Տնտեսագետ. Հայաստանում այսօրվա գների աճը պայմանավորված է 2016 թվականին ընդունված Հարկային օրենսգրքով

Արմինֆո. Հայաստանում մի շարք խումբ  ապրանքների, մասնավորապես դիզելային վառելիքի, բենզինի, հեղուկ գազի, ալկոհոլային խմիչքների և ծխախոտի այսօրվա գների աճը պայմանավորված է 2016 թվականին ընդունված Հարկային օրենսգրքով: Այս մասին հունվարի 12-ի մամուլի ասուլիսում հայտարարել է տնտեսագետ Ատոմ Մարգարյանը:

Փորձագետի կարծիքով, Հարկային օրենսգրքի փոփոխությունները հիմնականում պայմանավորված էին 2018, 2019 և 2020 թվականներին պետական ​​պարտքի սպասարկման դժվարություններով: Երկրորդ, 2018 թվականին ռազմավարական ոլորտի ծախսերը կավելանան 38 մլրդ դրամով: Բացի այդ, այս տարի կտրուկ բարձրացվեց սոցիալական կայունության ապահովման հարցը, հաշվի առնելով, որ բյուջեն չի նախատեսում լրացուցիչ ծախսեր այդ ոլորտում», - պարզաբանել է նա:

Ըստ Մարգարյանի, կառավարությունը, անուղղակի հարկերի ավելացման միջոցով, առաջին հերթին վառելիքի, ալկոհոլի և ծխախոտի ակցիզի, ակնկալում է ստանալ մոտ 16,5 մլրդ դրամի լրացուցիչ միջոցներ: Սակայն, մյուս կողմից, կառավարությունը դրանով ռիսկի է դիմում, քանի որ կարող են կրճատվել այդ ապրանքների սպառման ծավալները, օրինակ, ծխախոտի և ոգելից խմիչքների: Խոսելով սպառողական զամբյուղի վրա սակագների բարձրացման ազդեցության մասին, Մարգարյանը նշել է, որ ամենաէական ազդեցությունը կախված կլինի հեղուկ գազի գնի բարձրացումից, որն օգտագործվում է երկրի ավտոմեքենաների 80% -ի կողմից: Այս խնդրի լուծման տարբերակ կարող է լինել, ըստ տնտեսագետի, ներմուծման դիվերսիֆիկացիայի ապահովումը: Հաշվի առնելով Ռուսաստանում ակցիզային հարկերի աստիճանական աճը, որն ազդում է Հայաստանում էներգիայի ծախսերի վրա, փորձագետը հաշվի է առնում Մեղրիի ազատ տնտեսական գոտու ստեղծման շրջանակներում տրամադրված հնարավորությունները:

Իսկ «ինչ է լինելու հետո» հարցին տնտեսագետը պատասխանել է, որ պետք չէ քաղաքականացնել հարցը, այն դուրս բերելով ինֆլյացիոն սպասելիքների դաշտ, կամ հարցը լուծել հանրահավաքների միջոցով: «Այս ամենը նման կլինի Դոն Քիշոտի կողմից հողմաղացների դեմ մղված պայքարինով: Այս պարագայում անհրաժեշտ է օգտագործել երկարաժամկետ ինստիտուցիոնալ գործիքներ», - ասել է Մարգարյանը:

Ըստ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալների, Հայաստանի սպառողական շուկայում 2017 թվականին գնաճը կազմել է 2.6%, վերջին երկու տարիների`1,1% և 0,1% համեմատ: Դա հիմնականում պայմանավորված էր պարենային ապրանքների (ներառյալ ալկոհոլի և ծխախոտի) գների 5.3% և ոչ պարենային ապրանքների`1.7% աճով, իսկ ծառայությունների սակագները նվազել են 0.5%: 2017-ի հունվար-դեկտեմբերին սպառողական գների միջին ամսական աճը կազմել է 0,2%, նախորդ տարվա 0.1% անկման համեմատ: