Համաշխարհային բանկը Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2016 թվականին կանխատեսում է 2.2%, իսկ մինչև 2019 թվականն այն կհասնի 3%-ի սահմանին

Արմինֆո. Հայաստանի ՀՆԱ-ի աճը 2015 թվականի համար կկազմի 2.5%, իսկ հաջորդ տարի՝ 2.2%, 2017 թվականին` 2.8%, իսկ 2018 թվականին` մօնչև 3.9%: Այս մասին նշվում է Համաշխարհային բանկի կողմից հրապարակված «Համաշխարհային տնտեսության հեռանկարները» զեկույցում, որը հրապարակվել է 2016 թվականի հունվարի 6-ին: Ընդ որում, 2017-18 թվականներին ՀԲ ակնկալում է տնտեսական վիճակի բարելավում, Ռուսաստանի դրական միտումներին զուգահեռ: ՀԲ զեկույցում նշված է, որ Ռուսաստանի ռեցեսիան, Ուկրաինայի արևելքում առկա հակամարտությունը, նավթի գների կտրուկ անկումը – այս ամենը բացասականորեն է անդրադարձել Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի զարգացող երկրների վրա, դանդաղեցնելով նրանց տնտեսական աճը: Սակայն, տարածաշրջանի արևմտյան մասի զարգացող երկրներն օգուտներ են ստանում վառելիքի ցածր գներից և եվրագոտու երկրների  տնտեսությունների աշխուժացումից:

Ըստ ՀԲ կանխատեսումների, տնտեսական ակտիվությունը Ռուսաստանում 2016-ին կնվազի 0.7%, 2015-ի 3.8% կրճատումից հետո: Հումքի գների կայունացման դեպքում հնարավոր է տարածաշրջանի արևմտյան երկրների տնտեսական աճի դանդաղ վերականգնում, ներառյալ Արևելյան Եվրոպայի, Հարավային Կովկասի և Կենտրոնական Ասիայի երկրների: Զեկույցում զգուշացվում է, որ ձևավորված շոկաներ ունեցող խոշոր երկրներում տնտեսական վիճակի երկրորդային արդյունքները զսպող ազդեցություն կունենան զարգացող երկրների տնտեսական աճի վրա և վտանգի տակ կդնեն աղքատության կրճատման ուղղությամբ ձեռք բերված հաջողույթունները: «Աշխարհի չունեվոր բնակչության 40%-ն ապրում է զարգացող երկրներում, որտեղ տնտեսական աճը 2015-ին դանդաղել է»,-ասում է Համաշխարհային բանկի խմբի նախագահ Ջին Են Քիմը: «Զարգացող երկրները, վատթարացող տնտեսական վիճակի պայմաներում, պետք է ուշադրությունը կենտրոնացնեն իրենց կայունության, ինչպես նաև բնակչության ավելի խոցելի խավի պաշտպանության վրա: Կառավարման ոլորտի և ձեռնարկատիրական գործունեության վարման պայմանների բարեփոխումները կարող են զգալի օգուտներ ապահովել և փոխհատուցել ավելի խոշոր երկրների տնտեսական դանդաղ աճի ազդեցությունը»,-ասել է նա:

«Աճել է ձևավորվող շուկա ունեցող զարգացող երկրների միջև ճեղքվածքը: Ի տարբերություն 6 ամիս առաջ ձևավորված իրավիճակի, ուժեղացել են ռիսկերը, որոնք կապված են ձևավորված շուկայով երկրների չվերահսկվող տնտեսական աճի դանդաղման հնարավորության հետ: Հարկաբյուջետային և կենտրոնական բանկի քաղաքականությունների որոշակի միջոցառումների համակցումը կարող է օգնել նվազեցնել այդ ռիսկերը և խթանել տնտեսական աճը»,-ասել է ՀԲ Խմբի գլխավոր տնտեսագետ Կաոփւշիկ Բասուն:

Ըստ Համաշխարհային բանկի կանխատեսումների, 2016 թվականին տնտեսական աճը զարգացող երկրներում կլինի 4,8%, ավելի ցածր է նախկինում ակնկալված մակարդակից, բայց բարձր է հետճգնաժամային աճի տեմպերից, որը 2015-ին կազմել է  4.3%: Կանխատեսվում է Չինաստանի տնտեսական աճի հետագա դանդաղեցում, իսկ ռեցեսիան 2016-ին կշարունակվի Ռուսաստանում և Բրազիլիայում: Հարավասիական տարածաշրջանը, հատկապես Հնդկաստանը, պետք բացառություն լինի այդ առումով: Վերջերս կնքված Տրանսխաղաղօվկիանոսյան համագործակցությունը կարող է դրական ազդակ է հաղորդել առևտրին:

Նշենք, որ ՀՀ Կենտրոնական բանկի 2015 թվականի 4-րդ եռամսյակի դրամավարկային քաղաքականության ծրագրով Հայաստանի 2015 թ., տնտեսական աճի կանխատեսումը վերանայվել է դեպի արագացում` 3.2-3.9%, որը 2016-ին կդանդաղի մինչև 1.6-2.7%: Վերջին պայմանավորված կլինի գյուղատնտեսական և արդյունաբերական ապրանքների համախառն աճի դանդաղումով, ինչպես նաև ծախսերի պահպանման ցածր մակարդակով, հակառակ ակնկալվող ներքին և արտաքին պահանջարկի աճին` ՌԴ-ից ներհոսող տրանսֆերտների ավելացման արդյունքում, Հայաստանի գործընկեր-երկրների տնտեսությունների որոշակի ակտիվացման և դրամավարկային պայմաների մեղմման հաշվին: Տրանսֆերտների անկումը 2015 թվականին, ըստ ՀՀ ԿԲ կանխատեսման, կկազմի 30%: Ընդ որում, Ռուսաստանից Հայաստան տրանսֆերտների ներհոսքը 2015 թվականի հունվար-սեպտեմբերին կրճատվել է 38%, ինչի արդյունքում 27% կրճատվել է նաև դեպի Հայաստան հոսող տրանսֆերտների ընդհանուր ծավալը, մինչև 1.2 մլրդ.դոլար:

Հիշեցնենք, որ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կտրուկ փոխել էր Հայաստանի տնտեսության աճի կանխատեսումը` լճացումից մինչև 2.5% աճ, 2016-ին դանդաղելով մինչև 2.2%: Վերակառուցման և Զարգացման Եվրոպական բանկը (EBRD) իր կանխատեսումը մինուս 1,5%-ից բարձրացրել էր մինչև դրական`2.3%, իսկ 2016-ին` 2%:

ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2015 թվականի հունվար-նոյեմբերին դանդաղել է` 3.8-ից մինչև 2.9%, ինչը հետևանք է առևտրի ծավալների անկման, ինչպես նաև շինարարության ոլորտի ծավալների և ծառայույթունների ծավալների զգալի կրճատման, գյուղատնտեսության և արդյունաբերությնա ցածր ծավալներին զուգահեռ: Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2015 թվականի հունվար-նոյեմբերին կրճատվել է 20.6%, մասնավորապես, արտահանումը կրճատվել է 4.7%, իսկ ներմուծումը` 26.2: