Տ.Վալովայա. 2015 թվականի արդյունքները վկայում են ԵԱՏՄ-ին ինտեգրվելուց Հայաստանի տնտեսական որոշակի առավելությունների մասին

Արմինֆո.2015 թվականն իր արդյունքներով արտացոլեց ԵԱՏՄ-ին Հայաստանի ինտեգրման առավելությունները, արձանագրելով տնտեսական աճի դրական ցուցանիշներ: Այս մասին մայիսի 12-ին կայացած`«ԵԱՏՄ տնտեսական զարգացման հեռանկարները և ԵԱՏՄ երկրների տնտեսական կայունության բարձրացման միջոցառումները» խորագրով «Երևան-Մոսկվա» Հեռակամուրջի ընթացքում հայտարարել է Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի անդամ, մակրոէկոնոմիկայի և ինտեգրացիայի հիմնական ուղղությունների նախարար Տատյանա Վալովայան:

«Հայաստանը Մաքսային միության միակ երկիրն է, որը նախորդ տարվա և այս տարվա սկզբի արդյունաներով արձանագրեց ՀՆԱ աճ: Դա խոսում է այն մասին, որ նոր մասնակցի համար ինտեգրման արդյունքը տվեց տնտեսական որոշակի առավելություններ»,-ընդգծել է նա, միաժամանակ նշելով, որ Հայաստանի օրինակը խթան կարող է հանդիսանալ ԵԱՏՄ ներսում ինտեգրման գործընթացների հետագա խորացման համար` ապրանքների և ծառայությունների միասնական շուկայի ստեղծման համար:

Կարևորելով ինտեգրման դերը տնտեսական ճգնաժամի հաղթահարման գործում, Վալովայան նշել է, որ ընթացիկ տարվա հունվար-փետրվարին ԵԱՏՄ անդամ-երկրների միջև առևտրի ընդհանուր ծավալը կրճատվել է 18%, իսկ երրորդ երկրների հետ արտաքին առևտրի շրջանառությունը կրճատվել է 40%: «Այս վիճակագրությունը հերթական անգամ հաստատում է, որ ներքին պահուստների և Միության ներսում համագործակցության ակտիվացման միջոցով տեղի ունեցած որոշ ծախսերը, որոնք մենք կրում ենք գլոբալ շուկաների տատանումների հետևանքով, արդեն սկսում են փոխհատուցվել»,-պարզաբանել է նա: Այնուհետև նա հրապարակել է ԵԱՏՄ երկրների հետ Հայաստանի առևտրի շրջանառության տվյալները, որի համաձայն, 2016 թվականի առաջին 2 ամիսներին Հայաստանը 45% ավելացրել է արտահանումը դեպի Բելառուս, դեպի Ռուսաստան` 2 անգամ, Ղրղզստան` 4 անգամ: «Կարծում եմ, որ հայկական շատ ձեռնարկություններ արդեն հասկացել են ապրանքների ու ծառայությւոնների միասնական շուկայի առավելությունները, և, հավանաբար, հիմա արդեն, պարզապես, անհրաժեշտ է տնտեսվարող սուբյեկտներին տրամադրել տեղեկատվական աջակցություն, որպեսզի նրանք ավելի ակտիվորեն օգտագործեն ԵԱՏՄ շրջանակներում տրամադրվող հնարավորությունները»,-մեկնաբանել է նա:

Անդրադառնալով Ռուսաստանի տնտեսության վերաբերյալ հարցին, Տ.Վալովայան նկատել է. «Ընթացիկ տարում ՌԴ տնտեսության անկումը կլինի ավելի չափավոր, անցյալ տարվա համեմատ, ընդամենը` 1.4%, իսկ 2017-2018 թվականներից սկսած մենք արդեն ականատես կլինենք տնտեսական զարգացման բացասական տրենդը դրականի վերածող և հուսադրող ազդանշաններին»:

Նշենք, որ Հայաստանը Եվրասիական տնտեսական միությանը միացավ 2015 թվականի հունվարի 2-ին:  Ուժի մեջ մտավ Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցության պայմանագիրը և Հայաստանը Բելառուսի, Ղազախստանի և Ռուսաստանի հետ միասին դարձավ Եվրասիական տնտեսական միության լիիրավ անդամ: Անդամակցելով Եվրասիական տնտեսական միությանը՝ պետությունը լիամասշտաբ կերպով ընդգրկվում է եվրասիական ծրագրի իրացմանը, որը մի կողմից ուղղված է 4 ազատությունների ձևավորմանը՝ ապրանքների, ծառայությունների, կապիտալի և աշխատուժի ազատ տեղաշարժ, մյուս կողմից՝ բազմաբևեռ աշխարհի կազմավորվող ճարտարապետության առանցքային տնտեսական կենտրոններից մեկի ստեղծմանը: Անդամակցության մասին պամանագիրը ենթադրում է, որ Հայաստանի ներկայացուցիչները լիարժեքորեն ընդգրկվում են Միության կառավարման մարմինների աշխատանքներին: Պայմանագրի ուժի մեջ մտնելու պահից Հայաստանի նախագահը դառնում է Եվրասիական բարձրագույն տնտեսական խորհրդի անդամ, վարչապետը՝ Միջկառավարական խորհրդի անդամ: Հայաստանը, ինչպես և միության մյուս մասնակից-երկրները Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի կոլեգիային ներկայացված կլինի Կոլեգիայի երեք անդամներով:

Հիշեցնենք, որ Արժույթի միջազգային հիմնադրամը բարելավել էր Հայաստանի 2016 թվականի տնտեսական աճի կանխատեսումը, մինչև 2.25-2.5%, նախկին` 2.2% փոխարեն: Համաշխարհային բանկը Հայաստանում կանխատեսում է տնտեսական աճի 2.5% աճ: Վերակառուցման և Զարգացման Եվրոպական բանկը կանխատեսում է 2% աճ: ՀՀ Կենտրոնական բանկը հերթական անգամ վերանայել է Հայաստանի ՀՆԱ 2016 թվականի աճի կանխատեսումը` 1.6-2.7%-ից մինչև 1.5-2.6%: 2016 թվականի համար ԿԲ կանխատեսում է ֆիզիկական անձանց տրանսֆերտների 9-12% անկում (դոլարով), պայմանավորելով դա Ռուսաստանի տնտեսական աճի կանխատեսման վերանայումով, ինչպես նաև ռուսական ռուբլու այս տարվա հունվարին տեղի ունեցած հերթական արժեզրկումով: ՀՀ 2016 թվականի պետբյուջեով ՀՆԱ աճը կանխատեսված է 2.2%: Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, տնտեսական ակտիվությունը Հայաստանում 2015 թվականին Հայաստանի ՀՆԱ աճը կազմել է 3%, 2014-ի 3.5%-ի փոխարեն: Ըստ վիճակագրական տվյալների, տնտեսական ակտիվությունը 2016-ի առաջին եռամսյակում աճել է 5.6%, 2015-ի 2.5% փոխարեն: