Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում հուլիսի 4-8-ը ռուբլիով գործարքների նկատմամբ աճող հետաքրքրությունը, հատկապես վաճառքի գծով, կասեցրեց ռուսական արժույթի նկատմամբ ՀՀ դրամի արժեզրկումը

Արմինֆո. Հուլիսի 4-8-ը արտարժույթի միջբանկային շուկայում գործարքների թիվը նախորդ շաբաթվա համեմատ կրճատվեց 2 անգամ, բայց 1.5-2 մլն.դոլար ծավալով ամենօրյա ակտիվությունը, այնուամենայնիվ, դրամը պահպանեց 477 դրամ/դոլար մակարդակում: Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում կտրուկ աճեց ռուբլիով գործարաների նկատմամբե հետաքրքրությունը, հատկապես վաճառքի գծով, ռուսական արժույթի նկատմամբ ՀՀ դրամի արժեզրկումը կանգնեցնելով 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակում, ինչին զուգահեռ դիտվում էր դոլարով և եվրոյով գործարքների հսկայական կրճատում: Ընդ որում, բորսայական հարթակն այս շաբաթ նույնպես չգործեց, իսկ Կենտրոնական բանկը շարունակում էր ձեռնպահ մնալ միջամտություններից և ինտերվենցիաներից: Արդյունքում, ՀՀ դրամը 2016 թվականի առաջին եռամսյակում դոլարի նկատմամբ հասցրեց արժեզրկվել մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ (փետրվարի 12-ին) իսկ մարտի 25-ին կրկին վերադարձավ իր սկզբնական`482 դրամ/դոլար մակարդակ, մարտի 29-ին ամրապնդվելով 479 դրամ/դոլար մակարդակում: Ընդհանուր առմամբ, առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ, միայն արժեզրկվելով փետրվարի կեսերին (482-ից մինչև 496 դրամ/դոլար), ապրիլի առաջին տասնօրյակում (479-ից մինչև 484.5 դրամ/դոլար), մայիսի կեսերին (479-ից մինչև 480.5 դրամ/դոլար), հունիսի սկզբին և վերջին (478-ից մինչև 479 դրամ/դոլար և 476-ից մինչև 477 դրամ/դոլար): Շուկայի անկախ վերլուծաբանների կարծիքով, Ռուսաստանի ֆինանսա-տնտեսական ճգնաժամի խորացման, նավթի գների, հատկապես Հայաստանի արտահանումային հոդված հանդիսացող մետաղական հումքի գների անկման պայմաններում, դրամը 2016 թվականի վերջին կարող է դոլարի նկատմամբ թուլանալ մինչև 540-550 դրամ/դոլար մակարդակ: Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, ի տարբերություն բորսայի, արտարժույթի միջբանկային շուկայում ամենաօրյա ակտիվությունը պահպանվել է, իսկ առավելագույն ծավալը գրանցվեց հուլիսի 4-ին` 2 մլն.դոլար, հուլիսի 6-ին` 1.5 մլն.դոլար և հուլիսի 8-ին` 1.5 մլն.դոլար, ապահովելով շաբաթական 5.450 մլն.դոլարի ծավալ (նախորդ շաբաթ` 10.450 մլն.դոլար), փոխարժեքը ձևավորելով 477.44 մակարդակում, նախորդ` 477.18 դրամ/դոլարի փոխարեն:

Աղբյուրի համաձայն, արտարժույթի ներբանկային շուկայում (գործարքներ հաճախորդների հետ) հուլիսի 4-8-ը նվազեց դոլարի և եվրոյի վաճառքի ակտիվությունը, իսկ փոխարենն ակտիվացան ռուբլիով գործարքները: Այսպես, բանկերի կողմից գնվել է 46.98 մլն դոլար 476.05 դրամ/ դոլար միջին փոխարժեքով և 5.7 մլն եվրո, 526.29 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով, իսկ վաճառվել է 53.9 մլն.դոլար, 477.58 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով և 9.1 մլն.եվրո, 531.30 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով: Դոլարի և եվրոյի գնման ծավալը հաշվետու շաբաթ համապատասխանաբար կրճատվեց 54.4% և 41.2%, իսկ վաճառքը` 44.6% և 71.4%: Միևնույն ժամանակ, ռուբլու առքն աճեց 3%, մինչև 1.13 մլրդ ռուբլի, 7.39 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, իսկ վաճառքը` 68.4%, մինչև 376.6 մլն.ռուբլի, 7.48 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Նախորդ շաբաթ (հունիսի 27-ից հուլիսի 2-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել է 56.7 մլրդ դրամի և 119.4 մլն դոլարի վարկեր: Նախորդող շաբաթվա համեմատ (հունիսի 20-25-ը) դրամով տրամադրված վարկերի ծավալը աճել է 47.3%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալը`2.5 անգամ:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Հետագայում, ապրիլի կեսերից դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել, ապրիլի 29-ին`479 դրամ/դոլար մակարդակում, շարունակելով այդ միտումները նաև մայիսին: Մայիսի 31-ին դրամն ամրապնդվեց 478 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.3 դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Հունիսի առաջին կեսը ՀՀ դրամի համար զուսպ դեվալվացիոն էր, բայց հետո տեղի ունեցավ ամրապնդում`հունիսի 17-ին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 477 դրամ/դոլար մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ` 529 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Հուլիսի առաջին տասնօրյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 528 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ`528 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ`7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակներում, պահպանվելով մինչև հուլիսի 8-ը: