Արտարժույթի միջբանկային շուկայի չնվազող ակտիվությունը ՀՀ դրամին մղում է ամրապնդման

Արմինֆո. Արտարժույթի միջբանկային շուկայի պահպանվող ակտիվության պայմաներում ՀՀ դրամը շարունակում է ամրապնդվել: Այսպես, հունիսի 13-17-ը ՀՀ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց, 479-ից մինչև 479 դրամ/դոլար մակարդակ, իսկ արտարժույթի միջբանկային շուկայում առկա է եղել բարձր ակտիվությունը (1-1.7 մլն.դոլար), ընդ որում, ամենամեծ ծավալներն արձանագրվել են առաջին 3 օրերին, իսկ առավելագույն ծավալը` երեքշաբթի օրը: Իսկ բորսան ընթացիկ շաբաթ չի գործել:

Կենտրոնական բանկը շարունակում է ձեռնպահ մնալ միջամտություններից և ինտերվենցիաներից: Արդյունքում, դրամը 2016 թվականի առաջին եռամսյակում դոլարի նկատմամբ հասցրեց արժեզրկվել մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ (փետրվարի 12-ին) իսկ մարտի 25-ին կրկին վերադարձավ իր սկզբնական` 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ամրապնդվելով 479 դրամ/դոլար մակարդակում,  որից հետո, ապրիլի առաջին տասնօրյակում արժեզրկվեց մինչև 484.5 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց ապրիլի 11-ից կրկին սկսեց արժևորվել, ապրիլի 29-ին ամրապնդվելով 479 դրամ/դոլար մակարդակում: Այդ մակարդակը պահպանվեց մինչև մայիսի 11-ը ներառյալ, և մայիսի 12-ին սկսեց դանդաղ ընթանալ դեպի վեր - մինչև 480.5 դրամ/դոլար մակարդակ, որից հետո, մայիսի 20-ին ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, պահպանելով այն նաև ընթացիկ շաբաթվա ընթացքում: Հունիսի առաջին 2 օրերին դրամը պահպանվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, բայց հունիսի 3-ից կրկին սկսեց արժեզրկվել, մինչև 479 դրամ/դոլար մակարդակ, մնալով այդ մակարդակում մինչև հունիսի 15-ը, որից հետո արժևորվել է և հունիսի 17-ին ամրապնդվել 477 դրամ/դոլար մակարդակում: Շուկայի անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Ռուսաստանի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի խորացման, նավթի գների, հատկապես Հայաստանի արտահանումային հոդված հանդիսացող մետաղական հումքի գների անկման պայմաններում, դրամը 2016 թվականի վերջին կարող է դոլարի նկատմամբ թուլանալ մինչև 540-550 դրամ/դոլար մակարդակ: Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, ի տարբերություն բորսայի, արտարժույթի միջբանկային շուկայում ամենաօրյա ակտիվությունը պահպանվել է, իսկ առավելագույն ծավալը հունիսի 14-ին հասավ 1.7 մլն.դոլարի, իսկ հունիսի 15-ին` 1.450 մլն.դոլարի, ապահովելով շաբաթվա համար` 6.450 մլն.դոլարի ծավալ, իսկ փոխարժեքը ձևավորելով 478.51 դրամ/դոլար մակարդակում:

Աղբյուրի համաձայն, արտարժույթի ներբանկային շուկայում (գործարքներ հաճախորդների հետ) հունիսի 13-17-ը բանկերը գնել են 81.7 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`43.9%), 477.30 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 80.2 մլն դոլար (շաբաթվա աճը`34.8%), 478.90 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում արտարժույթի ներբանկային շուկայում բանկերը գնել են 6.1 մլն եվրո (շաբաթվա անկումը`10.3%), 536.6 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 10.2 մլն եվրո (շաբաթվա աճը`30.8%), 539.69 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով: Նույն ժամանակահատվածում բանկերի կողմից գնվել է նաև 996.4 մլրդ ռուբլի (շաբաթվա անկումը`13%), 7.24 դրամ/ ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 412.4 մլն ռուբլի (շաբաթվա աճը`10.8%), 7.33 դրամ/1 ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Նախորդ շաբաթ (հունիսի 6-11-ը) Հայաստանի բանկերը տրամադրել են 43.2 մլրդ դրամի և 33.9 մլն դոլարի վարկեր: Նախորդող շաբաթվա համեմատ (մայիսի 30-ից հունիսի 4-ը) դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը աճել է 15.5%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`20.6%:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի 12 ամիսներին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկման տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ մինչև 538 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ ամրապնդվելով մինչև 7.1 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հետագայում, ապրիլի կեսերից դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել, ապրիլի 29-ին`479 դրամ/դոլար մակարդակում, շարունակելով այդ միտումները նաև մայիսին: Մայիսի 31-ին դրամն ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Հունիսի առաջին կեսը ՀՀ դրամի համար զուսպ դեվալվացիոն էր, բայց հետո տեղի ունեցավ ամրապնդում`հունիսի 17-ին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 477 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 536 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.2 դրամ/ռուբլի մակարդակում: