Չորեքշաբթի, 12 Հոկտեմբերի 2022 16:56

Արմինֆո. Հայաստանի տնտեսությունը 2022թ. վերջին կարող է աճել 11-15%-ով, իսկ արդեն 2023 թվին ՀՆԱ-ի 7% աճի կանխատեսումները, որոնք ամրագրված են բյուջեի նախագծում, հաշվի առնելով բարձր բազան, կարող են դառնալ բավականին հավակնոտ ։ Այդ մասին ԱրմԻնֆո-ի թղթակցի հետ զրույցում հայտարարել է "Ամբերդ" հետազոտական կենտրոնի փորձագետ, տնտեսագետ Նարեկ Կարապետյանը։

 

Տնտեսագետի խոսքով ՝ դատելով տնտեսությունում դիտվող միտումներից, մասնավորապես, 2021թ. հունվար-օգոստոսին տնտեսական ակտիվության աճի արագացումը մինչեւ տարեկան 13,9 տոկոս, Հայաստանն այս տարվա արդյունքներով կարող է ապահովել 11 տոկոս աճ, որը ամրագրված է 2023թ. բյուջեի նախագծում: Ավելին, ինչպես կարծում է փորձագետը, ակտիվության ընթացիկ մակարդակի պահպանման դեպքում այդ ցուցանիշը կարող է հասնել 14-15 տոկոսի։

 

Միևնույն ժամանակ, փորձագետը հիշեցնում է, որ տարվա երկրորդ կեսին տնտեսական ակտիվության ձևավորման գործում զգալի ծանրաբեռնվածություն է բաժին ընկել գյուղատնտեսությանը։ Հաշվի առնելով հանգամանքը, որ տնտեսության տվյալ ճյուղը երկրորդ կիսամյակում, ավանդաբար, անկում է արձանագրում (գյուղատնտեսության համախառն ներքին արտադրանքը հունվար-հունիսին նվազել է 5,5% - ով), ինչպես նաև լոգիստիկայի և գյուղմթերքի արտահանման առումով մեծ ռիսկերի առկայությունը, գյուղատնտեսության ոլորտը կհանգեցնի ընդհանուր տնտեսական ակտիվության որոշակի նվազման ։ "Այնուամենայնիվ, հաշվի առնելով ասվածը, կարծում եմ, որ 2022 թվականի արդյունքներով ՀՆԱ-ի 13 տոկոս աճը միանգամայն իրատեսական է", - ասել է նա:

 

Տնտեսագետի կարծիքով, Հայաստանի տնտեսությունն այսօր ավելի բարձր է իր պոտենցիալ հնարավորություններից, ինչը հղի է դրա գերտաքացմամբ: Բարձր գնաճը նաեւ տնտեսության աճող գերտաքացման ցուցիչ է: Սակայն, քանի որ ընթացիկ տարում Հայաստանում դիտվում է նաեւ աշխատուժի ներհոսք, իրավիճակը կարող է լինել ոչ այնքան կրիտիկական, եւ առանց ռեցեսիայի նշանների, պարզաբանում է փորձագետը:

 

Ինչպես նշում է Կարապետյանը, տնտեսության հետագա աճը կարելի է ապահովել, առաջին հերթին, արտադրողականության աճի հաշվին։ "Հաջորդ տարվա վերջին տնտեսության 7 տոկոս աճի ակնկալիքները, հաշվի առնելով բարձր բազան, համարում եմ ռիսկային սցենար։ Առանց արտադրողականության բարձրացման՝ տնտեսությունը հազիվ թե կարողանա կայուն զարգանալ բարձր տեմպերով՝ երկարաժամկետ շրջանում", - ընդգծել է նա։

 

Տնտեսագետն իրատեսական է համարում տնտեսական իշխանությունների կանխատեսումները, որոնց համաձայն, 2022 թվականին 12-ամսյա գնաճը կգերազանցի նպատակային միջակայքը (4% ՝ գումարած/հանած 1,5% շեղումով) և կհասնի 8,5%-ի, իսկ 2023 թվականին այդ ցուցանիշը կսկսի աստիճանաբար նվազել՝ մոտենալով իր նպատակային ցուցանիշին: "FAO-ի պարենային գների ինդեքսը սեպտեմբերին շարունակել է վեց ամիս առաջ սկսված անկումը։ Այդպիսով, կարելի է ասել, որ մեծ գնաճային ալիքն արդեն ետևում է, և գործողության մեջ են մնացել միայն առանձին գործոններ՝ առանձին երկրների վարքագծի հետ կապված ", - եզրափակել է "Ամբերդ" հետազոտական կենտրոնի փորձագետը։

 

Նշենք, որ անկախության տարիներին Հայաստանը մի քանի տարի երկնիշ տնտեսական աճ է արձանագրել 2000-ականներին, որոնցից ամենաբարձրը 2005 թվին՝ 13,9 տոկոսի մակարդակում: