Արմինֆո. Հայաստանի անշարժ գույքի շուկայի ստագնացիան առնվազն դեռ երկու տարի կպահպանվի: ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հետ զրույցում նման կարծիք է հայտնել «Բարս» անշարժ գույքի գործակալության տնօրեն Մարինա Չատինյանը:
Նրա խոսքով, շուկայի լճացումը կպահպանվի գլոբալ քաղաքական-տնտեսական իրավիճակի, գործընկեր-երկրների, հատկապես Ռուսաստանի, վիճակի վատթարացման պատճառով, ինչի հետևանքով կրճատվել են դեպի Հայաստան տրանսֆերտների ներհոսքը և բնակչության եկամուտները: Դրան գումարվում են նաև ավանդական զսպող գործոնները, այդ թվում, հարևան երկրների անբարյացակամությունը և տնտեսական մեկուսացումը:
«Ցավոք, 2016 թվականի կանխատեսումները մխիթարիչ չեն: Անշարժ գույքի գործակալությունները, որպես շուկայի պրոֆեսիոնալ մասնակիցներ, սպասում են, թե երբ շուկան կհասնի ինչ-որ նվազագույն հատակի, որից հետո միայն հնարավոր կլինել դանդաղ և աստիճանաբար աճը»,-ասել է Մ.Չատինյանը:
Խոսելով վերջին տարիների միտումների մասին, մասնագետը նշել է, որ Հայաստանի անշարժ գույքի շուկան ճգնաժամային 2008 թվականից հետո ենթարկվել է արմատական փոփոխությունների: Առաջին հերթին, մեծ թվով ռիելտրներ, որոնք հանդիսանում էին աճի կատալիզատորներ, դադարեցրեցին իրենց գործունեությունը: Երկրորդ, երկրում առկա գործարար-միջավայրի վատթարացման հետևանքով ավելացել են կոմերցիոն տարածքների և օբյեկտների վաճառքի և վարձակալության առաջարկները: Երրորդ, կտրուկ ընկել են անշարժ գույքի գները մայրաքաղաքի շրջակայքում, իսկ մայրաքաղաքի կենտրոնական մասում, հակառակը, պահպանվում են անշարժ գույքի բարձր գները: «Փաստորեն, առաջարկների մեծ մասն ընկնում է անշարժ գույքերին, որոնք ենթակա են ցածր գնով շտապ վաճառքի, ինչպես նաև վաճառողի ուզած գնով վաճառվելիք անշարժ գույքին, որոնք վաճառքի ենթական են ավելի երկար ժամկետի ընթացքում: Սակայն, նշված պայմաններից ոչ մեկը ներկայիս պայմաններում չի կարող երաշխավորվել»,-նշել է փորձագետը:
Նրա խոսքով, վերջին մի քանի տարիներին դիտվել է անշարժ գույքով կատարված գործարքների թվի շարունակական անկում, և 2015 թվականն այդ առումով բացառություն չէր: Շուկային լավատեսություն և ակտիվություն չհաղորդեց նաև Ռուսաստանից աշխատանքային միգրանտների ներհոսքը, ինչպես դա տեղի ունեցավ նախաճգնաժամային փուլում: «Հայաստանի անշարժ գույքի շուկայում ստեղծված իրավիճակը հիշեցնում է ճգնաժամային 1998 թվականը, բայց հիմա ամեն ինչ շատ ավելի տխուր է»,-ասել է Մ.Չատինյանը:
Նշենք, որ ՀՀ ԿԱ Անշարժ գույքի պետկադաստրի տվյալներով, 2015 թվականին Հայաստանում բնակարանները թանկացել են 0.2%, իսկ մասնավոր տների գները չեն փոխվել: Երևանում բնակարանների գները բարձրացել են 0.2%, կազմելով 274.2 հազար դրամ/1քմ, իսկ մասնավոր տների գները կազմել են 287 հազար դրամ/1քմ: Նույն դինամիկան է արձանագրվել նաև մարզերում, որտեղ բնակարանները թանկացել են 0.2%, իսկ մասնավոր տների գները մնացել են 2014 թվականի մակարդակում:
2015 թվականին Հայաստանում կատարվել է անշարժ գույքի 180 944 գործարք, ինչը նախորդ տարվա ցուցանիշին զիջում է 15.5%: Գործարքների ընդհանուր թվում օտարման գործարքները կազմել են 27.6% կամ 50 023 գործարք, որի 72.8%-ը կազմել են առքուվաճառքի գոծարքները: Բնակարանների առքուվաճառքի գործարքները հանրապետությունում միջին հաշվով կրճատվել են 14.7%, իսկ մասնավոր տների առքուվաճառքի գործարքները` 17.4%: