Արտարժույթի միջբանկային շուկայի պահպանվող ակտիվությունը ՀՀ դրամը զսպում է արժեզրկումից

Արմինֆո. Արտարժույթի միջբանկային շուկայի պահպանվող ակտիվությունը ՀՀ դրամը զսպում է արժեզրկումից: Այսպես, ընթացիկ շաբաթ արտարժույթի միջբանկային շուկայում գործարքների ծավալը նախորդ շաբաթվա համեմատ աճեց 2 անգամ, հատկապես աչքի ընկան երեքշաբթի և ուրբաթ օրերը, ինչի շնորհիվ դրամը պահպանվեց 479 դրամ/դոլար մակարդակում:

Ընթացիկ շաբաթ բորսան չի գործել: Կենտրոնական բանկը շարունակում է ձեռնպահ մնալ միջամտոթյուններից և ինտերվենցիաներից: Արդյունքում, դրամը 2016 թվականի առաջին եռամսյակում դոլարի նկատմամբ հասցրեց արժեզրկվել մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ (փետրվարի 12-ին) իսկ մարտի 25-ին կրկին վերադարձավ իր սկզբնական` 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ամրապնդվելով 479 դրամ/դոլար մակարդակում,  որից հետո, ապրիլի առաջին տասնօրյակում արժեզրկվեց մինչև 484.5 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց ապրիլի 11-ից կրկին սկսեց արժևորվել, ապրիլի 29-ին ամրապնդվելով 479 դրամ/դոլար մակարդակում: Այդ մակարդակը պահպանվեց մինչև մայիսի 11-ը ներառյալ, և մայիսի 12-ին սկսեց դանդաղ ընթանալ դեպի վեր - մինչև 480.5 դրամ/դոլար մակարդակ, որից հետո, մայիսի 20-ին ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, պահպանելով այն նաև ընթացիկ շաբաթվա ընթացքում: Հունիսի առաջին 2 օրերին դրամը պահպանվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, բայց հունիսի 3-ից կրկին սկսեց արժեզրկվել, մինչև 479 դրամ/դոլար, մնալով այդ մակարդակում մինչև յունիսի 10-ը:

Շուկայի անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Ռուսաստանի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի խորացման, նավթի գների, հատկապես Հայաստանի արտահանումային հոդված հանդիսացող մետաղական հումքի գների անկման պայմաններում, դրամը 2016 թվականի վերջին կարող է դոլարի նկատմամբ թուլանալ մինչև 540-550 դրամ/դոլար մակարդակ: Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, ի տարբերություն բորսայի, արտարժույթի միջբանկային շուկայում ամենաօրյա ակտիվույթունը պահպանվել է, իսկ առավելագույն ծավալը հունիսի 10-ին արդեն հասել է 3.7 մլն.դոլարի, իսկ հունիսի 7-ին` 2.6 մլն.դոլարի, ապահովելով շաբաթվա համար` 7.7 մլն.դոլարի ծավալ, իսկ փոխարժեքը ձևավորելով 479.39 դրամ/դոլար մակարդակում:

Աղբյուրի համաձայն, արտարժույթի ներբանկային շուկայում (գործարքներ հաճախորդների հետ) հունիսի 6-10-ը բանկերը գնել են 57 մլն դոլար (շաբաթվա անկումը`12.9%), 477.92 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 60.1 մլն դոլար (շաբաթվա անկումը`12.3%), 479.56 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում արտարժույթի ներբանկային շուկայում բանկերը գնել են 6.8 մլն եվրո (շաբաթվա անկումը`35%), 539.94 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 7.8 մլն եվրո (շաբաթվա անկումը`27.1%), 545.04 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում բանկերի կողմից գնվել է նաև 1.15 մլրդ ռուբլի (շաբաթվա աճը`33%), 7.33 դրամ/ ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 372.5 մլն ռուբլի (շաբաթվա անկումը`7%), 7.43 դրամ/1 ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Նախորդ շաբաթ (մայիսի 30-ից հունիսի 4-ը) Հայաստանի բանկերը տրամադրել են 37.4 մլրդ դրամի և 28.1 մլն դոլարի վարկեր: Նախորդող շաբաթվա համեմատ (մայիսի 23-28-ը) դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը կրճատվել է 1.1%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`33.9 անգամ:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի 12 ամիսներին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկման տրամադրությունները  դիտվում են երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ մինչև 538 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ ամրապնդվելով մինչև 7.1 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հետագայում, ապրիլի կեսերից դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել, ապրիլի 29-ին`479 դրամ/դոլար մակարդակում, շարունակելով այդ միտումները նաև մայիսին: Մայիսի 31-ին դրամն ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Հունիսի առաջին տասն օրերը դրամի համար զսպված դեվալվացիոն էին, քանի որ հուիսի 10-ին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել 479 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 541 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակում: