Շաբաթ, 15 Ապրիլի 2017 10:10

Արմինֆո. Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում ապրիլի 10-14-ը ծավալն ավելացել է 17,7%-ով` նախորդ շաբաթ 3 անգամ անկումց հետո: Դրան զուգահեռ, արտարժույթի ներբանկային շուկայում ակտիվացել են դոլարով գործարքները և ռուբլու վաճառքը, իսկ եվրոյով գործարքները դանդաղեցրել են անկման տեմպերը:

Այդ ֆոնին բորսայական հարթակը կրկին դատարկ էր: Արդյունքում, հաշվետու ժամանակահատվածում դրամը դոլարի նկատմամբ շարունակել է արժեզրկվել 485,5-ից մինչև 486 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ դրսևորելով արժեվորման միտում` 518-ից մինչև 517 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվել է 8.6-ից մինչև 8.7 դրամ/ռուբլի: 2016 թվականի ապրիլի առաջին կեսին դրամը դոլարի նկատմամբ դիրքերը պահպանել էր 481 դրամ/դոլարի մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ արժեվորվելով 544-ից մինչև 542 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվել էր 7.1-ից մինչև 7.4 դրամ/ռուբլի, ինչը ներկայի փոխարժեքի համեմատ ցույց է տալիս դոլարի և ռուբլու նկատմամբ դրամի արժեզրկում, իսկ եվրոյի նկատմամբ` արժեվորում: Արտարժույթի բորսայական հարթակը 2016 թվականին հազվադեպ էր գործել, մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2 950 դոլար և մայիսին`800 հազ. դոլար, որից հետո կրկին հաջորդել է լռությունը: Իսկ Կենտրոնական բանկը 2016 թվականի  հունվար-նոյեմբերին արտարժույթի շուկայում դոլար է գնել ապրիլ ամսին ($ 2,4 մլն, 478,5 դրամ / $ 1 փոխարժեքով), հունիսին ($ 50.2 մլն, 476.72 դրամ / $ 1), օգոստոսին ($ 19.8 մլն, 474.25 դրամ / $ 1), սեպտեմբերին ($ 28,8 մլն, 474.11 դրամ / $ 1) և հոկտեմբերին ($ 50.8 մլն, 475.47 դրամ / $ 1), իսկ վաճառել է հունվարին ($ 53.1 մլն, 484, 69 դրամ / $ 1) և փետրվարին ($ 41.5 մլն, 492,59 դրամ / $ 1 փոխարժեքներով), ինչպես նաև նոյեմբերին`($ 13.1 մլն, 478.56 դրամ / $ 1) և դեկտեմբերին ($ 15 մլն, 483.06 դրամ / $ 1): 2017 թվականի հունվարին արտարժույթի բորսայական հարթակում ծավալները կազմել են ընդամենը 600 հազար դոլար, 486.79 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, իսկ Կենտրոնական բանկի կողմից արժույթի շուկայում վաճառվել է 15 մլն.դոլար, 485.84 դրամ/դոլար փոխարժեքով:

 

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը հաղորդել են ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկայում ապրիլի 10-14-ն ընկած ժամանակահատվածքում իրականացվել է 5.850 մլն դոլարի գործարք (շաբաթվա ընթացքում 17,7% աճ), միջին փոխարժեքը`486,40 դրամ/դոլար (նախորդ շաբաթ`484.88 դրամ/դոլար): Արտարժույթի ներբանկային շուկան շաբաթն սկսելով համեստ ծավալով, երեքշաբթի թայմ-աութ է վերցրել, ինչից հետո աստիճանաբար սկսել է ավելացնել ծավալները մինչև 2.050-3 մլն դոլար` հինգշաբթի և ուրբաթ օրերին: Դրան զուգընթաց, արտարժույթի ներբանկային շուկայում դոլարի առքուվաճառքի շաբաթական դինամիկան կտրուկ փոխել է վեկտորը` անկումից  աճի, իսկ ռուբլու գնման անկումը խիստ դանդաղել է, եվրոյով գործարքների գծով անկումը դանդաղել է: Այսպես, հաշվետու շաբաթվա ընթացքում դոլարի առքուվաճառքի ծավալը 33,5-30,1% անկումից հասել է 33,2-3,3% աճի,   եվրոյով գործաքների 32.5-9,8% անկումը դանդաղել է մինչև 8,8-0,1%, իսկ ռուբլոով գործարքները առքուվաճառքի մասով 13,3% անկումից արձանագրել են 22% աճ, մինչդեռ ռուբլու գնման անկման տեմպերը 17,7%-ից հասել են 0,03%-ի: Արդյունքում, գնվել է  72.6 մլն դոլար 485.35 դրամ/1դոլար միջին փոխարժեքով, 10,4 մլն եվրո 513,81 դրամ / եվրո միջին փոխարժեքով և 769,9 մլն. ռուբլի 8.50 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, իսկ վաճառվել է 74.8 մլն դոլար 487,04 դրամ/1դոլար միջին փոխարժեքով, 12,02  մլն. եվրո 517,97 դրամ/ եվրո միջին փոխարժեքով և 414.6 մլն. ռուբլի 8.61 դրամ / ռուբլի միջին փոխարժեքով:

 

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (ապրիլի 3-8) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել են 44.2  մլրդ  դրամի և 43.5  մլն դոլարի վարկեր: Դրան նախորդած ժամանակահատվածի համեմատ դրամային վարկերի ծավալների 3,4% աճը փոխարինվել է 26,5% անկմամբ,  իսկ դոլարային վարկերի ծավալների 2 անգամ աճը փոխարինվել է համանման անկմամբ:

 

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին կեսերից Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: 2015 թվականին դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել մինչև 484 դրամ.դոլար, ռուբլու նկատմամբ մինչև 8 դրամ/ռուբլի մակարդակներ, իսկ եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվեց 505 դրամ/եվրո մակարդակում, ինչը տեղի ունեցավ տնտեսական ակտիվության 0.5% գրեթե ստագնացիոն ակտիվության պայմաններում, իսկ տրանսֆերտների զուտ ներհոսքը դեռ շարունակվում է նվազել, բայց ավելի դանդաղ տեմպերով (հունվար-նոյեմբերին` 24%): Դրան զուգահեռ 2016 թվականին դիտվել է արտաքին առևտրի շրջանառության 7.4% աճ (անկումից հետո), շնորհիվ այն բանի, որ արտահանումն արձանագրեց 20%, իսկ ներմուծումը` 1.6% աճ, իսկ գնանկումը սպառողական շուկայում կազմել է 1.4%: