«Կամուրջ» ՈւՎԿ-ն և ԱՄՆ ՄԶԳ/USAID – ի Ֆինանսներ տնտեսական զարգացման համար/FED Ծրագիրը հայտարարել են «Ֆինանսական և ոչ ֆինանսական համակցված ծառայություններ» նոր վարկային ծրագրի մեկնարկի մասին

Արմինֆո. «Կամուրջե Ունիվերսալ վարկային կազմերպությունը և «CARDե հիմնադրամի Գյուղատնտեսական և անասնաբուժական ծառայությունների կենտրոնը (ԳԱԾԿ), ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (ԱՄՆ ՄԶԳ) FED (Finance for Economic Development) ծրագրի աջակցությամբ ձեռնամուխ են եղել Սիսիանի 34 համայնքներում կաթնամթերք արտադրող տնտեսությունների համար վարկային ինովացիոն նոր փորձնական ծրագրի իրականացմանը, վարկառուներին վարկի հետ միասին տրամադրելով ինտեգրված/համակցված ոչ ֆինանսական (անասնաբուժական) ծառայություններ: 

 

Վարկի տրամադրման հետ միաժամանակ համակցված ոչ ֆինանսական ծառայությությունների մատուցման ինովացիոն մոտեցումը առաջին անգամ է կիրառվում Հայաստանում ՄՓՄՁ վարկավորման ժամանակ:

 

Ծրագրի ֆինանսական բաղադրիչը կաթ արտադրող անհատ ֆերմերների և փոքր ձեռնարկությունների համար նախատեսում է արտոնյալ պայմաններով նպատակային վարկերի տրամադրում` անասուններ և կեր գնելու, անասնագոմեր կառուցելու և վերանորոգելու, սարքավորումներ գնելու, ինչպես նաև կաթի արտադրության հետ կապված այլ գործունեություն իրականացնելու նպատակով: Վարկավորումն իրականացվում է 12% տարեկան տոկոսադրույքով: Վարկի առավելագույն գումարը կազմում է 10.5 մլն. դրամ, մարման ժամկետը` 2-7 տարի: Յուրաքանչյուր վարկառուի համար սահմանվում է վարկի մարման անհատական ժամանակացույց` հաշվի առնելով վարկային հայտի առանձնահատկությունները:

 

Վարկային հայտի դիտարկման և վարկի տրամադրման, ինչպես նաև տվյալ ծրագրով նախատեսված ոչ ֆինանսական  ծառայությունների մատուցման համար պարտադիր պայման է հանդիսանում նախապես անասնաբուժական ծառայությունների մատուցման պայմանագրի կնքումը ԳԱԾԿ-ի հետ: Ոչ ֆինանսական անասնաբուժական ինտեգրված ծառայությունները նախատեսում են ԳԱԾԿ-ի կողմից կաթի արտադրությամբ զբաղվող անասնապահական տնտեսությունների որակյալ անասնաբուժական սպասարկում, մասնավորապես, անասնաբույժի կողմից կանխարգելիչ և բուժիչ ծառայությունների ժամանակին մատուցում (պարտադիր և լրացուցիչ), համապատասխան խորհրդատվության տրամադրում, անասունների արհեստական բեղմնավորման ծառայություններ և այլն, ընդ որում, շուկայականից ցածր գներով:

 

Ֆինանսական և ոչ ֆինանսական ծառայությունների համակցումը փոքր և միջին ձեռնարկությունների համար ֆինանսական ռեսուրսների հասանելիությունը բարձրացնող և զարգացում ապահովող բավականին տարածված և հաջող ռազմավարություն է համաշխարհային պրակտիկայում: Այս ինովացիոն մոտեցման կիրառումը Հայաստանում թույլ է տալիս նվազեցնել ֆինանսական կառույցների վարկավորման ռիսկերը ՓՄՁ-ների վարկավորման ընթացքում` միաժամանակ բարձրացնելով ձեռնարկությունների վարկունակությունը: Մասնավորապես, կաթի արտադրության ոլորտում վարկային ռիսկերի նվազեցմանը կարելի է հասնել կենդանիների պարտադիր անասնաբուժական զննման և սպասարկման միջոցով: Վարկառուների ձեռնարկատիրական ռիսկերի նվազեցման շնորհիվ ֆինանսական կառույցը, վերջին հաշվով, ի վիճակի է նաև նվազեցնել վարկի տոկոսադրույքը, իսկ ԳԱԾԿ-ը կարող է սպասարկվող  տնտեսությունների թվի ավելացման հաշվին նվազեցնել սպասարկման սակագները, որն իր հերթին, վարկառուին թույլ կտա նվազեցնել սեփական ծախսերը: Այսպիսով, օգտվելով ֆինանսական և ոչ ֆինանսական համակցված ծառայություններից, գյուղատնտեսական սուբյեկտները հնարավորություն են ստանում ոչ միայն նվազեցնել իրենց ծախսերը, այլ նաև ավելացնել անասունների գլխաքանակը և կաթնատվությունը` միաժամանակ մեծացնելով իրենց բիզնեսի եկամտաբերությունը և վարկունակությունը: 

 

FED-ում ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացրել են, որ այս փորձնական ծրագրի հաջող իրականացման դեպքում նույն փորձը հնարավոր կլինի կիրառել ոչ միայն Հայաստանի մյուս շրջաններում, այլ նաև գյուղատնտեսության այլ ոլորտներում:

 

Ըստ ԱրմԻնֆո գործակալության Հայաստանի վարկային կազմակերպությունների Ռենքինգի, «Կամուրջե ՈւՎԿ-ի ընդհանուր կապիտալը 2015 թվականի հուլիսի 1-ին կազմել է 5.9 մլրդ դրամ` ընկերությանն ապահովելով 4-րդ տեղը երկրի ՈւՎԿ-ների շարքում: Ակտիվների չափերով ընկերությունը 5-րդ տեղում է` 15.8 մլրդ դրամ: Վարկային ներդրումներով ընկերությունը 6-րդ տեղում է` 13,9 մլրդ.դրամ: 2015 թվականի առաջին կիսամյակը «Կամուրջե ՈւՎԿ-ն եզրափակել է 345,9 մլն դրամ զուտ շահույթով, զբաղեցնելով 5-րդ տեղը ՈՒՎԿ-ների շարքում: Ընկերության ակտիվները տարեկան կտրվածքով աճել են 28.3%, այդ թվում, վարկային ներդրումները` 22.3%:

 

«Կամուրջե ՈւՎԿ-ն Հայաստանում գործում է 2010 թվականից: Ընկերության միակ բաժնետերն է Միկրո ձեռներեցության զարգացման բարեգործական հիմնադրամը: 2015 թվականի հուլիսի 1-ի դրությամբ ընկերությունն ուներ 14 մասնաճյուղ, որից 13-ը` մարզերում:

 

ԱՄՆ ՄԶԳ FED ծրագիրը Հայաստանում գործում է 2013 թվականի մարտ ամսից և հանդիսանում է USAID նախորդ ծրագրերի, մասնավորապես, Financial System Deepening Project, Partners for Financial Stability, Economic Development and Market Competitiveness ծրագրերի օրգանական շարունակությունը, որոնք ուղղված էին ֆինանսական համակարգի և փոքր ու միջին բիզնեսի զարգացմանը Հայաստանում: FED ծրագրի գործունեության հիմնական ուղղություններից է նաև փոքր ու միջին բիզնեսի ֆինանսավորման բարելավման համար նոր գործիքների և մեխանիզմների մշակումն ու ներդրումը նրանց համար բարելավելով ֆինանսական միջոցների հասանելիությունը, հատկապես մարզերում: