք մինչև 1%: Իսկ եթե գումարը գերազանցում է 3000 դոլար/եվրոն կամ 100 հազ/ռուբլին, ապա կոմիսիոն վճարները կկազմեն ընդամենը 0.45%: Այս սակագները գործում են միայն ռուսական <Յունիաստրումբանկի> և <Յունիստրիմ Բանկի> բոլոր սպասարկման կետերում: Ընդ որում, եթե փոխանցումը Ռուսաստանից կատարվոիմ է ՀՀ դրամով. Ապա այդ փոխանցման կոմիսիոն վճարը, անկախ գումարից, կազմւմ է 0.35%:
Տրանսֆերտային շուկայի միտումներն, ինչ խոսք, ազդում են վարկային շուկայի դինամիկայի վրա, որը արդեն սկսել է ցուցադրել որոշակի աճ: Յունիբանկը տեղական շուկայում մշտապես առանձնացել է, սեփական միջոցներով վարկավորմամբ: Հիպոթեկային վարկավորմամբ բանկը առաջատարների եռյակում էր և, ընդհանրապես, ակտիվորեն էր գործում սպառողական շուկայում: Սակայն ճգնաժամը, ինչպես ողջ բանկային համակարգում, այնպես էլ Յունիբանկում, վարկավորման ուղղվածույունը որոշակիորեն տեղափոխեց փոքր և միջին բիզնեսի կողմը (ՓՄՁ):
Ինչպիսի՞ն է այսօր Յունիբանկի վարկային քաղաքականությունը և որո՞նք են վարկավորման ռազմավարական ուղղությունները:
Իրականում, մասնավոր տրանսֆերտների շուկայի վերականգնման ներկայիս թույլ միտումների պայմաններում անգամ, մենք ականատես ենք վարկային շուկայի աշխուժացմանը, չնայած որ նախկինում էլ, նախքան ճգնաժամը, տրանսֆերտների աճն ուղղակիորեն ազդում էր, հիմնականում սպառողական և հիպոթեկային, վարկավորման վրա: Ճգնաժամի պայմաններում, ինչպես գիտեք, վարկավորման հիմնական ծավալներն ուղղվեցին փոքր և միջին բիզնեսին, սակայն արդեն մայիսից, տնտեսության որոշակի ակտիիվացումից հետո, շուկայում որոշ ոլորտների կողմից դիտվում է պահանջարկի որոշակի աճ, որի բավարարումը մեր բանկի վարկային պորտֆելի ցուցանիշները կհասցնի նախաճգնաժամային ցուցանիշներին: Միայն այս տարվա հունիսին մենք արդեն 20 մլն. դոլարի վարկեր ենք տրամադրել, ինչը համարում ենք լավ ցուցանիշ:Քանակական արտահայտությամբ, ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում մենք արդեն բավարարել ենք վարկի ստացման 1003 հայտ, իսկ 2009 թվականին տրամադրել էինք 3564 վարկ` հիմնականում ՓՄՁ ոլորտում:
Ինչ վերաբերում է ֆինանսավորման աղբյուրներին, ապա մենք միշտ էլ գերադասել ենք տեղական շուկայի, ինչպես նաև սեփական ռեսուրսները: Միայն անցյալ տարի մենք որոշեցինք մասնակցել Կենտրոնական բանկի ՓՄՁ վերաֆինանսավորման ծրագրին (ռուսական վարկի հաշվին): Նշված ծրագրի շրջանակներում մինչև տարեվերջ տեղաբաշխեցինք 43 մլն.դոլար, իսկ բանկի բիզնես-վարկերի պորտֆելը տարեսկզբին հասավ 103 մլն.դոլարի: Ներկայումս մենք վարկավորումն իրականացնում ենք տեղական շուկայի ռեսուրսներով, բացի այդ, ռուսական Յունիաստրումբանկն անցյալ տարի մեզ համար 50 մլն.դոլարի վարկային գիծ բացեց: 2010 թվականի հունիսի վերջին բանկի բիզնես-վարկերի պորտֆելը կազմեց մոտ 119 մլն.դոլար: Ինչ վերաբերում է հիպոթեկային շուկայում Յունիբանկի առաջատար դիրքերին, ապա դա կրում է իներցիոն բնույթ, այսինքն, այստեղ խոսքը գնում է այն ցուցանիշների մասին, որոնք մեր կողմից ապահովվել էին դեռևս մինչև 2009 թվականն ու պահպանվել մինչև օրս: Այժմ Յունիբանկն իրեն ավելի շատ տեսնում է մանրածախ վարկավորման հատվածում: Մենք մտադիր ենք լրջորեն ակտիվացնել մեր համագործակցությունը վճարունակ ֆիզիկական անձանց հետ և շուկային առաջարկել վորանոր բանկային ծառայություններ: Այդ նպատակով էլ մանրամասնորեն մշակում ենք լոյալության ծրագիրը, որպեսզի միաժամանակ մի-քանի ծառայություններից օգտվող հաճախորդներին բանկը տրամադրի համապատասխան արտոնություններ: Մենք ցանկանում ենք, որպեսզի հաճախորդը մեզ հաճախի ոչ միայն մեկ ծառայության համար, այլ որպեսզի բանկում սպասարկվի բոլոր ուղղություններով:
Ձեր ասածից հետևում է, որ դիվերսիֆիկացնելով պորտֆելը Յունիբանկը կսկսի գերադասել մանրածախ և ՓՄՁ վարկավորումը: Իսկ բանկը մշակո՞ւմ է արդյոք նոր գործիքներ այդ հատվածի ռիսկերը կարգավորելու ուղղությամբ:
Մենք համոզված ենք, որ հատկապես մանրածախ վարկավորման աճն ու փոքր և միջին բիզնեսի զարգացումը կնպաստեն տնտեսական զարգացմանը: Կարծում եմ, որ այն բանկերը, որոնք դուրս չեն գա մանրածախ վարկավորման շուկա, կզարգանան ավելի դանդաղորեն: Ինչ վերաբերում է ռիսկերին, ապա մանրածախ վարկավորումը, որտեղ պերտֆելն ավելի դիվերսիֆիկացված է, նվազ պրոբլեմային է, քան, օրինակ, խոշոր բիզնեսի սպասարկումը: Փոխառուներն աստիճանաբար հասկանում են, որ հարկավոր է զգույշ լինել, որպեսզի չհայտնվել բանկերի <սև ցուցակում>: Դրական վարկային պատմության առկայությունն արդեն համարվում է ցանկացած բանկից վարկ ստանալու գործընթացի կեսը, ինչի վրա որ հույս չի կարող դնել անբարեխիղճ փոխառուն: Ես ընդհանրապես, անբարեխիղճ փոխառուների նկատմամբ ավելի կոշտ միջոցների կողմնակից եմ, քանի որ նրանք, պարզապես, աշխատում են խաբել բանկին: Իսկ եթե հաճախորդն ունի ժամանակավոր դրակաման դժվարություններ, ապա մենք միշտ էլ ընդառաջում ենք նրան: Ճգնաժամային տարում Յունիբանկն, իրոք, լոյալ վերաբերմունք ցուցաբերեց իր հաճախորդների նկատմամբ` ով որ դրա կարիքն ուներ: Մենք փոխում էինք վճարումների ժամանակացույցը, ավելացնում էինք մարման ժամկետները, անգամ իջեցրել ենք տոկոսադրույքները:
Ներկայումս, տոկոսադրույքների ինչպիսի՞ քաղաքականության կողմնակից է Յունիբանկը և ինչպիսին է այսօր արտարժութային ու դրամային վարկերի ու ավանդների հարաբերակցությունը բանկում:
Մենք արդեն սկսել ու շարունակում ենք իջեցնել արտարժույթով ավանդների ու վարկերի տոկոսադրույքները: Ինչ վերաբերում է հարաբերակցությանը, ապա արտարժույթի փոխարժեքի, մանավանդ եվրոյի, վերջին տատանումները բերեցին նրան, որ մեր որոշ ավանդատուներ սկսեցին արտարժույթով ավանդները փոխարինել դրամայինով, ինչի արդյունքում դրանց հարաբերակցությունն այսօր կազմւմ է 78/22: Վարկավորման գծով, եթե մինչև նախորդ տարվա մարտյան դեվալվացիան բանկի վարկային պորտֆելում դրամային և դոլարային վարկերի հարաբերությունը կազմում էր 90/10, ապա դրանից հետո իրավիճակը փոխվեց դոլարի օգտին, և այժմ փորձում ենք պորտֆելը հավասարակշռել, պահպանելով 50/50 հարաբերակցությունը, որի պայմաններում փոխարժեքը նույնպես կլինի կայուն:
