Հինգշաբթի, 6 Փետրվարի 2014 11:57
Հայաստանում հարցվողների բացասական սպասումների արդյունքում բոլոր երեք բաղադրյալ ինդեքսներն էլ շարունակոմ են սահել դեպի ներքև
ԱրմԻնֆո. Հայաստանում հարցվողների բացասական սպասումների արդյունքում բոլոր երեք` գործարար ակտիվության, գործարար միջավայրի և սպառողների վստահության բաղադրյալ ինդեքսներն էլ շարունակոմ են սահել դեպի ներքև: Ըստ ՀՀ Կենտրոնական բանկի տվյալների, գործարար ակտիվության ինդեքսը (ԳԱԻ) 2013-ի IV եռամսյակում 2013 վատթարացել է` 54.9 միավորից մինչև 50.1 միավոր, գործարար միջավայրի ինդեքս (ԳՄԻ) 53.9 միավորից մինչև 50.9 միավոր, սպառողների վստահության ինդեքսը (ՍՎԻ) 41.9 միավորից մինչև 40.9 միավոր: Տարեկան կտրվածքով ԳԱԻ-ն կորցրել է 12 միավոր, ՍՎԻ-ն` 3.4 միավոր, իսկ ԳԱԻ-ն բարելավել է իր գնահատականն ընդամենը` 0.2 միավորով: Իսկ երկամյա տրվածքով բոլոր երեք ցուցանիշների գնահատականներն էլ վատացել են, ԳԱԻ` 5,5 միավորով, ԳՄԻ` 0.6 միավոր, իսկ ՍՎԻ` 3.3 միավոր:
Ընդ որում, ԳԱԻ գնահատականների եռամսյակային վատթարացումը հիմնականում պայմանավորված է տնտեսական ակտիվության աճի, ինչպես նաև բոլոր ոլորտներում տեղի ունեցող լավատեսական տրամադրությունների թուլացումով: Այսպես, ամենաբարձր ակտիվությունը գրանցվել է արդյունաբերության ոլորտում` 52.8 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 56.2 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 57.2 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 61.4 միավորի փոխարեն: Այնուհետև հաջորդում է առևտրի ոլորտը, որտեղ ակտիվությունը գնահատվել է 51.1 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 56.5 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 63.4 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 50.9 միավորի փոխարեն: Երրորդ տեղում է շինարարության ոլորտը` 49.2 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 53.3 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 56.5 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 43.1 միավորի փոխարեն: Ծառայությունների ոլորտը գնահատվել է 46.7 միավորով, 3-րդ եռամսյակի 53.6 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 72.5 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 65.6 միավորի փոխարեն:
Գործարար մթնոլորտի ինդեքսի գնահատման վատթարացումը պայմանավորված էր բոլոր ոլորտնբերում հարցվողների տրամադրությունների անկումով, ընդ որում, ամենաշատը` շինարարության ոլորտում: Այսպես, ամենաբարձր ցուցանիշն արձանագրվել արդյունաբերական հատվածում` 52.5 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 56.2 միավորի փոխարեն, տարեկան կտրվածքով նվազելով 1 միավորով, իսկ երկամյա կտրվածքով` 1.8 միավորով: Այնուհետև հաջորդում է ծառայությունների ոլորտը` 51.7 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 55 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 53.9 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 55 միավորի փոխարեն: Շինարարույան ոլորտում ԳՄԻ կազմել է 50.5 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 51.9 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 46.2 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամսյակի 49.1 միավորի փոխարեն: Առևտրի ոլորտում ԳԱԻ գնահատվել է 48.3 միավոր, 3-րդ եռամսյակի 51.9 միավորի, 2012-ի 4-րդ եռամսյակի 48.2 միավորի և 2011-ի 4-րդ եռամյակի 46.5 միավորի փոխարեն:
Ինդեքսները հաշվարկվում են հարցվողների գնահատականների միջինացված միավորներով: Այսպես, փաստացի գործարար ակտիվությունը հաշվարկվում է ընթացիկ և հետագա եռամսյակներում արտադրության ծավալների, ակնկալվող պահուստների և ապրանքների կամ ծառայությունների նկատմամբ պահանջարկի գնահատումով, գործարար մթնոլորտը հաշվարկվում է ընթացիկ և հաջորդ եռամսյակների տնտեսական իրավիճակի գնահատումով, իսկ սպառողների վստահությունն իրենից երկայացնում է մի դիֆուզիոն ցուցանիշ, որը հաշվարկվում է հարցվողների կողմից 6 հարցերին տրված պատասխանների միավորների միջինացման հիման վրա:
Հիշեցնենք, որ ԿԲ կողմից այս հարցումն անց է կացվում 2005 թվականից, որը կոչված է գնահատել ներկայիս տնտեսական իրավիճակը և ապագա ակնկալիքները: Ինդեքսների հաշվարկման մեթոդաբանությունը հիմնված է ամերիկյան Conference Board և գերմանական IFO ինստիտուտի կողմից մշակված սկզբունքների վրա: