Երեքշաբթի, 9 Դեկտեմբերի 2014 21:11
Հայաստանի բանկային համակարգը ցնցումների նկատմամբ կայուն է
ԱրմԻնֆո.Հայաստանի բանկային համակարգը շուկայական լուրջ ցնցումներին դիմակալելու համար բավականաչափ կապիտալացված է ու իրացվելի: Դեկտեմբերի 9-ին կայացած մամուլի ասուլիսում նման կարծիք է արտահայտել ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախագահ Արթուր Ջավադյանը:
Նրա խոսքով, բանկային համակարգի վճարունակությունը դա կապիտալի համարժեքությնա նորմատիվն է, որը հայկական բանկերի մոտ կազմում է 16.4%, ինչը մոտ 1.5 անգամ գերազանցում է ԿԲ կողմից սահմանված նվազագույն սանդղակը, և երկու անգամ գերազանցում Բազելի կոմիտեի կողմից սահմանված՝ 8% նվազագույն ցուցանիշը: «Սա վկայում է այն մասին, որ հայկական բանկերի սեփական միջոցներն ապահովում են ռիսկային ակտիվներից գոյացած վնասների ավելի քան 16%-ը»,-նշել է ԿԲ նախագահը:
Ա.Ջավադյանը նաև հավելել է, որ բանկերի վարկային պորտֆելում վատ վարկերի տեսակարար կշիռը կազմում է 6.7%, որի 40%-ից բանկերն արդեն ձևավորել են հնարավոր կորուստների պահուստներ: Այս համատեքստում հաշվեկշռից անհուսալի վարկերի դուրս գրումը ոչ մի կերպ չի սպառնում Հայաստանի բանկային համակարգի կայունությանը:
ԿԲ ղեկավարը գտնում է, որ բանկային համակարգն ունի իրացվելիության բարձր մակարդակ: Հայկական բանկերի ակտիվների կառուցվածքում բարձր իրացվելի ակտիվները կազմում են ավելի քան 25%: Դրանք են՝ կանխիկ դրամական միջոցները, թղթակցային հաշիվները (նոստրո) ԿԲ-ում և մյուս բանկերում, ներդրումները պետպարտատոմսերում, որոնք անհրաժեշտության դեպքում թույլ կտան շատ արագ մարել ավանդատուների հանդեպ պարտավորությունները: Ըստ որում, բանկերի ցպահանջ պարտավորությունների նկատմամբ բարձր իրացվելի ակտիվների հարաբերակցությունը կազմում է 135%: Ընդհանուր ակտիվների նկատմամբ բարձր իրացվելի ակտիվների հարաբերակցության (ընդհանուր իրացվելիություն) և ցպահանջ ակտիվների նկատմամբ բարձր իրացվելի ակտիվերի հարաբերակցության (ընթացիկ իրացվելիություն) փաստացի ցուցանիշները վկայում են Հայաստանի բանկային համակարգի իրացվելիության բարձր մակարդակի մասին և գրեթե 2 անգամ գերազանցում են ԿԲ կողմից պահանջվող նորմատիվային սանդղակը (15% և 60%):
Ա.Ջավադյանը հիշեցրել է նաև, որ հնարավոր կորուստները նվազեցնելու համար առևտրային բանկերն ինքնուրույն են գնահատում սեփական ռիսկերը: «Արժույթի շուկայում տիրող ներկայիս իրավիճակում, երբ զգալիորեն աճել է արտարժույթի պահանջարկը, բանկերը վարում են ժամանակավոր պահպանողական քաղաքականություն՝ բնորոշ ռիսկերի ընդհանուր գնահատման նպատակով և, դրանից ելնելով, ճշգրտում իրենց մոտեցումները, համապատասխանեցնելով դրանք երկրում տիրող ընդհանուր տնտեսական իրավիճակին»,-ընդգծել է ԿԲ ղեկավարը, հավելելով, որ նման պայմաններում բանկերը գերադասում են մշտական հաճախորդներին, բայց դա էլ է կրում ժամանակավոր բնույթ:
«Բանկային համակարգը հուսալի է ու կայուն: Բանկային համակարգի կայունությունը գնահատելու նպատակով ԿԲ պարբերաբար անց է կացնում զանազան մակրո- և միկրո- սթրես սցենարներ և սթրեսթեստեր, որոնց արդյունքները վկայում են բանկերի՝ բարձր ռիսկերն աբսորբացիայի ենթարկելու մեծ ունակությունների մասին»եզրափակել է Ա.Ջավադյանը:
Ըստ Արմինֆո գործակալության՝ Հայաստանի Բանկերի Ֆինանսական Վարկանիշի, 2014 թվականի հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ բանկերի ընդհանուր կապիտալը կազմել է 1,2 մլրդ.դոլար, ակտիվները` 7.3 մլրդ/դոլար, ընդհանուր վարկային ներդրումները՝ 4.9 մլրդ.դոլար, ներդրումները պետական պարտատոմսերում՝ 529.8 մլն դոլար, մնացորդները բանկերի թղթակցային հաշիվների վրա (նոստրո)՝ 217,8 մլն դոլար, ընդհանուր պարտավորությունները՝ 6 մլրդ.դոլար, այդ թվում, ցպահանջ պարտավորությունները՝ 1.2 մլրդ.դոլար, ժամկետային ավանդները՝ 2,7 մլրդ.դոլար, բանկերից և այլ ֆինանսական կազմակերպություններից ներգրավված ավանդները՝ 1,5 մլրդ.դոլար: Բանկերի վարկային պորտֆելում տնտեսությանն ուղղված վարկերի կազմում են ավելի քան 63%, իսկ ֆիզիկական անձանց վարկերը՝ գրեթե 33%: 2014 թվականի 9 ամիսներին Հայաստանի բանկերի զուտ շահույթը կազմել է 69.1 մլն դոլար: Արդյունավետության գործակցով Հայաստանի բանկային համակարգը հոկտեմբերի 1-ի դրությամբ գտնվել է հետևյալ մակարդակում՝ ROE - 7,74%, ROA - 1,24%: Ընդհանուր իրացվելիության մակարդակը բանկային համակարգում հաշվետու ժամանակահատվածում կազմել է 27,93% (նորմատիվը՝15%), ընթացիկ իրացվելիության մակարդակը՝ 193,69% (նորմատիվը՝ առնվազն 60%): Ներկայումս Հայաստանում գործում է 21 առևտրային բանկ, իրենց 506 մասնաճյուղերով, որոնք տեղակայված են ինչպես մայրաքաղաքում, այնպես էլ երկրի մարզերում և ԼՂՀ-ում:
Հայաստանում ՊԲԱ-ն պետական մարմինների ներխուժում է մասնավոր դաշտ եւ հերթական հարկ՝ նոր անվանակոչմամբ․ փորձագետ
Շաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ով
ATI.SU․ Հայաստանում միջազգային բեռնափոխադրումների պահանջարկը 30%- ով աճել է
ՔՊ-ը Կենտրոնական բանկի խորհրդի անդամի պաշտոնի համար առաջադրել է Արմեն Քթոյանի թեկնածությունը
Հայաստանն ու Ֆրանսիան դիտարկում են տեխնոլոգիական ոլորտում համագործակցության ընդլայնման հեռանկարները