Այսօր Հայաստանի և Ռուսաստանի նախագահները Մոսկվայում կքննարկեն փոխգործակցության գլխավոր հարցերը

Արմինֆո. ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը և Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանն օգոստոսի 10-ին բանակցություններ կվարեն քաղաքական, առևտրատնտեսական և հումանիտար բնագավառներում փոխգործակցության հարցերի շուրջ, կքննարկեն նաև  միջազգային և տարածաշրջանային խնդիրներ: Այդ մասին հաղորդել է Կրեմլի մամուլի ծառայությունը:

Սերժ Սարգսյանը Ռուսաստանի մայրաքաղաք է մեկնում Վլադիմիր Պուտինի հրավերով, նշել են մամուլի ծառայությունում: «Բարձրագույն մակարդակի բանակցությունների ընթացքոււմ նախատեսվում է քննարկել քաղաքական, առևտրատնտեսական և հումանիտար բնագավառներում փոխգործակցության հարցեր, ինտեգրման գործընթացները եվրասիական տարածությունում», - ասվում է հաղորդագրությունում: Սպասվում է, որ կկայանա նաև կարծիքների փոխանակում  միջազգային և տարածաշրջանային մի շարք արդիական խնդիրների շուրջ: Հայաստանի և Ռուսաստանի ղեկավարները վերջին անգամ հանդիպել են հունիսին Սանկտ Պետերբուրգում` ապրիլին Լեռնային Ղարաբաղում սրված հակամարտության հարցերի շուրջ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի մասնակցությամբ եռակողմ հանդիպման շրջանակում: Հանդիպման արդյունքում կողմերը հանդես են եկել համատեղ հայտարարությամբ, որում փաստել են մի շարք հարցերի շուրջ փոխըմբռնման ձեռք բերումը, որոնց լուծումը թույլ կտա պայմաններ ստեղծել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման գործում առաջընթացի համար:

Հանդիպումից հետո հուլիսին և օգոստոսին ԼՂՀ և Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունները բազմիցս հայտարարել են հակառակ կողմից հրադադարի խախտումների մասին: Հուլիսին Ալիևը հայտարարել է, թե «Ղարաբաղը երբեք անկախություն չի ստանա»,  իսկ օգոստոսի 8-ին Բաքվում Պուտինի և Իրանի նախագահ Հասան Ռոուհանիի հետ եռակողմ հանդիպմանն ընդգծել է, որ Ղարաբաղի հակամարտության առնչությամբ գոյություն ունեցող ստատուս-քվոն անթույլատրելի է, և հակամարտությունը պետք է կարգավորվի միջազգային իրավունքի նորմերին համապատասխան` Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության շրջանակում:

Բաքվի հանդիպման նախաշեմին ՌԴ նախագահ Պուտինը մոլորություն է որակել այն հայտարարությունը, թե Ռուսաստանը փորձում է մենաշնորհել Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանն առնչվող աշխատանքը և դրանից զերծ պահել մյուս միջնորդներին, նշելով, թե ՌԴ Ադրբեջանին և Հայաստանին հակամարտության կարգավորմնա վերաբերյալ պատրաստի բաղադրաատոմսեր չի պարտադրի: «Դուք հիշատակեցիք Ղարաբաղի մասին: Դա իսկապես խնդիր է, որը մեզ է հասել մեր խորհրդային անցյալից։ Գիտեմ որքան սուր է հարցը թե Ադրբեջանի, թե Հայաստանի համար։ Մենք ձգտելու ենք, որպեսզի Հայաստանն ու Ադրբեջանը գտնեն այնպիսի լուծում, որը կհանդիսանա փոխզիջումային, բայց ընդունելի երկու կողմի համար, որպեսզի հաղթողը լինեն երկու երկրների ժողովուրդները, և երկու պետություններն զգան, որ իրենք այդ բարդ խնդիրը լուծել են` այսօրվա և գալիք սերունդների շահերից ելնելով», - ասել է ՌԴ նախագահը:

Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերություններ են հաստատվել 1992 թվականի ապրիլի 3-ին: Երկրները կապված են դաշնակցային գործընկերության հարաբերություններով: Կնքվել են ավելի քան 200 միջպետական, միջկառավարական և միջգերատեսչական պայմանագրեր ու համաձայնագրեր: Հիմնարար փաստաթղթերն են 1997թ. օգոստոսի 29-ին կնքված Բարեկամության, համագործակցության եւ փոխադարձ օգնության մասին պայմանագիրը, և Ռուսաստանի ու Հայաստանի միջև դաշնակցային փոխգործակցության շուրջ հռչակագիրը, որն ստորագրվել է 2000 թվականի սեպտեմբերի 26-ին:

Ռազմական բնագավառում ռուս-հայկական փոխգործակցության շրջանակում հայկական զինված ուժերը մասնակցում են ԱՊՀ ՀՕՊ միավորված համակարգի շրջանակում մարտական հերթապահությանը: Հանրապետության տարածքում տեղակայված է 102 ռուսական ռազմակայանը: Ձևավորվել է ռուս-հայկական զորախմբավորում: Հայաստանում ՌԴ ՍԴԾ վարչությունը հայ ահմանապահների հետ համատեղ իրականացնում է Թուրքիայի և Իրանի հետ երկրի սահմաննների  պահպանություն:

Ռուսաստանը Հայաստանի առաջատար տնտեսական գործընկերն է, նրա բաժինը հանրապետության արտաքին առևտրի հաշվեկշռում կազմում է շուրջ 24%: Ռուսաստանի դաշնային մաքսային ծառայության տվյալներով, 2015 թվականին Ռուսաստանի և Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը կազմել է 1244,8 մլն դոլար, ընդ որում Ռուսաստանից արտահանումը` 1048,2 մլն դոլար, ներմուծումը`  196,6 մլն դոլար: 2016 թ. հունվար-մայիս ամիսներին երկու երկրների միջև արտաքին առևտրի շրջանառությունը կազմել է 478,8 մլն դոլար, այդ թվում Ռուսաստանից արտահանումը` 321,5 մլն դոլար, ներմուծումը` 157,3 մլն դոլար: Ռուսաստանից Հայաստան արտահանման հիմքը կազմում են հանքային մթերքների, պարենային ապրանքների և գյուղատնտեսական հումքի, մեքենաների, սարքավորումների, փոխադրամիջոցների, մետաղների, քիմիական արդյունաբերության արտադրանքի, կաուչուկի, թանկարժեք քարերի, թանկարժեք մետաղների և դրանցից պատարստված իրերի մատակարարումները: Հայաստանից Ռուսաստան նեմուծման կառուցվածքում գերակշռում են պարենային ապրանքները և գյուղատնտեսական հումքը, մեքենաները, սարքավորումները և փոխադրամիջոցները, թանկարժեք քարերն ու մետաղները և դրանցից պատրաստված իրերը, տեքստիլային ապրանքները և կոշկեղենը:

1991 թվականից ի վեր Հայաստանի տնտեսությունում կուտակված ռուսական կապիտալ ներդրումների ծավալը գերազանցել է 4 մլրդ դոլարը: Հիմնական ռուսական ներդրումները, որոնք աչքի են ընկնում դիվերսիֆիկացված կառուցվածքով, ուղղորդվում են էներգետիկայի, բանկային, լեռնահանքային և շինարարական հատվածներ, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտներ: Խոշորագույն ներդրումային նախագծերի թվում են գազաէներգետիկ օբյեկտների կառուցումը «Գազպրոմի» մասնակցությամբ, «Վիմպելկոմի» կողմից կապի ազգային օպերատոր «ԱրմենՏելի» բոլոր ակտիվների ձեռք բերումը, «ՎՏԲ բանկ» ԲԲԸ կողմից` երկրի առաջատար բանկերից մեկի` «Հայխնայբանկի» ձեռք բերումը, ինչպես նաև «Ռուսական ալյումինի» կողմից «Ռուսալ Արմենալի» արդիականացումը, իսկ «Ինտեր ՌԱՕ ԵԷՍ» ԲԲԸ կողմից` Հրազդանի ՋԷԿ-ի, Սևան-Հրազդան կասկադի էներգահզորությունների արդիականացումը: Ռուսաստանի հանդեպ իր պետական պարտքի լիովին մարման հաշվին Հայաստանը նրա սեփականությանն է հանձնել հինգ ձեռնարկություն: Հայաստանում ռուսական կապիտալով ձեռնարկությունների և ստորաբաժանումների (ավելի քան 1300) տեսակարար կշիռը կազմում է օտարերկրյա կապիտալի մասնակցությամբ ձեռնարկությունների ընդհանուր թվի 27,6%: