Հինգշաբթի, 18 Դեկտեմբերի 2014 17:30

ՀՀ Կենտրոնական բանկը դեկտեմբերի 18-ին արժույթի միջբանկային շուկա է «նետել» 4 մլն.դոլար, բայց գնորդներ չեն գտնվել

ԱրմԻնֆո. Հայաստանի Կենտրոնական բանկը դեկտեմբերի 18-ին կատարած ամենօրյա միջամտությունների ընթացքում արժույթի միջբանկային շուկա է «նետել» 4 մլն.դոլար, բայց բանկերի շրջանում գնորդներ չեն գտնվել: Դրան զուգահեռ, ֆոնդային բորսայում նույնպես օրվա ընթացքում չի կատարվել արժութային որևէ գործարք, 548,8 դրամ/դոլար առաջարկի պայմաններում: Նշենք, որ դեկտեմբերի 8-ից ի վեր սա ԿԲ առաջին միջամտությունն է, որը բանկերի կողմից մնացել է անպատասխան:

Ընդհանուր առմամբ, դեկտեմբերի 8-ից 17-ը ներառյալ ժամանակահատվածում իրականացված ամենօրյա միջամտությունների մեկնարկից ի վեր Կենտրոնական բանկը վաճառել է բանկերին 42 մլն.դոլար, մասնավորապես, դեկտեմբերի 8-12-ը` օրական 6 մլն.դոլար, իսկ 15-17-ը` օրական 4 մլն դոլար: Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ ԿԲ մամուլի ծառայությունից, միջին կշռված (ինդիկատիվ) փոխարժեքն այդ ժամանակահատվածում 456,63 դրամից աճել է մինչև 570,58 դրամ /դոլար, իսկ նվազագոյն սահմանային գինը` 455 դրամից աճել է մինչև 567,65 դրամ / դոլար:

Հայաստանի մանրածախ արժույթի շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ մեկ օրում արժեվորվեց մոտ 18%, մասնավորապես, դեկտեմբերի 18-ին, ժամը 17:00-ին դրամի փոխարժեքն ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ նվազեց մինչև 485 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 586 դրամ/եվրո, ռուսական ռուբլու նկատամբ` 8 դրամ/ռուբլի, մինչդեռ այս ցուցանիշները դեկտեմբերի 17-ին համապատասխանաբար կազմել էին` 570 / դոլար, 712 դրամ / եվրո և 8,6 դրամ / ռուբլի: Հատկանշական է, որ դեկտեմբերի 18-ին, մինչև ժամը 13:00-ն, այսինքն, մինչև ԿԲ արժութային միջամտությունների արդյունքների մասին հայտարարոմը, դոլարի, եվրոյի և ռուբլու գծով բանկերի օպտիմալ փոխարժեքները համընկնում էին, քանի որ դոլարի առքի առավելագույն փոխարժեքը և վաճառքի նվազագույն փոխարժեքը համընկան 510 դրամ/դոլար, եվրոյինը` 620 դրամ/եվրո, իսկ ՌԴ ռուբլունը`8 3 դրամ/ռուբլի մակարդակներում:

Շուկայի մասնակիցները փոխարժեքի կտրուկ տատանումները բացատրում են սպեկուլյատիվ գործոններով, ինչի մասին է վկայում նաև առքի և վաճառքի միջև մարժայի զգալի տարբերությունը: Եվ եթե նախորդ օրերին փոխարժեքի ամենօրյա զգալի աճը ստեղծում էր արժույթի (դոլար և եվրո) արագ գնման խուճապ, ապա այժմ, փոխարժեքի անկման հետևանքով, քաղաքացիների մեջ կրկին խուճապ սկսվեց, հետագա անկումից ու կերուստներից խուսափելու համար սկսեցին արագ վաճառել արդեն գնված արժույթը: Ընդ որում, փոխանակման կետերը սահմանափակեցին արժույթի ընդունման լիմիտը, իսկ բանկերի որոշ մասնաճյուղեր սկսեցին աշխատել հայտերով, այսինքն, քաղաքացները ներկայացնում են արժույթի փոխանակման հայտ, և միայն բանկի գլխամասային գրասենյակի հավանությունից հետո այդ հայտը բավարարվում է:

Նախօրեին կայացած մամուլի ասուլիսում ՀՀ ԿԲ նախագահ Արթուր Ջավադյանը հայտարարեց, որ դրամն ապրեց գերարժեվորում, որի հիմնական պատճառը նա անվանեց անհիմն խուճապն ու որոշ տնտեսվարող սուբյեկտների իրականացրած սպեկուլյատիվ գործողությունները: Նա նաև հայտարարեց, որ Հայաստանի բանկային համակարգն արժույթի հետ կապված պրոբլեմներ չունի, իսկ անհրաժեշտության դեպքում ԿԲ-ն հարցը կլուծի իրացվելիության լրացուցիչ ներարկման միջոցով: ԿԲ վերահսկում է իրավիճակը, տիրապետում է գնաճը զսպելու հնարավորություններին, ղեկավարվելով գների կայունության ապահովման գերխնդրով: Գնաճի կարճաժամկետ սպասումները կայունացնելու և դոլարայնացումը զսպելու նպատակով ԿԲ դեռ երկու շաբաթ առաջ բարձրացրեց լոմբարդային ռեպո դրույքները` մինչև 21%, բայց դա կրում է կարճաժամկետ բնույթ, և անհրաժեշտության դեպքում այդ դրույքը կարող է արագ իջեցվել: Բոլոր հանգամանքները հաշվի առնելով, ԿԲ Խորհուրդը կընդունի տոկոսադրույքերի վերանայման մասին որոշում (վերաֆինանսավորման տոկոսադրույք, լոմբարդային ռեպո, ներգրավված ավանդներ) և գնաճը կվերադառնա իր նպատակային սահմանին:

Ըստ ՀՀ ԿԲ դեկտեմբերի 8-ի հայտարարության, արժույթի շուկայում հավասարակշռությունը վերականգնելու և արժույթի տատանումները մեղմելու համար մեգառեգուլյատորը մտադիր է մինչև տարեվերջ կատարել ամենօրյա միջամտություններ: Վաճառվող արժույթի առավելագույն ծավալի հայտարարման իրականացվող քաղաքականությունը թույլ կտա նորմալացնել Հայաստանի արժույթի շուկայում ստեղծված իրավիճակը: Իր ամենօրյա ներդրումների մասշտաբները Կենտրոնական բանկը փուլերով կնվազեցնի, մինչև որ հասնի դրամի հավասարակշռված փոխարժեքին: Դրա նպատակը դրամի փոխարժեքի ձևավորման վրա ՀՀ ԿԲ ազդեցության նվազեցումն է:Մասնավորապես, առաջին շաբաթվա ընթացքում (դեկտեմբերի 8-12-ը) միջամտությունների ծավալն օրական կկազմի 6 մլն.դոլար, որից հետո, կլախված պահանջարկից, միջամտոյթոնների ծավալներն աստիճանաբար կնվազեն, տարեվերջին հասնելով զրոյի:

Նշենք, որ հոկտեմբերից մինչև դեկտեմբերի 17-ը Հայաստանի մանրածախ արժույթի շուկայում ՀՀ դրամի արժեզրկումն ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կազմել է մոտ 45%, որից հետո, դեկտեմբերի 18-ին ամրապնդվեց 18% մակարդակում: Տվյալ պահին, դեկտեմբերի 189-ին (16:30) փոխանակման կետերում դոլարի առքուվաճառքի փոխարժեքը կազմում է 460/510 դրամ/դոլար, եվրոն` 528/643 դրամ/1 եվրո, ռուսական ռուբլին` 6.8/9,0 դրամ/1ռուբլի: Օպտիմալ փոխարժեքները Հայաստանի բանկերում մինչև ժամը 14:00-ն կազմել են` ԱՄՆ 1 դոլարի առքի առավելագույն գինը կազմել է 510 դրամ 1 դոլարի դիմաց, եվրոյի առքի առավելագույն գինը` 620 դրամ 1 եվրոյի դիմաց, իսկ ռուսական ռուբլու առքի գինը` 8,3 դրամ 1 ռուբլու դիմաց: NASDAQ OMX Armenia ֆոնդային բորսայում դեկտեմբերի 18-ին գործարքներ չեն կատարվել, իոսկ հունիսից մինչև դեկտեմբերի 17-ը ներառյալ իրականացվել է $396.5 մլն գումարի արժութային գործարք, իսկ փոխարժեքը բարձրացել է 407,14-ից մինչև 560.00 դրամ/$1: Բորսայական գործարքների այդ ծավալից շուրջ 117 մլն.դոլարը բաժին է ընկել միայն նոյեմբերին: Անցած շաբաթ (դեկտեմբերի 1-5) արժութային գործարքների միջբանկային շուկան գրանցեց աննախադեպ մաքսիմում`$59.3 մլն, ձևավորելով փոխարժեքը 442,42 դրամ/$1 մակարդակում:

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

RUB	4.56	0.06
USD	383.47	0.72
EUR	449.96	2.75
GBP	519.91	2.59
CAD	277.17	1.47
JPY	25.95	0.08
CNY	53.85	0.12
CHF	481.44	2.76

Նորություններ

ՀՀ Կենտրոնական բանկը դեկտեմբերի 18-ին արժույթի միջբանկային շուկա է «նետել» 4 մլն.դոլար, բայց գնորդներ չեն գտնվել