«Նաիրիտ» գործարանի նախկին տնօրեն. ՀՀ կառավարությունը ճիշտ չի պատկերացնում ձեռնարկության պրոբլեմները

Արմինֆո. «Նաիրիտ» գործարանի նախկին աշխատակիցները նախօրեին, ձեռնարկության վերագործարկման հարցերի քննարկման ընթացքում, հերթական անգամ հաստատեցին, որ այսօր ձեռնարկությունն ունի վերագործարկման ներուժ, կա նաև ձեռնարկությունում ներդրումների կատարման մեջ շահագրգռված բիզնես:

Համակարգող խմբի անդամները ցավով նշել են պետական մարմինների ներկայացուցիչների բացակայությունը, որոնք հրավիրվել էին քննարկումներին: «Ցավոք, ՀՀ կառավարությունը սխալ է պատկերացնում Նաիրիտի պրոբլեմները: Նրանք միշտ փորձում են գտնել արդարացումներ, առաջադրել թեզեր, որոնք չեն համապատասխանում իրականությանը»,-հայտարարել է լրագրողներին գործարանի նախկին տնօրեն Կարեն Իսրաելյանը: Նույնպիսի անիմն արդարացում է Իսրաելյանի համար նաև վարչապետ Կարեն Կարապետյանի խոսքերը, որ «պետությունը չի վերագործարկի Նաիրիտը, քանի որ չունի ոչ միջոց, և ոչ էլ գաղափարներ, և ընդհանրապես, դա անընդունելի է»,- ակնարկելով, որ հարցը հանդիսանում է բացառապես մասնավոր բիզնեսի առանձնաշնորհը: Հատկապես մասնավոր բիզնեսը պետք է ներկայացնի 10-15 տարիների ներդրումային ծրագիր: Իսրաելյանը նշել է, որ իրենք ցանկանում են քաղաքական կուսակցությունների հետ համատեղ մեկ շաբաթվա ընթացքում կառավարությանը հստական առաջարկներ ներկայացնել գործարանի հետագա ճակատագրի շուրջ:

Ավելի վաղ ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանը հայտարարել էր, որ եթե լինի Նաիրիտի հետ կապված ծրագիր, կառավարությունն անպայման այն կքննարկի:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականի ապրիլի 7-ին  «Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» ՓԲԸ-ն դիմել էր դատարան, գործարանի կողմից սպառած էլեկտրաէներգիայի վճարները ստանալու և պարտապանին սնանկ ճանաչելու պահանջով: Երևանի Շենգավիթ վարչական շրջանի ընդհանուր իրավասության դատարանը նոյեմբերի 28-ին բավարարեց հայցը և գործարանը սնանկ ճանաչվեց: Իսկ ավելիվՎաղ գործարանի վերագործարկման իրենց շահագրգռվածությունն են հայտնել ինչպես գործարանի աշխտանքային կոլեկտիվը, այնպես էլ՝ EU-ASIA Business Finance Centre հոլդինգը, որը պատրաստ է մինչև 150 մլն եվրո ներդնել ՙՆաիրիտ՚ գործարանում: Իսկ ընթացիկ տարվա նոյեմբերի 14-ին «Նաիրիտ գործարան» ՓԲԸ բաժնետերերի ընդհանուր ժողովի որոշմամբ ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությունը հայտարարել է մրցույթ՝ մասնավոր ներդրողի ներգրավմամբ «Նաիրիտ գործարան» ՓԲԸ արտադրական ենթակառուցվածքների վերագործարկման նպատակով։ Նախարարությունը հրավիրել է համապատասխան կազմակերպություններին ներկայացնելու հետաքրքրության հայտ /նամակ/, որին կարող է կցվել նաև Նաիրիտ գործարանի արտադրական ենթակառուցվածքների վերագործարկման նախնական ծրագիր։  Հետաքրքրության հայտը պետք է ներկայացնել մինչև 2017թ.-ի հունվարի 20-ը:

Հիշեցնենք, որ «Նաիրիտ» գործարանը լիովին դադարեցրել է աշխատանքը 2014 թվականին: Գործարանի ընդհանուր պարտքը մոտեցել է 50 մլրդ դրամի (շուրջ 130 մլն դոլար): Մինչև նախորդ դարի 80-ական թվականների վերջը գործարանի արտադրանքն զբաղեցնում էր սինթետիկ կաուչուկի համաշխարհային շուկայի 10-12%-ը: 2006 թվականին «Նաիրիտ» ընկերության բաժնետոմսերի 90%-ը վաճառվել է  բրիտանական Rhainoville Property Limited կոնսորցիումին: Կոնսորցիումին է պատկանում «Նաիրիտ գործարան» ՓԲԸ բաժնետոմսերի 89,999%-ը, 4,496%-ը պատկանում է ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությանը, 3,596%-ը` «ՀայՌուսգազարդե ՓԲԸ-ին, 1,907%-ը` «Երևանի ՏԷՑ» ՓԲԸ-ին: 2006 թվականին գործարանի և հիմնական բաժնետեր Rhinoville Property Limited-ի հիմնական միջոցները գրավադրվել են Միջպետական բանկի 70 մլն դոլար վարկի դիմաց և դարձել են բանկի սեփականություն` վարկը չմարելու արդյունքում: 2015 թվականին Համաշխարհային բանկը Հայաստանի կառավարության պատվերով անցկացրել էր «Նաիրիտ» գործարանի ֆինանսական և տեխնիկական աուդիտ: ՀԲ գնահատականների համաձայն, գործարանի վերագործարկումն աննպատակահարմար է   թվում, քանի որ պահանջվում է առնվազն 250 մլն դոլար: Սակայն ներդրողներ հայտնվելու դեպքում էլ ՀԲ փորձագետները կասկածում են, որ գործարանի արտադրանքը գնորդ կգտնի և, ընդհանրապես, կլինի մրցունակ:  ՀԲ աուդիտորները հանգել են հետևության, որ ինչպես բութադիենի, այնպես էլ ացետիլենի հիման վրա արտադրական գործընթացի պայմաններում «Նաիրիտի» արտադրանքը կունենա բավականին բարձր ինքնարժեք` նաև հիմնական միջոցների զգալի մասի էական մաշվածության պատճառով: Փորձագետների մեծ մասը կարծում է, որ ՀԲ աուդիտի արդյունքները կարելի է դիտարկել որպես գործարանի սնանկացման գործընթաց սկսելու հանձնարարական, ինչն էլ, ըստ էության, տեղի ունեցավ:-կ-