Չորեքշաբթի, 4 Ապրիլի 2018 16:47

Արմինֆո. Եվրամիության հետ Հայաստանի Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության մասին համաձայնագրում ՀԱԷԿ թեման շոշափվում է ընդամենը մեկ նախադասության մեջ, որում ասվում է, որ Հայաստանի Հանրապետությունը պետք է հնարավորինս կարճ ժամկետներում ներկայացնի ԱԷԿ-ը շահագործումից դուրս բերելու «ճանապարհային քարտեզ»: Ատոմակայանի վերաբերյալ որևէ այլ՝ քողարկված, գաղտնի հոդված փաստաթղթում չկա, ապրիլի 4-ին մամուլի ասուլիսի ժամանակ նման հայտարարությամբ է հանդես եկել  ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների փոխնախարար Հայկ Հարությունյանը: Այդ համաձայնագիրը, ինչպես նշել է փոխնախարարը, չի զրկում Հայաստանին նոր ԱԷԿ ունենալու իրավունքից:

Նրա խոսքով, տվյալ փուլում ֆինանսական ողջ ռեսուրսն ուղղվում է ՀԱԷԿ երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետի երկարացմանը: Աշխատանքների ավարտը նախատեսված է 2019 թ. վերջին, և հենց այդ ժամանակ հնարավոր կլինի հստակ պատասխան տալ հարցին, թե ինչպիսին կլինի կայանի շահագործման ռեսուրսը, և կարելի է արդյոք երկարացնել այն 2026 թվականից հետո՝ լրացուցիչ ժամկետով: Գնահատականը, որը կտրվի ՄԱԳԱՏԷ-ի ներկայացուցիչների կողմից 2-րդ բլոկի արդիանականացումն ավարտելուց հետո, թույլ կտա հասկանալ նոր ԱԷԿ կառուցման մեկնարկի ժամկետները, վերջինիս

սահմանված հզորությունը և տեխնոլոգիաները: Այդպիսով՝ Հայաստանի կառավարությունը նոր ԱԷԿ կառուցելու մասին որոշում կընդունի 2020-2021 թթ.:    

Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ «Ատոմէքսպո» ցուցահանդեսի շրջանակներում ՀԱԷԿ գլխավոր տնօրեն Մովսես Վարդանյանը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հարցին, հայտնել էր երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետները մինչև 2040 թվականը երկարացնելու հնարավորության մասին:

Ընթացիկ տարվա սկզբին Արևելյան գործընկերության երկրների հետ Եվրամիության երկկողմ հարաբերությունների բաժանմունքի ղեկավարի տեղակալ Դիրկ Լորենցը, պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին, հայտարարել էր, որ  Եվրոպական Միությունը շարունակում է պնդել, որ հայկական ատոմակայանը պետք է շուտափույտ փակվի, քանի որ հնարավոր չէ նույնիսկ արդիականացման միջոցով մեծացնել կայանի անվտանգությունը միջազգային չափանիշներին համապատասխան:

Հիշեցնենք, որ 2014 թվականի մարտին Հայաստանի կառավարությունը ԱԷԿ երկրորդ էներգաբլոկի շահագործման ժամկետը 10 տարով՝ մինչև 2026 թվականը երկարաձգման վերաբերյալ որոշում էր կայացրել: Նախագծի համակարգումն իրականացնում է «Ռոսատոմ» պետական կորպորացիայի դուստր կառույց «Ռուսատոմ Սերվիս» ԲԸ-ն: Ռուսաստանն այդ նպատակների համար 270 մլն դոլարի պետական արտահանման վարկ և 30 մլն դրամաշնորհ է հատկացրել Հայաստանին:

Նշենք, որ ավելի վաղ Հայաստանն ընդունել էր «ՀՀ էներգետիկ անվտանգության ապահովման հայեցակարգը»: Համաձայն դրա՝ մինչև 2020 թվականը վերականգնվող աղբյուրներով ծածկված կլինի Հայաստանում սպառվող ողջ էներգիայի 20%-ը, իսկ մինչև 2026 թիվը` 50%-ը: Կառավարությունը նախատեսում է մինչև 2020 թ. 38 տոկոսով կրճատել էներգիայի սպառումը և դրա հետ կապված` էներգետիկ ծախսերը։ Հայաստանում ստեղծված են բոլոր պայմանները արևային էլեկտրակայաններ տեղադրելու համար, ինչի համար ոչ միայն արտոնագիր չի պահանջվում, այլ նաև ամբողջ գործընթացն ազատված է հարկերից, ստեղծված են բոլոր պայմաններն այդ ոլորտում ներդրումներ անելու համար։