Հինգշաբթի, 10 Սեպտեմբերի 2020 17:56

Արմինֆո. 2020թ. հուլիսին Հայաստանում օտարերկրացիների կողմից կատարվել է անշարժ գույքի առքուվաճառքի 299 գործարք, որից 99-ը' ձեռքբերումներ: Ոչ ռեզիդենտներին բաժին է ընկել հուլիսին գրանցված գործարքների ընդհանուր թվի ընդամենը 6% - ը:

 

Անշարժ գույքի պետական կադաստրի տվյալների համաձայն՝ Հայաստանում օտարերկրացիներին պատկանող անշարժ գույքի վաճառքի գործարքները  հուլիսին  աճել են 31,6 տոկոսով, թեեւ տարեկան կտրվածքով նվազել են 42,5 տոկոսով: Հարկ է նշել, որ միայն Երևանում օտարերկրյա քաղաքացիների կողմից անշարժ գույքի վաճառքի գործարքները հուլիս ամսին  աճել են 2,3 անգամ՝ տարեկան 31,4% անկման դեպքում:

 

Ոչ ռեզիդենտները այնքան էլ ակտիվ չեն անշարժ գույքի գնման հարցում: Տարվա յոթ ամիսների ընթացքում նման գործարքները քանակական արտահայտությամբ կրճատվել են 48 տոկոսով, թեեւ միայն հուլիսին գրանցվել է 25,3 տոկոս փոքր աճ: Օտարերկրացիների կկողմից մայրաքաղաքում բնակարանների առքի գործարքի կրճատվել են տարեկան կտրվածքով 42,7% - ով ՝ հուլիսի 37,5% աճի դեպքում:

 

Պաշտոնական տվյալների համաձայն, օտարերկրյա քաղաքացիների կողմից ՀՀ-ում անշարժ գույքի առքուվաճառքի գործարքների առյուծի բաժինը պատկանում է բնակարաններին (առք՝ 34,3%, վաճառք՝ 38%) և հողերին (առք՝ 31,3%, վաճառք ՝31,5%), իսկ ամենացածր տոկոսը ' արտադրական նշանակության շենքերին (առք՝ի 1%, վաճառք 0,5%): Հայաստանում  առավել ակտիվ են անշարժ գույք  գնում և վաճառում ՌԴ քաղաքացիները, որոնց մեծ տարբերությամբ հետեւում  են ԱՄՆ-ի, Իրանի, եվրոպական եւ ԱՊՀ-երկրների քաղաքացիները։ Այսպես, օտարերկրացիների մասնակցությամբ անշարժ գույքին առնչվող գործարքների ընդհանուր թվում հուլիսին գերակշռել են ՌԴ քաղաքացիների հետ կնքված գործարքքները՝  225, որից՝ 158 վաճառքի  եւ 67 առք, ԱՄՆ - ի քաղաքացիները կատարել  են  24 գործարք (11 վաճառք, 13 գնում), Իրանի քաղաքացիները՝ 9 (4 վաճառք, 5 գնում), եվրոպական երկրների քաղաքացիները՝ 16 (11 վաճառք, 5 գնում), եւ ԱՊՀ  քաղաքացիները՝ 14 (11 վաճառք, 3 գնում):

 

Օտարերկրյա  քաղաքացիների մասնակցությամբ անշարժ գույքին առնչվող գործարքների մեծ մասը բաժին է ընկնում բնակարաններին՝ 110, հողամասերին՝ 94,  առանձնատներին՝  70, եւ բոլոր դեպքերում հուլիսյան վիճակագրությունը արձանագրում է վաճառքի լուրջ գերակայություն գնման նկատմամբ: Փորձագետների կարծիքով ՝ նման բացասական դինամիկայի վրա կարող էին ազդել ՀՀ Հարկային օրենսգրքում փոփոխությունները գույքահարկի հաշվարկման նոր մեխանիզմների կիրառման առումով ՝ ելնելով դրա շուկայական, այլ ոչ կադաստրային գնից։

 

Նշենք, որ ՀՀ ՀՕ-ում գույքահարկի հաշվարկման մեթոդաբանության նորացման վերաբերյալ փոփոխությունները խորհրդարանը հաստատել էր հունիսի 25-ին: Այս գործընթացը կիրականացվի փուլերով, վեց տարվա ընթացքում: Մասնավորապես, 2021 թվականին հաշվեգրումը կիրականացվի գույքի շուկայական արժեքի 25% - ի չափով ՝ այդ ծավալների աստիճանական աճով 25%-ով ։ Բացի այդ, 200 մլն դրամ եւ ավելի արժողությամբ գույքի նկատմամբ կկիրառվի տարեկան տոկոսադրույքը ՝ դրա արժեքի 1,5% - ի չափով ՝ նախկինում պլանավորված 1% - ի փոխարեն։ Այսպիսով, երկրի քաղաքացիները գույքահարկի չափի առաջին աննշան բարձրացումը կզգան 2,5 տարի հետո՝ 2022 թվականի դեկտեմբերի 1-ից։ Ընդ որում, հաշվի է առնվելու գույքի գտնվելու 20 գոտիներից մեկը։ Օրինակ, առաջին գոտում, որն ընդգրկում է Երեւանի կենտրոնը, բնակարանի 1 քմ  արժե 330 հազար դրամ, 19-րդ գոտում, որը գտնվում է սահմանամերձ շրջաններում ՝ 142 դրամ, 20 - րդ գոտում ՝ 92 դրամ։