Ուրբաթ, 7 Մայիսի 2021 14:50

Արմինֆո. "Մասրիկ-1" հելիոկայանի շահագործման հանձնումը կհանգեցնի էլեկտրաէներգիայի սակագնի աննշան նվազման։ Այդ մասին մայիսի 7-ին հայտարարել է "Հայաստանի վերականգնվող էներգետիկայի եւ էներգախնայողության հիմնադրամի" տնօրեն Կարեն Ասատրյանը՝ ներկայացնելով ոլորտի 2021 թվականի ծրագրերը։

 

Ներկայում Հայաստանում շարունակվում է 55 ՄՎտ հզորությամբ "Մասրիկ-1" արդյունաբերական մասշտաբի արևային էլեկտրակայանի շինարարությունը, որը կառուցում է մրցույթում հաղթած նիդերլանդական Photowatio Renewable Ventures B. V և իսպանական FSL Solar S. L. (FSL Solar SL) ընկերության կոնսորցիումը: 2024 թվականին, ինչպես նշել է Ասատրյանը, նախատեսվում է շահագործման հանձնել ։ Ծրագիրը, ըստ հիմնադրամի ղեկավարի, կհանգեցնի էլեկտրաէներգիայի սակագնի աննշան իջեցման (նախագծի շրջանակներում էլեկտրաէներգիայի գնման շուրջ համաձայնագիր է ստորագրվել  "Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր" ընկերության հետ, որը կբաշխի արտադրվող էլեկտրաէներգիան ՝ ապահովելով զգալի օգուտ - խմբ.):

 

Բացի այդ, կառավարության ծրագրի շրջանակներում Հայաստանում նախատեսվում է կառուցել 200 ՄՎտ հզորությամբ "Այգ -1" հելիոկայան: Կայանը կտեղակայվի Արագածոտնի մարզի Թալին և Դաշտադեմ համայնքների տարածքում: "Այժմ Հայաստանն ամփոփում է մրցույթի արդյունքները, և մի քանի ամսից հայտնի կդառնա հաղթողի անունը", - ասել է նա: Նախագծի իրականացմանը, նրա խոսքով, կմասնակցեն ընկերություններ ՌԴ-ից, Չինաստանից եւ ԱՄԷ-ից:

 

Համանման հզորություն կունենա Կոտայքի մարզի "Այգ-2" հելիոկայանը։ Եվ, եթե "Մասրիկի" դեպքում միջազգային մրցույթի հաղթողը ՝ ի դեմս Նիդերլանդների Fotowatio Renewable Ventures (FRV) և իսպանական FSL Solar S. L.-ի, առաջարկել է ամենացածր սակագինը արևային սերնդի ապագա օբյեկտից ՝ 0,0419 դոլար առանց ԱԱՀ-ի կամ 1 կվտ/ժ էլեկտրաէներգիայի դիմաց 20.11 դրամ, այսինքն ՝ 20% - ով ավելի էժան, քան Հայաստանում փոքր հիդրոէներգետիկայի օբյեկտներից (1 կվտ/ժ էլեկտրաէներգիայի դիմաց 23,8 դրամ), ապա այսօր Հայաստանի էներգետիկ իշխանություններն  ակնկալում են ավելի ցածր սակագին՝ մոտ 0,03 դոլարի կարգի (մոտավորապես 15-17 դրամ):

 

Այսօրվա դրությամբ Հայաստանը բանակցություններ է վարում Ասիական զարգացման բանկի հետ ' հողմային էներգետիկայի ռեսուրսների գնահատման եւ համապատասխան ծրագրի նախապատրաստման ֆինանսական աջակցություն ստանալու նպատակով: Հողմային էներգետիկայի առնչությամբ, ինչպես նշել է փորձագետը, լոգիստիկայի հետ կապված խնդիրներ կան, ինչը հանգեցնում է վերջնական արտադրանքի սակագնի թանկացման։

 

Բացի խոշոր նախագծերից, ինչպես հաղորդել Է Հիմնադրամի ղեկավարը, գործող կարգավորումների համաձայն, ֆիզիկական եւ իրավաբանական անձինք կարող են նաեւ կառուցել ինքնավար արեւային կայաններ (ֆիզիկական անձերը՝ մինչեւ 150կվտ, իրավաբանական անձերը՝ մինչեւ 500 կՎտ հզորությամբ) եւ առաջարկել արտադրվող էլեկտրաէներգիայի ավելցուկները էլեկտրական ցանցերին: Այսօրվա դրությամբ արդեն կառուցվել է 360 նման կայան ՝ 10 ՄՎտ հզորությամբ, նշել է Ասատրյանը։

 

Նշենք, որ" Մասրիկ-1 " -ը տարեկան արտադրելու է ավելի քան 128 գիգավատտ-ժամ էլեկտրաէներգիա՝ 41,9դոլար մեկ Մվտ/ժ դիմաց մրցունակ սակագնով, ավելի քան 20 000 տուն էլեկտրաէներգիա մատակարարելու եւ տարեկան ավելի քան 40 000 տոննա ածխածնի արտանետումից խուսափելու համար: Ներդրումային ծրագրի մոտավոր արժեքը կգերազանցի 55 մլն դոլարը։

 

2020 թվականի դեկտեմբերի 3 - ին կառավարությունը հաստատել է "ԱՅԳ - 1" արդյունաբերական նշանակության ֆոտովոլտային էլեկտրակայանի կառուցման նախագծի իրականացման նախաորակավորում անցած ընկերությունների ցանկը ։ Նոր արևային էլեկտրակայանի հզորությունը կկազմի 200 մեգավատ, իսկ ԱՄԷ-ից "Մասդար" ընկերության ներդրումային ծրագրի շրջանակներում: 2019 թվականի հուլիսի 12-ին Երևանում "Masdar" ընկերության գործադիր տնօրեն Մոհամմեդ Ջամիլ Ալ Ռամախիի և Հայաստանի ազգային շահերի հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Դավիթ Փափազյանի միջև ստորագրվել է համաձայնագիր արևային ֆոտովոլտային (200 ՄՎտ) էլեկտրակայանի, 200 ՄՎտ հզորությամբ հողմային էլեկտրակայանի և 100 ՄՎտ հզորությամբ "լողացող" արևային կայանների կառուցման ոլորտում համագործակցության մասին: Ավելի քան 200 գետեր եւ լճեր կարող են օգտագործվել "լողացող" արեւային կայանքների ծրագրերի համար: Հայաստանում, որտեղ քամու արագությունը կազմում է վայրկյանում 8,5 մետր, բարենպաստ պայմաններ կան նաեւ հողմային էլեկտրակայանի շինարարության համար ։ Երկրում արձանագրվում է արեգակնային էներգիայի 1 քմ վրա  1,720 կվտ.ժ ցուցանիշ, ի տարբերություն միջին եվրոպական  1000 կվտ.ժ. ցուցանիշի: Հայաստանը, 2010 թվականից հանդիսանալով Աբու Դաբիի վերականգնվող էներգետիկայի միջազգային գործակալության լիիրավ անդամ, նպատակ ունի մինչեւ 2025 թվականը վերականգնվող էներգիայի հաշվին ապահովել ներքին պահանջարկի ավելի քան մեկ քառորդը (26%):