Ֆինանսների նախարար. Առաջիկա 5-8 տարիներին Հայաստանը մտադիր է բացառել ևս 8 երկրի հետ կրկնակի հարկումը

Արմինֆո. Տարեվերջին Հայաստանը նախատեսում է Ղրղըզստանի և Ուզբեկստանի հետ կրկնակի հարկումը բացառող համաձայնագիր ստորագրել: Միաժամանակ Հայաստանը շարունակում է պնդել ԱՄՆ հետ համանման համաձայնագրի ստորագրման անհրաժեշտությունը: Այդ մասին սեպտեմբերի 25-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Հայաստանի ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը:

Նախարարն ընդգծել է, որ Հայաստանն արդեն 47 երկրի հետ կրկնակի հարկման բացառման վերաբերյալ պայմանագրեր ունի, վերջին համաձայնագիրը վերջերս ստորագրվել է Իսրայելի հետ: Առաջիկա 5-8 տարիներին Հայաստանը մտադիր է բացառել ևս 8 երկրի հետ կրկնակի հարկումը: Հիշյալ համաձայնագրերի նպատակն է՝ վերացնել երկու պետությունների միջև արտաքին առևտրում կրկնակի հարկումը, թույլ չտալ կողմերի տնտեսվարող սուբյեկտների նկատմամբ հարկային խտրականություն, բացառել եկամուտների և գույքի կրկնակի հարկումը, ինչպես նաև ստեղծել կանխատեսելի և կայուն հարկային միջավայր բիզնեսի համար: Ինչպես ընդգծել է Վարդան Արամյանը, համաձայնագրի ստորագրումը կենսական կարևորություն ունի Հայաստանի համար՝ նաև ներդրումների ներգրավման տեսակետից:

Ֆինանսների նախարարի խոսքով, ԱՄՆ հետ համաձայնագրի ստորագրման հարցում այսօր որոշակի հակասություն կա: Երևանը համաձայն չէ, որ մինչ օրս գործող փաստաթուղթը՝ ԱՄՆ և Խորհրդային Միության միջև կնքված պայմանագիրն իրավաչափ է և կարող է կողմնորոշիչ լինել հանրապետության տնտեվարող սուբյեկտների համար: Հայաստանի մոտ ԱՄՆ հետ հարկման ռեժիմ գործում է 1970 թվականներից, նշել է Արամյանը: Սակայն, այն ժամկետանց է՝ այն պարզ պատճառով, որ Հայաստանի Հանրապետությունը ԽՍՀՄ իրավահաջորդը չէ, ինչի հետ համաձայն են նաև միջազգային իրավունքի փորձագետները: Երկրորդ՝ 70-ական թվականներից տնտեսական հարաբերություններն աշխարհում բազում փոփոխությունների են ենթարկվել, ինչի պատճառով գործող համաձայնագիրը դարձել է ոչ ակտուալ: «Այս ընթացքում շատ բան է փոխվել, և կրկնակի հարկումը խանգարում է բիզնեսին»,- ասել է նախարարը: Օրինակ, ինչպես նշել է Արամյանը, «Contour Glboal»ը /Որոտանի ՀԷԿ-երի կասկադի սեփականատեր և Հայաստանում ամերիկյան խոշոր ներդրող/ հայաստանյան շուկա է մուտք գործել Լյուքսենբուրգում դուստր ընկերության միջոցով, քանի որ վերջինիս հետ հանրապետությունն ունի կրկնակի հարկման դեմ պայմանագիր, իսկ ԱՄՆ հետ՝ ոչ:

Վերջերս Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլսը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին, հայտարարել էր, որ Միացյալ Նահանգները գոհ է Հայաստանի հետ կրկնակի հարկումից խուսափելու շուրջ գործող համաձայնագրից, սակայն, միևնույն ժամանակ, պատրաստ է լսել նոր համաձայնագիր կնքելու անհրաժեշտության վերաբերյալ Հայաստանի կառավարության փաստարկները: Ինչպես նշել էր ամերիկացի դիվանագետը, կրկնակի հարկման հարցը բարձրացրել է Հայաստանի կառավարությունը: «Իսկ մենք բազմիցս նշել ենք, որ համաձայնագրի ստորագրումը կքննարկվի` եթե նման անհրաժեշտություն է ծագում առևտուրը խթանելու համար՚, - ասել էր Միլսը: Նրա ասելով, կրկնակի հարկումից խուսփելու շուրջ գործող փաստաթուղթը, որն ընդունվել է դեռ 1970-ականներին ԱՄՆ և ԽՍՀՄ միջև, միանգամայն բավարար է երկու երկրների միջև առևտուր իրականացնելու համար: «Մենք սպասում ենք, թե ինչպիսի փաստարկներ կներկայացնի Հայաստանի կառավարությունը` նոր համաձայնագիր կնքելու անհրաժեշտությունը հիմնավորելու համար՚, - եզրափակել էր Հայաստանում ԱՄՆ դիվանագիտական ներկայացուցչության ղեկավարը: Ավելի վաղ ԱրմԻնֆո-ն հաղորդել էր, որ  հոկտեմբերին Հայաստանը կրկին ԱՄՆ-ին կառաջարկի նոր պայմանագիր կնքել այդ հարցի շուրջ: Հայաստանի և ԱՄՆ միջև կրկնակի հարկումը բացառելու հարցը քննարկվում է արդեն ավելի քան 20 տարի. 1994 թվականից ի վեր Հայաստանի կառավարությունն այդ հարցը բարձրացնում է: 2000 թվականին հայ-ամերիկյան միջկառավարական նիստի ընթացքում այդ հարցը կրկին բարձրացվել էր, և այն ժամանակից ի վեր ընթանում են նախապատրաստական աշխատանքներ, իսկ բանակցություններն այդպես էլ չեն մեկնարկել: