Արմինֆո. Համաշխարհային տնտեսական միտումներն արդեն մի քանի տարի աչքի են ընկնում միջազգային ներդրումային հոսքերի շրջադարձով՝ զարգացող երկրներից դեպի զարգացած երկրներ, և Հայաստանը պետք է հաշվի առնի այդ հանգամանքը՝ բարելավելով մակրոտնտեսական պայմանները ներդրումային միջավայրի բարելավման և օտարերկրյա ներդրումների ներգրավման համար։
Այսօր մամուլի ասուլիսում այդպիսի կարծիք է հայտնել հայտնի տնտեսական վերլուծաբան, "Ամերիա" խորհրդատվական ընկերության ղեկավար Տիգրան Ջրբաշյանը։
Նրա խոսքով, կառավարությունն ու Կենտրոնական բանկը վաղուց պետք է սրբագրեին իրենց դրամավարկային քաղաքականությունը եւ հրաժարվեին այն կարծրատիպերից, որոնք առկա են չարդարացված ցածր գնաճային միջավայրում, քննադատաբար ցածր տոկոսադրույքներով եւ կայուն փոխարժեքով: Նման պայմաններում, ինչպես նշել է վերլուծաբանը, այնպիսի փոքր տնտեսության համար, ինչպիսին Հայաստանն է, ճնշվում են արտահանմանն ուղղված արտադրության խթաններն, ու նվազում արտադրողականության առանց այդ էլ ցածր մակարդակը։ Ջրբաշյանի համոզմամբ ՝ դրամավարկային քաղաքականությունը պետք է հնարավորություն ընձեռի տնտեսական գործակալներին մրցակցային դիրքերում մնալ հատկապես արտաքին շուկաներում գործընկեր երկրների արտադրողների հետ: Աշխատաանքի ցածր արտադրողականության պայմաններում, իսկ Հայաստանը մեծ տարածաշրջանում այդ ցուցանիշով չի զիջում միայն Ղրղզստանին, մեղմ դրամավարկային քաղաքականությունը կնպաստի ոչ միայն արտադրողների ներուժի ավելացմանը, այլ նաև հնարավորություն կտա արդիականացնել արտադրության հիմնական միջոցները։
Փորձագետի խոսքով ՝ արտադրողականության հարցը վերաբերում է ոչ միայն արտահանողներին, այլեւ նույն շինարարական հատվածին, որը տեխնոլոգիապես եւ ռեսուրսային առումով զգալիորեն հետ է մնում աշխատանքի միջազգային ստանդարտներից: Այդ իսկ պատճառով շինարարության ոլորտը ճնշվում է իր զարգացման մեջ՝ թեեւ ունի բավականին ուժեղ ներդրումային ներուժ:
Որպես հետեւանք՝ այսօրվա կորոնաճգնաժամի պայմաններում, երբ պետությունը հանդես է գալիս որպես հիմնական պատվիրատու այս ճգնաժամի հետեւանքների մեղմացմանն ուղղված բազմաթիվ ենթակառուցվածքային նախագծերի մեջ, կապալառուները պատրաստ չեն եղել պետական լուրջ ենթակառուցվածքային պատվերների արդյունավետ կլանմանը: Արդյունքում ՝ բյուջետային կապիտալ ծախսերի ծրագիրը կատարվում է 60 տոկոսով։ "Հայաստանի տնտեսությունը պետք է լրջորեն տեխնոլոգիապես արդիականացվի ՝ արտադրողականության մակարդակը բարձրացնելու նպատակով ։ Այնպես որ՝ ներքին եւ արտաքին ներդրումների աճի բանալին գտնվում է մեր ձեռքում", - ընդգծել է տնտեսագետը, հավելելով, որ ճգնաժամը՝ բոլոր խնդիրների, մինուսների եւ ռիսկերի հետ միասին, երկրին հնարավորություն է լուծել մի շարք կարևոր, տնտեսության համար առողջարար խնդիրներ:
Տնտեսագետը, միևնույն ժամանակ, դրական է գնահատել կառավարության հակաճգնաժամային 24 ծրագրերը, որոնք ընդունվել են կորոնավիրուսային համաճարակի հետևանքները մեղմելու համար ։ Դա հանգեցրել է նրան, որ երկրի ՀՆԱ-ի անկումն այնքան մեծ չէր, որքան կանխատեսվում էր։ "Այլ հարց է, որ մենք հակաճգնաժամային կառավարման ինստիտուցիոնալ լուծումներ չունենք ։ Մենք որոշումներ ենք կայացրել ընթացքում, քանի որ խնդիրներ են առաջացել, ուստի շատ կառավարական միջոցառումներ ուշացել են", - ասել է Ջրբաշյանը։ Նրա կարծիքով, կառավարությունը պետք է լուծի, այսպես կոչված, հակաճգնաժամային կառավարման մոդելի մշակման եւ ներդրման հարցը, առավել եւս, որ դա հայկական խնդիր չէ, քանի որ համաշխարհային տնտեսությունն արդեն մտել է տուրբուլենտության գոտի եւ այդ վիճակը դեռ երկար կուղեկցի նրան: Դա թույլ կտա հետևել ներքին և համաշխարհային միտումներին և ռիսկերի դեպքում երկիրը նորմալ կառավարման ռեժիմից սահուն կերպով փոխադրել հակաճգնաժամային կառավարման ռեժիմի։