Հինգշաբթի, 14 Նոյեմբերի 2013 17:15
ՀՀ ԿԲ նախագահ. Վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի նոյեմբերյան նվազեցումը համահունչ է օգոստոս-սեպտեմբերին տեղի ունեցած ինֆլյացիայի նվազման միտումներին
ԱրմԻնֆո. Վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի նոյեմբերյան նվազեցումը համահունչ է օգոստոս-սեպտեմբերին տեղի ունեցած ինֆլյացիայի նվազման միտումներին: Այսօր ՀՀ խորհրդարանում այս մասին հայտարարլ է Հ Կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը, պատասխանելով ընդդիմադիր պատգամավորների հարցերին՝ <արդյոք ԿԲ չի ուշացրել, նոյեմբերին վերաֆինանսավորման տոկոսադրուքը 8.5%-ից նվազեցնելով մինչև 8.0%>: Ըստ պատգամավորների, ԿԲ պետք է բազային տոկոսադրույքը 8-7.5% նվազեցներ դեռ հունվար-ապրիլին, երբ տնտեսական աճը կազմում էր 7.4%՝ տնտեսական աճը խթանելու նպատակով մոնետար քաղաքականությունը խթանելու համար:
Ի պատասխան Ա.Ջավադյանը նշել է. <Դեռ ընթացիկ տարվա սկզբին, անգամ 2012 թվականի վերջում, պարզ էր, որ էներգակիրների սակագները կփոխվեն: Այդ պահին ԿԲ որոշեց չփոխել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը, քանի որ հակառակ դեպքում կփոխվեին նաև շուկայական տոկոսադրույքները: Ի դեպ, նշեմ, որ այն ժամանակ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի 8%-ի դեպքում միջբանկային ռեպո-դրույքը կազմել էր 9.5%: Բայց հետո պարզվելով, թե որքանով կաճեն սակագները, ԿԲ համար ավելի հյեշտացավ գնահատել իրավիճակը, և արդեն պարզ էր, որ ազդեցությունը կլինի ինչպես ուղղակի, այնպս էլ անուղղակի՝ 2.5-3% սահմաններում: Իրավիճկը մեղմելու արձագանքը եղավ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքի օգոստոսյան բարձրացումը՝ 8%-ից մինչև 8.5%, բայց դրանից հետո ԿԲ զգուշացրեց, որ ինֆլյացիայի նվազման հետ մետեղ տեղի կունենա նաև բազային դրույքի նվազում: Վերջինը տեղի ունեցավ նոյեմբերին (8.5%-ից մինչև 8%), քանի որ օգոստոսից նկատվեցին նվազման միտումներ՝ օգոստոսին տարեկան ինֆլյացիան կազմեց 9.3%, սեպտեմբերին նվազլով մինչև 8.2%, հետագայում հոկտեմբերին նույնպես նվազելով մինչև 7.1%: Բնական է, որ այդ ամենին ԿԲ պետք է արձագանքեր բազային դրույքի նվազեցումով, քանի որ հակառակ դեպքում այդ դրույքը կլիներ բացասական>:
Ընդ որում, Ա.Ջավադյանը նշել է, որ ներկա պահին շուկայական տոկոսադրույքները վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքից բարձր են: <Բայց հաշվի առնելով ինֆլյացիայի նվազման միտումները և ելնելով դրամա-վարկային քաղաքականության վերաբերյալ արված ավելի վաղ հայտարարությունից, ես կրկին պնդում եմ, որ 2014 թվականի ապրիլ-մայիսին ինֆլյացիան կձևավորվի նպատակային՝ 4% (+/-1.5%) սահմաններում: Չի բացառվում, որ իրավիճակի մեկ այլ զարգացման դեպքում ինֆլյացիան կարող է լինել նաև այդ սահմանից ցածր, բայց անհնար է, որպեսզի այն գերազանցի այդ միջանցքը: Հետևաբար, 2014 թվականի բյուջեի նախագծում կրկին ամրագրվել է նույն նպատակային սահմանը, ինչ նախորդ տարիներին: Ես կրկին նշեմ, որ ինֆլյացիոն ցածր միջավայրը լավ նախադրյալ է տնտեսական կայուն աճի համար: Եվրոպական երկրներում ինֆլյացիայի թույլատրվելի սահմանը կազմում է 2%, բայց զարգացող երկրներում, հաշվի առնելով անկայունությունը շուկաներում, ինչպես նաև արտաքին ցնցումների նկատմամբ զգայունությունը, ինֆլյացիայի նախատեսվող միջանցքը շատ ավելի բարձր է>,-ասել է Հայաստանի գլխավոր բանկիրը:
Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, հուլիսին տեղի ունեցած գազի և էլեկտրաէներգիայի 14.5 % թանկացումը 5% բարձրացրեց ծառայությունների սակագները Հայաստանում: Նշված ծառայությունների մասնաբաժինը Հայաստանի սպառողական զամբյուղում կազմում է 11.26 %, ինչով էլ պայմանավորված էր հուլիսյան 0.4% ինֆլյացիան: 2013 թվականի օգոստոսին ծառայությունների սակագներն աճեցին 2.6% (տարեկան կտրվածքով՝ 11.2 %), իսկ այս տարվա հունվար - օգոստոսին` 10.5% (տարեկան կտրվածքով աճը՝ 4.4 %): Ընդ որում, օգոստոսին ծառայությունների սակագները բարձրացան հիմնականում բնակարանային և կոմունալ ծառայությունների 6% աճի հետևանքով, կապված բնակչությանը մատակարարվող գազի և էլեկտրաէներգիայի սակագների աճի հետ: Սեպտեմբերին ծառայությունների սակագները նվազեցին 0.2% (տարեկան աճը՝ 10.96 %), իսկ այս տարվա հունվար – սեպտեմբերին աճեցին 10.4% (տարեկան կտրվածքով աճելով 5.1%): Այս տարվա հոկտեմբերին սակագների նվազումը կազմեց 0.3 % (տարեկան աճը՝ 10.3%), իսկ հունվար - հոկտեմբերին արձանագրվեց 10% աճ (տարկան կտրվածքով աճը կազմեց 5.6 %):