Յունիբանկը հայտարարել էր, որ հուլիսին կգործարկի իր սեփական պրոցեսինգը: Արդյոք դա նշանակո՞ւմ է, որ բանկը կհեռանա ArCa ազգային պրոցեսինգային կենտրոնից:
Մենք կշարունակենք աշխատել ArCa համակարգի հետ նաև սեփական պրոցեսինգի գործարկումից հետո: Սեփական կենտրոնը, որտեղ ներդրվել է 1 մլն.դոլար, մեզ հարկավոր է սեփական քարտային ծրագրերն իրականացնելու համար, որոնք կգործարկվեն առաջիկայում: Սեփական պրոցեսինգային կենտրոնին անցնելը Յունիբանկին հնարավորություն կտա էապես ավելացնել քարտերի թողարկման ծավալները և վարկային քարտերով հաճախորդներին առաջարկել ավելի գրավիչ պայմաններ: Քարտային բիզնեսի զարգացումը հանդիսանում է բանկի գործունեության ռազմավարական ուղղություններից մեկը և մենք մտադիր ենք վարկային քարտերի շուկայում զբաղեցնել գերիշխող դիրք: Ներկայումս բանկը թողարկել է մոտ 44000 քարտ, տեղադրված բանկոնատների թիվը կազմում է 69: Սեպտեմբերին կհայտարարենք նոր` լոյալության ծրագրի գործարկման մասին, որով Յունիբանկը միակը կլինի շուկայում: Նոր ծառայությունը հիմնված է բոնուսային միավորների գաղափարի վրա: Այսինքն, քարտապանի հաշվին կտրամադրվի վարկ, որը նա կծախսի ամենամսյա վճարների և առևտրի վրա, քարտային հաշվին դրամական տեսքով ստանալով լրացուցիչ բոնուսներ: Այս ծրագրի իրականացումը հնարավոր դարձավ առանձին պրոցեսինգ ձեռքբերման շնորհիվ: Հետագայում նախագիծը կընդլայնվի, քանի որ ծրագրի բոլոր մասնակիցների համար էլ այն շատ ձեռնտու է: Փորձը ցույց տվեց, որ մանրածախի հատվածում, ֆիզիկական անձանց հետ աշխատելիս, շատ կարևոր է ունենալ արագ որոշումների կայացման տեխնոլոգիաներ, ինչպես նաև պոտենցիալ վարկառուների յունաքանչյուր խմբի նկատմամբ անհատական մոտեցման հիման վրա մշակված պրոդուկտներ:
Յունիբանկը հայտարարել էր մասնաճյուղերի ցանցը կընդլայնի, հասցնելով 43-ի: Ինչո՞վ էր պայմանավորված այդ որոշումը, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ շուկայում, ընդհանուր առմամբ, նկատվում է մասնաճյուղերի ցանցերի օպտիմալացում:
Մենք ցանկանում ենք ներկայացված լինել Հայաստանի բոլոր համայնքներում և շրջաններում: Մենք <տանը մոտիկ բանկային սպասարկում> տակտիկայի կողմնակիցն ենք: Ներկայումս Յունիբանկի ցանցում գործում է 33 մասնաճյուղ, որոնցից երեքը աշխատում է երկարօրյա ռեժիմով, իսկ մեկը` շուրջօրյա: Միաժամանակ, մենք մտադիր ենք փոփոխություններ կատարել մասնաճյուղերի գործունեության մեջ` դրանք պետք է աստիճանաբար դառնան միայն սպասարկող օղակներ, մատուցելով որակյալ ծառայությունների, իսկ վարկերի և մյուս ծառայությունների տրամադրման մասին որոշումները կկայացվեն բանկի գլխամասային գրասենյակում:
Լիլիթ Ասլանյան
ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