Փորձագետ. Հայաստանի համար 2.2% տնտեսական աճը լիովին կանխատեսելի է

Արմինֆո. Հայաստանի համար 2.2% տնտեսական աճը, որը 2016 թվականի համար կանխատեսել էր Համաշխարհային բանկը, լիովին իրատեսական է: Հունվարի 13-ին լրագրողների հետ հանդիպման ընթացքում նման կարծիք է արտահայտել տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը: «Հայաստանի նման պետության համար, որն ունի փոքր ապրանքաշրջանառություն, 2.2% աճի ցուցանիշը բավականին փոքր թիվ է, որին հասնելը պրոբլեմ չի ներկայացնում: Բյուջետային ռեսուրների ռացիոնալ օգտագործման դեպքում մենք կարող էինք հասնել ավելի բարձր ցուցանիշների: Մենք պետք է իրականացնենք տնտեսության վերակառուցում և դիվերսիֆիկացումե,-հայտարարել է փորձագետը:

Բոստանջյանը նշել է առաջնահերթ այն ուղղությունները, որոնցով պետք կողմնորոշվել արդյունավետ տնտեսական քաղաքականության իրականացման հարցում: Այդ համատեքստում, որպես առանցքային գործոն, տնտեսագետը նշել է ՓՄՁ համար մրցակցային դաշտի բացակայությունը, որը, նրա խոսքով, պայմանավորված է մոնոպոլիզացիայով: «Ավելի զարգացած երկրներում ՓՄՁ մասնաբաժինը երկրի ՀՆԱ-ում կազմում է 65-75%, իսկ մեզ մոտ այդ ցուցանիշը բավականին ցածր է: Հանրապետությունում ՓՄՁ ոլորտն աջակցելու շուրջ ընթանում են անվերջ խոսակցություններ, բայց մոնոպոլիզացիան նրանց թույլ չի տալիս վարել առողջ գործունեությունե,- նշել է նա: Փոքր և միջին բիզնեսի զարգացումից բացի Բոստանջյանը կաևորել է թեթև, լեռնահումքային և տեղեկատվա-տեխնոլոգիական ոլորտների զարգացումը: «Ունենալով հումքի և կադրերի հետ կապված արտադրական էական ներուժ, մենք այն լիովին չենք օգտագործում: Մեր վարած քաղաքականությունն այդ առումով այնպիսին է, որ նույնիսկ ի վիճակի չենք ապահովել արտադրանքի վերամշակումը տեղում, և այդ նպատակով այն արտահանում ենք այլ երկրներե,-հավելել է նա: Միևնույն ժամանակ, ըստ փորձագետի, հանրապետությունում առկա է ներդրողների վստահության բացակայության պրոբլեմը: Այդ կապակցությամբ Բոստանջյանը պնդում է, որ պետք է ստեղծվի օրենսդրական կառույց, որը կարող է կարգավորել նեդրումային դաշտը, նվազեցնելով ռիսկերը պոտենցիալ մասնակիցների համար:

ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի անդամության առումով տնտեսագետը նշել է. «Էական փոփոխություններ և դրական ազդեցություններ դեռ չենք զգում, քանի որ Միությունը գտնվում է ձևավորման փուլում, միևնույն ժամանակ, դեռ կարգավորված չեն հարաբերություններն անդամ-երկրների միջև: Այդ համատեքստում մեզ դեռ ժամանակ է պետքե: Արդյունավետությանը հասնելու համար, ըստ փորձագետի, Հայաստանը պետք է ռացիոնալ օգտագործի բոլոր այն հնարավորությունները, որոնք ընձեռված են ԵԱՏՄ անդամության շրջանակներում:

Նշենք, որ Համաշխարհային բանկի հունվարի կանխատեսումով Հայաստանում տնտեսական աճը 2016-ին սպասվում է 2.2%, ինչը բարձր է Ադրբեջանի ցուցանիշից (0,8%), սակայն ավելի ցածր է, քան Վրաստանում (3%): Ավելին, 2015 թվականի համեմատ Համաշխարհային բանկը Հայաստանում կանխատեսում է տնտեսական աճի աննշան դանդաղեցում (2.5%), Ադրբեջանում`ավելի արագ կկրճատվի (2%), մինչդեռ Վրաստանում սպասվում է աճի արագացում (2, 5%): Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կտրուկ փոխել էր Հայաստանի տնտեսության աճի կանխատեսումը` լճացումից մինչև 2.5% աճ, 2016-ին դանդաղելով մինչև 2.2%: Վերակառուցման և Զարգացման Եվրոպական բանկը (EBRD) իր կանխատեսումը մինուս 1,5%-ից բարձրացրել էր մինչև դրական`2.3%, իսկ 2016-ին` 2%:

Հիշեցնենք, որ ՀՀ Կենտրոնական բանկի 2015 թվականի 4-րդ եռամսյակի դրամավարկային քաղաքականության ծրագրով Հայաստանի 2015 թ., տնտեսական աճի կանխատեսումը վերանայվել է դեպի արագացում` 3.2-3.9%, որը 2016-ին կդանդաղի մինչև 1.6-2.7%: Վերջինը պայմանավորված կլինի գյուղատնտեսական և արդյունաբերական ապրանքների համախառն աճի դանդաղումով, ինչպես նաև ծախսերի պահպանման ցածր մակարդակով, հակառակ ակնկալվող ներքին և արտաքին պահանջարկի աճին` ՌԴ-ից ներհոսող տրանսֆերտների ավելացման արդյունքում, Հայաստանի գործընկեր-երկրների տնտեսությունների որոշակի ակտիվացման և դրամավարկային պայմաների մեղմման հաշվին:

ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2015 թվականի հունվար-նոյեմբերին դանդաղել է` 3.8-ից մինչև 2.9%, ինչը հետևանք է առևտրի ծավալների անկման, ինչպես նաև շինարարության ոլորտի ծավալների և ծառայույթունների ծավալների զգալի կրճատման, գյուղատնտեսության և արդյունաբերությնա ցածր ծավալներին զուգահեռ: Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2015 թվականի հունվար-նոյեմբերին կրճատվել է 20.6%, մասնավորապես, արտահանումը կրճատվել է 4.7%, իսկ ներմուծումը` 26.2: