Ուսումնասիրվում է Հյուսիս-Հարավ նախագծի իրականացման արդյունավետությունը

Արմինֆո. ՀՀ կառավարությունը՝ ի դեմս Տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարության, գնահատում է Հյուսիս-Հարավ մայրուղու շինարարության արդյունավոտությունը: Այդ մասին կառավարության նիստից հետո լրագրողներին ասել է տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարար Վահան Մարտիրոսյանը:

Ինչպես հայտարարել է նախարարը, տվյալ փուլում գնահատվում է նախագծի արդյունավետությունը. ացկացվում են ինչպես ավտոմայրուղու շինարարության, այնպես էլ ընդհանուր առմամբ ՙՀյուսիս-Հարավ՚ ծրագրի ստուգումներ: Նախարարը դժվարացել է պատասխանել այն հարցին, թե ինչպես կզարգանա նախագծի շուրջ իրավիճակը ստուգումների արդյունքւոմ, սակայն չի բացառել, որ հնարավոր է փոխվի շինարարական աշխատանքներ իրականացնող ընկերությունը, ինչպես նաև վերանայվեն շինարարության ժամկետները: Միաժամանակ նախարարը հավաստիացրել է, որ իր պաշտոնավարման ընթացքում որևէ չարաշահում չի լինի:

Հիշեցնենք, որ ընթացիկ տարվա հուլիսին կառավարության նիստի ժամանակ

ՀՀ նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը հայտարարել էր, որ իսպանական շինարարական ընկերությունն իսկական չարիք է դարձել «Հյուսիս-Հարավե ավտոմայրուղու համար: Նրա խոսքով, իրեն հասել են լուրեր, որ ավտոմայրուղու շինարարությունը ձգձգվում է իսպանական ընկերության ֆինանսական պրոբլեմների պատճառով: «Դրանով զբաղվում է իսպանական ընկերությունը, որը չարիք է դարձել այս գործում՚,-հայտարարել էր նախկին վարչապետը՝ ընդգծելով նաև, որ Արարատի ճանապարհը նույնպես մինչ օրս պրոբլեմների մեջ է և սարքվել է անորակ: «Կա՞ն արդյոք պրոբլեմներ այդ ընկերության, և չգիտեմ էլ ում հետ, ասում են փող չկա, զբաղվեք այդ հարցով՚,-հանձնարարել էր Աբրահամյանը: Նիստից հետո տրանսպորտի և կապի փոխնախարար Արթուր Առաքելյանը լրագրողներին հայտնել էր, որ իսպանական Corsan Corviam ընկերությունն արդեն տուգանվել է շինարարական աշխատանքների անբարարար որակի համար: Ստուգման արդյունքներում արձանագրվել են որոշակի շեղումներ, որոնք, ըստ Առաքելյանի, նախատեսված էին պայմանագրով: Արդյունքում նախարարության բողոքի հիման վրա իսպանական ընկերոթյունը տուգանվել է 6 մլն.դոլարով, հասանելիք 70 մլն.դոլարից: «Բայց ընկերության հետ պայմանագիրը խզելու պատճառներ չկան՚,-նշել էր փոխնախարարը:

Մինչդեռ ԶԼՄ-ներում տեղեկություններ է հայտնվել այն մասին, որ «հայկական ավանդական՚ կոռուպցիոն գործունեության պատճառով իսպանացիները դժվարանում են իրականացնել Հյուսիս-Հարավ ճանապարհի կառուցման աշխատանքները և որոշել են հեռանալ Հայաստանից։ Շրջանառվող լուրերի համաձայն՝ իսպանական ընկերության դեմ քրեական գործ է հարուցվել, ինչը հաստատել են ֆինանսների նախարարությունում՝ հայտնելով, որ «2014թ. հոկտեմբերի 10-ին ՀՀ քրեական օրենսգրքի 205-րդ հոդվածի 2-րդ մասով հարուցվել է քրեական գործ՝ «ԿՈՐՍԱՆ-ԿՈՐՎԻԱՍ ԿՈՆԱՏՐՈՒԿՑԻՈՆե բաժնետիրական ընկերության հայաստանյան մասնաճյուղի կողմից առանձնապես խոշոր չափերով հարկեր վճարելուց խուսափելու դեպքի առթիվ։ Սույն քրգործով որպես մեղադրյալ ներգրավված անձ չկա։ Նախաքննությունը շարունակվում է՚։

Հիշեցնենք, 556 կիլոմետր ընդհանուր երկարություն ունեցող «Հյուսիս–Հարավ» միջանցքը ելք կապահովի դեպի Սև ծով և եվրոպական երկրներ Հայաստանի (Մեղրի–Կապան–Գորիս–Երևան–Աշտարակ–Գյումրի–Բավրա) և Վրաստանի տարածքներով։ 1 մլրդ դոլար արժողությամբ ներդրումային ծրագիրն նպատակաուղղված է Հայաստանի հյուսիսի (Վրաստանի հետ սահմանում) և հարավի (Իրանի հետ սահմանում) կապի ապահովմանը տրանսպորտային այնպիսի հաղորդակցությունների միջոցով, որոնք բավարարում են միջազգային բարձր չափանիշներն ու ելք են ապահովում դեպի համաշխարհային շուկաներ։ Ավտոճանապարհը կունենա բետոնե ծածկույթ: Նախագծի իրագործման համար Հայաստանը 500 մլն դոլարի վարկ է ներգրավել Ասիական զարգացման բանկից: Եվս 150 մլն դոլար կտրամադրի Եվրասիական զարգացման բանկը: Հայկական կողմը նախագծի իրացման համար նաև 60 մլն դոլար է ներգրավել Եվրոպական ներրդումային բանկից: Միջանցքի շինարարությունը նախատեսվում է լիովին ավարտել 2019 թվականին: «Հյուսիս-Հարավ» ծագրի առնչությամբ Հայաստանի կառավարությունը հաշվարկել է 2,5 դոլարի խնայողություն յուրաքանչյուր ուղևորի մեկ ժամվա երթևեկության և 1-ական դոլարի խնայողություն 1 տոննա բեռի փոխադրման 1 ժամվա համար: Ինչպես ակնկալում են Հայաստանի իշխանությունները, ծրագիրը թույլ կտա  ապագայում մեղմել Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից շրջափակման հետևանքները, ստանձնել տարանցիկ  պետության դեր տարածաշրջանի երկրների բեռանփոխադրումներում, ինչպես նաև միանալ Սևծովյան օղակաձև ավտոմայրուղուն: