Հայաստանի 2017 թվականի պետբյուջեի դեֆիցիտը կկազմի 150.1 մլրդ.դրամ

Արմինֆո. Հայաստանի 2017 թվականի պետական բյուջեի նախագծով ՀՆԱ աճը նախատեսվում է 5% կամ 5405 մլրդ.դրամ: Այս մասին հոկտեմբերի 31-ին ՀՀ խորհրդարանում հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը, ներկայացնելով հաջորդ տարվա բյուջեի նախագիծը:

Ըստ նախարարության, 2017 թվականին Հայաստանի տնտեսական աճը կարող է պայմանավորված լինել ոչ միայն արտաքին գործոններով, կապված Ռուսաստանի տնտեսական աճի վերականգնման և մետաղների միջազգային գների աճի հետ, այլ նաև 2017 թվականին իրականացվող հարկաբյուջետային և դրամա-վարկային քաղաքականություններով: Այս ամենի լույսի ներքո, ըստ Արամյանի, տնտեսական աճը կկազմի 3.2%, ինդեքս-սեֆլյատորը`1.7, դեֆիցիտը` 150.1 մլրդ.դրամ: Նախարարը նշել է նաև, որ ըստ նախնական տվյալների, 2016 թվականը երկիրը կեզրափակի մոտ 300 մլրդ. դրամ բյուջեի դեֆիցիտով: 2016-ին հարկեր/ՀՆԱ հարաբերակցոթյունը կազմել է 21.7%, իսկ 2017-ին այս ցուցանիշը նախատեսվում է բարձրացնել 0.4 տոկոսային կետով: Այդ թվում, առաջին 0.2 տոկոսային կետը կլինի կազինոների և տոտալիզատորների ակցիզի և տուրքերի բարձրացման հաշվին, իսկ երկրորդը` հարկային և մաքսային վարչարարության ուժեղացման հաշվին: Դեֆիցիտի ֆինանսավորոմը 2017 թվականին նախատեսվում է իրականացնել 71.1 մլրդ.դրամ ներքին մուտքերի հաշվին, որի 45 մլրդ.դրամը կապահովվի պետական պարտատոմսերի թողարկման և տրամադրված վարկերի վերադարձի միջոցով: Դեֆիցիտի 79 մլրդ.դրամը կներգրավվի արտաքին աղբյուրներից: Մինչև տարեվերջ ՀՆԱ-ի դեֆլյատոր չի նախատեսվում, իսկ 2017-ին այդ ցուցանիշը կկազմի 101.7%: Գնաճը 12 ամսում կկազմի 2.4%, իսկ միջինը` 1.4%: Տնտեսության աճը կապահովվի մի շարք ոլորտների հաշվին`մասնավորապես, արդյունաբերությունում` 5.5%, գյուղատնտեսությունում` 4%: Շինարարության ոլորտում 2017-ին աճ չի ակնկալվում (2016-ին` 1.5% անկում), ծառայությունների ոլորտում աճը կկազմի 2.8%, անուղղակի հարկերի գծով մուտքերի աճը կկազմի 3%: Ըստ Արամյանի, երկրի 2017 թվականի պետբյուջեի եկամտային մասը նախատեսվում է ավելացնել 27 մլրդ.դրամով, մինչև 1 210 մլրդ.դրամ, ծախսային մասը կրճատել մոտ 13 մլրդ.դրամով, մինչև 1 360 մլրդ.դրամ: Եկամուտների կառուցվածքում հարկային մուտքերը և պետական տուրքերը կկազմեն 1 135 մլրդ.դրամ, պաշտոնական դրամաշնորհները կկազմեն 31 մլրդ.դրամ, այլ ծախսերը` 44 մլրդ.դրամ:

Բյուջեով ամրագրված երկրորդ սկզբունքը պարտքի կայունությունն է – կայուն հարկաբյուջետային քաղաքականությունը և պարտքային կայունությունը, նշել է նախարարը: Նրա խոսքով, 2014-2015 թվականներին Հայաստանում բյուջեի դեֆիցիտն արձանագրվեց` 4.8%: Այս տարի այս ցուցանիշը, հավանաբար, կկազմի 5.9%, նշել է նա, հավելելով, որ դա էլ հանդիսանում է պարտքի ձևավորման հիմնական աղբյուրը: «Արդյունքում, 2014-2015 թվականներին պարտքն աճեց 43.7% և տարեվերջին կկազմի 54.4%»,-հայտարարել է Արամյանը: Հետևաբար, ըստ նախարարի, հետագայում մենք պետք է լինենք ավելի պահպանողական, որպեսզի թույլ չտանք պարտքի ավելացում: «Հետևաբար, ծախսերի մասով մենք համամետատաբար պահպանողական եինք, և պետբյուջեի ծախսերը նախատեսված են 1 տրլն.360 մլրդ.դրամ, որի 1 264.3 մլրդ.դրամը կամ 93%-ը կազմում են ընթացիկ ծախսերը, 95.9 մլրդ.դրամ կամ 7%-ը` ոչ ֆինանսական ակտիվների գծով ծախսերը: Նման պայմաններում բյուջեի դեֆիցիտը 2017-ին կտատանվի 2.8% շրջակայքում, ինչը մոտ 2 անգամ պակաս է ընթացիկ տարվա ցուցանիշից»,-հայտարարել է նախարարը: Սոցիալական ոլորտին ուղղվող ծախսերի տեսակարար կշիռը կկազմի բյուջեի 45.8%-ը, պաշտպանությանը, հասարակական կարգի պահպանությանը, ՔԿՀ-ին և ազգային անվտանգության մարմիններին ուղղվող ծախսերը կազմեն 21.2%-ը, տնտեսության ոլորտներին` 8.4%, պետական պարտքի սպասարկմանը` 8.8%, զանազան դոտացիաներին` 3.6%, իսկ պահուստային ֆոնդի ֆինանսավորմանը` 0.6%:

Ինչպես նշել է նախարարը, սոցիալական ոլորտի ծախսերը կավելանան 3.8 մլրդ.դրամով, կապված շահառուների թվի ավելացման հետ: 2017 թվականին 940 մլն. դրամով լավելանան համայնքների սուբսիդիաները, որոնք կկազմեն 48 մլրդ դրամ: Կրթության ծախսերը 2016-ի համեմատ կկրճատվեն 23,5 մլն դրամ (0.02%), մինչև 128,539.8 մլրդ դրամ: Գիտությանը կհատկացվի 14,425.4 մլն դրամ, 2016-ի 160,3 մլն դրամի փոխարեն:  Առողջապահական ծախսերը կկրճատվեն է 2,668.9 մլրդ. դրամով (3%), կազմելով 85,772.9 մլրդ.դրամ: Մշակույթի, հանգստի և կրոնի ոլորտներին 2017 թվականին կհատկացվի 26,199.9 մլրդ դրամ, 2016-ի 26,900.8 մլրդ դրամի փոխարեն: Ֆինանսների նախարարությունն առաջարկում է նաև բարձրացնել սոցիալական ծախսերի քաղաքականությանն ուղղվող միջոցները մինչև 408 985,8 մլն. դրամ (աճը`3 822.6 մլն դրամ): Ըստ այդ փաստաթղթի, գյուղատնտեսությանն ուղղվող ծախսերը 2017-ին կկրճատվեն 1, 154.9 մլն դրամով (14,4%) և կկազմելն 6,882.9 մլն.դրամ, ջրային տնտեսության ոլորտին կուղղվի 21,0632.7 մլն դրամ: էներգետիկայի և բնական պաշարների ոլորտին կհատկացվի 38514.8 մլն դրամ, տրանսպորտի և կապի ոլորտին`49,806.9 մլն դրամ, բնապահպանական ոլորտին`2,898.1 մլն դրամ: Տնտեսական զարգացմանը կուղղվի 2,649.0 մլն դրամ, քաղաքաշինության ոլորտին` 6,330.9 մլն դրամ, իսկ կադաստրի ոլորտին` 3,898.5 մլն դրամ: Ըստ նախագծի, ծախսերը պաշտպանության ոլորտում նախատեսվում են 209,313.3 մլն դրամ, որի 197,642.3 մլն.դրամը կուղղվի ռազմական կարիքների ապահովմանը, 2.5 մլրդ.դրամը`ընթացիկ ծախսերին, իսկ կապիտալ ծախսերը կավելանան 1,5 մլրդ դրամով:

Ըստ 2017 թվականի պետբյուջեի նախագծի, ռազմական ծախսերը կկազմեն 209,755,268,400 դրամ (մոտ $ 439,7 մլն), այդ թվում, պաշտպանության ծախսերը կկազմեն 202,046,175,100 դրամ ($423,5 մլն), արտաքին ռազմական օգնությունը - 164,647,800 դրամ ($ 345 հազ.): Հայստանի ռազմական բյուջեն 2016 թվականին կազմել է 208,014,971,000 դրամ ($ 436 մլն), այդ թվում, մասնավորապես, պաշտպանական ծախսերը - 200.352.639.300 դրամ ($ 420 մլն), արտասահմանյան ռազմական օգնությունը - 169,024,600 դրամ ($ 354,3 մլն):