Երկուշաբթի, 3 Հունիսի 2013 20:31
Հայաստանում պարտքային բեռնվածությունը բնակչության մեկ շնչին ընկնում է 1200 դոլար, վերջին 5 տարիներին աճելով ավելի քան 2 անգամ
ԱրմԻնֆո. Հայաստանի արտաքին պարտքը $ 3,6 մլրդ ՙմեռյալ կետից՚ դանդաղորեն տեղաշարժվում է, ավելի քան 2 անգամ գերազանցելով երկրի ոսկու արտարժութային պահուստները:
Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության վերլուծաբանների, հնգամյա դիմանիկայում ոսկու արտարժութային պահուստները ծածկում էին արտաքին պարտքի գրեթե կեսը, բայց ճգնաճամի ֆոնի ներքո պահուստների նվազումը, ինչպես նաև տարեցտարի աճող պարտքը, ավելի են ավելացնում վերջինիս դինամիկան: Փաստորեն, պետության այսօրվա պահուստները չեն ծածկում արտաքին պարտքի նույնիսկ կեսը, իսկ լավագույն դեպքում խոսքը կարող է գնալ ընդամենը 44%-ի մասին:
Արտաքին պարտքի բաժինը Հայաստանի ՀՆԱ կազմում 2009-2012 թվականներին տատանվում էր 35-38% սահմաններում, 2010-ին գտնվելով նվազագույն, իսկ 2012-ին` առավելագույն սահմաններում, և բացարձակ արտահայտությամբ աճելով 26%, ընդ որում, ՀՆԱ աճի տեմպերի դանդաղման պայմաններում: Համեմատության համար նշենք, որ 2008 թվականին արտաքին պարտքի բաժինը ՀՆԱ կազմում շատ ավելի ցածր էր` 30%-ից ցածր, այն ժամանակ, երբ պարտքն աճել էր 21%, իսկ ՀՆԱ տարեկան աճը ճգնաժամի հետևանքով ադանդաղել էր` 13,7%-ից մինչեւ 6.9 %: Այս տարվա ապրիլի վերջին արտաքին պարտքի բաժինը ՀՆԱ-ի նկատմամբ մոտավորապես կազմեց 37%:
Փորձագետները գտնում են, որ պարտքի բեռը բնակչության մեկ շնչին կազմում է $ 1,200, ընդ որում, վերջին հինգ տարիներին աճելով ավելի քան 2 անգամ (2009-ին այս ցուցանիշը կազմում էր $ 550): Իսկ եթե հաշվի առնենք նաև միգրացիայի բարձր տեմպերը, ապա արտաքին պարտքի բեռը մեկ շնչին կարող է հասնել նաև $ 1,800-ի:
Ըստ ՀՀ ֆինանսների նախարարության նախնական տվյալների, որոնք ԱրմԻնֆո գործակալությանն են տրամադրվել ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայությունից, այս տարվա ապրիլի վերջին Հայաստանի արտաքին պարտքը կազմել է 1.5 տրիլիոն դրամ կամ $ 3.6 մլրդ, ամսական կտրվածքով (այս տարվա ապրիլին) գրանցելով 0.6% աճ, փետրվարի եւ մարտի 1.6-2.2% անկումից եւ հունվարի մի փոքր` 0.02% աճից հետո: Արդյունքում, արտաքին պարտքն այս տարվա հունվար-ապրիլին նվազել է ընդամենը 3.2%:
Հայաստանի արտաքին պարտքի մեջ կառավարության բաժինը կազմում է ավելի քան 86% կամ $ 3.1 մլրդ, իսկ մնացած մոտ 14%-ը կամ գրեթե $ 552 մլն-ը Կենտրոնական բանկի բաժինն է: Ընդ որում, կառավարության արտաքին պարտքն ապրիլին աճեց 0.5%, հունվար - ապրիլին նվազեց 2,4%: Իսկ Կենտրոնական բանկի արտաքին պարտքն ապրիլին աճեց 0.7%, հունվար - ապրիլին նվազեց 7,2%: Ամսական կտրվածքով կառավարության արտաքին պարտքն աճեց միայն ապրիլին, մինչ այդ ամեն ամիս գրանցելով անկում, իսկ ԿԲ արտաքին պարտքը նվազեց միայն փետրվարին և մարտին:
Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը 2013 թվականի մայիսի 1-ին կազմել է 1.7 տրլն.դրամ կամ $ 4.3 մլրդ, աճելով ապրիլին 1%, իսկ հունվար-ապրիլին նվազելով 2.8%: Ընդհանում պարտքի կառուցվածքում ներքին պարտքը կազմել է 14.8% կամ 258,3 մլրդ դրամ ($ 629.2մլն), ամսական աճը` 3.5%, իսկ հունվար-ապրիլին գրանցել է 0,3% անկում: Պետական պարտատոմսերի տեսակարար կշիռը ներքին պետական պարտքի կառուցվածքում գերազանցում 98%-ը, իսկ մնացած մոտ 2%-ը հանդիսանում են առեւտրային վարկեր: Ընդ որում, պարտավորությունների գծով պարտքը, հունվարի և փետրվարի աննշան աճից հետո, մարտին գրանցեց 4.7% անկում, ապրիլին` 3.5% աճ, իսկ ընդհանուր առմամբ հունվար-ապրիլին նվազեց 0.3%:
Նշենք, որ 2013 թվականի հունվարի 1-ի դրությամբ Հայաստանի ընդհանուր պետական պարտքը կազմում էր 1.8 տրիլիոն դրամ կամ $ 4.4 մլրդ, որի կառուցվածքում արտաքին պարտքը կազմում է 1.5 տրիլիոն դրամ կամ $ 3.7 մլրդ, իսկ ներքին պարտքը` 254,7 մլրդ դրամ կամ $ 631 մլն կմ:
Շաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ով
ATI.SU․ Հայաստանում միջազգային բեռնափոխադրումների պահանջարկը 30%- ով աճել է
ՔՊ-ը Կենտրոնական բանկի խորհրդի անդամի պաշտոնի համար առաջադրել է Արմեն Քթոյանի թեկնածությունը
Հայաստանն ու Ֆրանսիան դիտարկում են տեխնոլոգիական ոլորտում համագործակցության ընդլայնման հեռանկարները