Տնտեսական ակտիվության աճը Հայաստանում ապահովեցին ծառայությունների և արդյունաբերության ոլորտները

Արմինֆո. Հայաստանում տնտեսական ակտիվության աճը 2016 թվականի հունվար-նոյեմբերին դանդաղել է մինչև 0.4%, 2015 թվականի 11 ամիսների 2.9% ցուցանիշի համեմատ: Տնտեսության շարժիչ ուժը շարունակում են մնալ արդյունաբերությունը և ծառայությունների ոլորտը: 2014 թվականի նույն ժամանակահատվածում տնտեսական ակտիվությունն աճել էր 3.8: Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության նախնական տվյալների, միայն նոյեմբերին արձանագրվել է 5% անկում, իսկ տարեկան աճը կազմել է 2.3%, մինչդեռ, մեկ տարի առաջ, նոյեմբերին տեղի ունեցած անկումը կազմել էր 17.3%, իսկ տարեկան բացասական դինամաիկան`2.9%:

2016 թվականի հունվար-նոյեմբերին տնտեսական ակտիվության աճը Հայաստանում հիմնականում պայմանավորեցին` ծառայությունների ոլորտը`7.8%, արդյունաբերական ոլորտը`6.8%, նախորդ տարվա, համապատասխանաբար, 3% և 4.6% աճի փոխարեն: Իսկ առևտրի ոլորտում աճը կազմել է 0.3%, նախորդ տարվա անկումը`7.1%: Մյուս ոլորտներն արձանագրել են տարեկան անկում, այդ թվում`գյուղատնտեսության ոլորտ – 6.1 %, էներգահամալիր – 6.4% և շինարարություն – 10.9%: Մեկ տարի առաջ, 2015-ի հունվար-նոյեմբերին շինարարության ոլորտը նույնպես բացասական տրենդում էր – 3.1%, իսկ մյուս ոլորտներում, օրինակ, էներգահամալիրում և ագրոհատվածում համապատասխանաբար արձանագրել էր`11.6% և 1.4% աճ:

Արդյունաբերական արտադրանքի գների ինդեքսը 2016 թվականի հունվար-նոյեմբերին 2015 թվականի նույն ժամանակահատվածի համեմատ աճել է 1%, 2016 թվականի նոյեմբերին, 2015-ի նոյեմբերի համեմատ աճել է 6.9%, իսկ միայն 2016-ի նոյեմբերին աճել էր 1.8%:

Ամսական կտրվածքով (նոյեմբեր), տնտեսական աճ արձանագրած ոլորտներն են եղել`

շինարարություն – 12.4%, արդյունաբերություն – 5.7% և Էներգետիկ համալիր – 4.7%: Մնացած ոլորտները գտնվել են բացասական տրենդում, ընդ որում, ամենամեծ անկումն արձանագրվել է գյուղատնտեսությունում – 24.4%: Առևտրի հատվածում անկումը կազմել է 1.6%, ծառայությունների ոլորտում – 5.2%:

Տարեկան կտրվածքով անկում է արձանագրվել միայն շինարարության ոլորտում – 17.5% և էներգետիկ համալիրում – 7.4%, իսկ աճ է արձանագրվել`արդյունաբերությունում – 8.8%, ծառայությունների ոլորտում – 8.7%, գյուղատնտեսության ոլորտում – 6.3% և առևտրի ոլորտում–3.8%:

Ըստ վիճակագրական տվյալների 2016 թվականի հունվար-նոյեմբերին բացարձակ մեծությամբ առջևում է առևտրի ոլորտը, 1.9 տրլն դրամ ծավալով ($ 4.05 մլրդ): Երկրորդ տեղում է արդյունաբերական հատվածը`1.3 տրլն դրամ ($ 2.7 մլրդ), երրորդն է ծառայությունների ոլորտը`1.1 մլրդ դրամ ($ 2.4 մլրդ), չորրորդ տեղում է գյուղատնտեսության ոլորտը` 836.1 մլրդ դրամ ($ 1.7 մլրդ), հինգերորդն է շինարարության ոլորտը` 320.2 մլրդ դրամ ($ 666.6 մլն): Էլեկտրաէներգիայի արտադրության ծավալը 2016 թվականի հունվար- նոյեմբերին կազմել է 6614.6 մլն կՎտժ, իսկ միայն նոյեմբերին` 623.2 մլն կՎտժ:

Միևնույն ժամանակ, արտահանման դինամիկայի կտրուկ բարելավումը 2016 թվականի հունվար-նոյեմբերին, մինչև 21.2% աճի, նախկին`4.7% անկման փոխարեն, Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական հաշվեկշիռը կրճատվել է 15.6%: Ընդ որում, ներմուծման աճը կազմեց 2%, նախոր դտարվա մինուս 26,2% -ի փոխարեն: Արդյունքում, Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2016-ի հունվար-նոյեմբերին արձանագրեց 8% տարեկան աճ, 2015-ի նույն ժամանակահատվածի 20,6% փոխարեն: Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2016-ի հունվար-նոյեմբերին կազմել է 2195.9 մլրդ դրամ ($ 4576,3 մլն), մասնավորապես, արտահանում - 778.1 մլրդ դրամ ($ 1621,7 մլն դոլար), ներմուծում - 1417.8 մլրդ դրամ ($ 2954,6 մլն դոլար), ինչի արդյունաում արտաքին առևտրի դեֆիցիտը կազմել է 639.7 մլրդ դրամ ($ 1,332 մլրդ):

Միայն 2016-ի նոյեմբերին արտաքին առևտրի շրջանառությունը Հայաստանում աճել է 6.3%, ներմուծման 7,2% և արտահանման 4,6% աճի շնորհիվ: Տարեկան կտրվածքով արտաքին առևտրի շրջանառության 27,2% աճը հիմնականում պայմանավորված է եղել արտահանման ծավալների (34.8%) և ներմուծման ծավալաների (23.7% աճով: Միայն այս տարվա նոյեմբերին Հայաստանի արտաքին առևտրի բացասական սալդոն աճել է 10.5%, կազմելով 82.8 մլրդ դրամ ($ 173 մլն): Մեկ տարի առաջ Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը նվազել էր 6,9%, պայմանավորված ներմուծման և արտահանման 4.7% անկումով:

Համեմատության համար նմշենք, որ Հայաստանի արտաքին առևտրի շրջանառությունը 2014 թվականի հունվար-նոյեմբերին աճել էր 2,3%, մասնավորապես, արտահանման աճը կազմել էր  2,7%, իսկ ներմուծման աճը`2.1%: Միայն 2014-ի նոյեմբերին արտաքին առևտրի շրջանառությունը կրճատվել էր 10,1%, ներմուծման` 11,8% և արտահանման`5% անկման շնորհիվ:

ՀՀ դրամի միջին հաշվարկային փոխարժեքը 2016 թվականի նոյեմբերին կազմել է 478.52 դրամ / $ 1, իսկ հունվար-նոյեմբերին`480.27 դրամ / $ 1, 2015-ի նոյեմբերի`480.15 դրամ / $ 1 – ի և 2015-ի հունվար-նոյեմբերի` 477,46 դրամ / $ 1 – ի համեմատ: