Չորեքշաբթի, 26 Հուլիսի 2023 17:04

Արմինֆո. 2023թ. առաջին կիսամյակի արդյունքներով հայկական երկու բանկեր ՝ Ամերիաբանկը և Արդշինբանկը, ընդգրկվել են Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ցանկի առաջատար 5-յակում ՝ տարեկան կտրվածքով առաջադիմելով, համապատասխանաբար, 4-րդ և 5-րդ հորիզոնականներ (2022թ.առաջին կիսամյակի 18-րդ և 24-րդ հորիզոնականներ): Այդ մասին են վկայում ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի տվյալները։

 

Մասնավորապես, Ամերիաբանկը հաշվետու ժամանակահատվածում պետական գանձարան է վճարել 19.8 մլրդ դրամ, ինչն ավելի քան 4 անգամ գերազանցում է նախորդ տարվա ցուցանիշը: Այդ գումարից ուղղակի հարկերի գծով (այդ թվում շահութահարկ, եկամտահարկ) բանկը վճարել է 18.4 մլրդ դրամ։

 

Արդշինբանկը պետական գանձարանին հարկային հատկացումներն ավելացրել է ավելի քան 5 անգամ՝ մինչև 18.9 մլրդ դրամ, որից ուղղակի հարկերի գծով' 18.4 մլրդ դրամ:

 

1000 խոշոր հարկատուների ցուցակի առաջին հնգյակում են նաև ԱԿԲԱ բանկը ՝ 11-րդ տեղում (նախորդ տարվա 21 - ի դիմաց)՝ պետական գանձարան վճարեելով 8.9 մլրդ դրամ, որից 8.1 մլրդ դրամ ուղղակի հարկերի գծով; Ինեկոբանկը՝ 16-րդ տեղ (նախորդ տարվա 32-րդի դիմաց) պետական գանձարան 7.3 մլրդ դրամի վճարմամբ, որից 6.9 մլրդ դրամ ուղղակի հարկերը, և Evocabank-ը՝  19-րդ տեղ (նախկին 151-ի դիմաց) պետական գանձարան վճարելով 6.5 մլրդ դրամ, որից 6.3 մլրդ դրամ ուղղակի հարկերի գծով:

 

2023թ. առաջին կիսամյակում բանկերի առաջին հնգյակը հարկերի գծով պետական գանձարան է ուղարկել 61.5 մլրդ դրամ, ինչը 3.3 անգամ գերազանցում է մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշը ։ Այդ գումարից 58.3 մլրդ-ը վճարվել է ուղղակի հարկերի գծով ՝ տարեկան 3,5 անգամ աճով։ Բանկերի առաջին հնգյակին բաժին է ընկնում բանկային համակարգի կողմից պետական գանձարան կատարված ընդհանուր հարկային հատկացումների 66% - ը։

 

Հարկատու բանկերի առաջին հարյուրյակում են հայտնվել 14 բանկեր (մեկ տարի առաջվա 12-ի դիմաց) ։ Դրանք են. Կոնվերս բանկը՝ 23-րդ տեղը (5.4 մլրդ. 5.1 մլրդ դրամ ուղղակի հարկեր), IDBank-ը՝  31-րդ տեղ (4.5 մլրդ դրամ, 4.2 մլրդ դրամ ՝ ուղղակի հարկեր), Արարատբանկը՝ 34 - րդ տեղ (3.9 մլրդ դրամ, 3.7 մլրդ դրամ ՝ ուղղակի հարկեր), HSBC Բանկ Հայաստանը՝ 35 - րդ տեղ (3.9 մլրդ դրամ, 3.5 մլրդ դրամ ՝ ուղղակի հարկեր), Հայէկոնոմբանկը՝ 35 - րդ տեղ (3.9 մլրդ դրամ, 3.5 մլրդ դրամ ՝ ուղղակի հարկեր), Հայէկոնոմբանկը՝ 60- րդ տեղ (2.5 մլրդ դրամ, որից 2.3 մլրդ դրամ ուղղակի հարկեր), Fast Bank - ը ՝ 69 - րդ տեղ (2.3 մլրդ դրամ, որից 2.1 մլրդ դրամ ուղղակի հարկեր), Յունիբանկը՝ 70 - րդ տեղ (2.2 մլրդ դրամ, որից 1.6 մլրդ դրամ ուղղակի հարկեր), ՎՏԲ - Հայաստան բանկը՝ 76 - րդ տեղ (2.1 մլրդ դրամ, որից 1.7 մլրդ դրամ ուղղակի հարկեր), և Արմսվիսբանկը' 85-րդ տեղը (1.8 մլրդ դրամ, որից 1.5 մլրդ դրամը' շահութահարկ):

 

Մնացած բանկերը զբաղեցրել են հետեւյալ դիրքերը. Հայբիզնեսբանկը' 127 - րդ տեղ (1.3 մլրդ դրամ, որից 991.2 մլն դրամ' ուղղակի հարկեր), Մելլաթ Բանկը' 196 - րդ տեղ (802.5 մլն դրամ, որից 783.8 մլն դրամ ուղղակի հարկեր) և Byblos Bank Armenia - ն' 319 - րդ տեղ (499.4 մլն դրամ, որից 427.9 մլն դրամ' ուղղակի հարկերով): 1000 խոշոր հարկատուների ցանկից շարունակում է բացակայել միայն Արցախբանկը ։

 

2023թ. առաջին կիսամյակում Հայաստանի բանկային համակարգը տարեկան կտրվածքով պետական գանձարան հարկային հատկացումներն ավելացրել է 2,8 անգամ ՝ մինչև 93,1 մլրդ դրամ ($241.3 մլն): Այդ գումարից 93.2% - ը կամ 86.8 մլրդ դրամ վճարվել է ուղղակի հարկերի գծով ՝ տարեկան 3 անգամ աճով։ Իսկ Հայաստանի 1000 խոշոր հարկատուների ընդհանուր հարկային մասհանումների արդյունքում բանկային համակարգի մասնաբաժինը 2023թ. առաջին կիսամյակի արդյունքներով ավելացել է մինչև 10,6% ՝ մեկ տարի առաջվա 4,5% - ից։

 

Հարկ է նշել, որ Հայաստանի բանկային համակարգում 2022 թվականի վերջից արդեն գործում է 18 բանկ ՝ հաշվի առնելով նոյեմբերին ի հայտ եկած նոր մասնակիցը ՝ FAST Bank - ը, որը մինչ այդ գործում էր երկրի ֆինանսական շուկայում որպես ունիվերսալ վարկային կազմակերպություն ։

 

ԱրմԻնֆո-ի պատրաստած Հայաստանի բանկերի Էքսպրես-Ռենքինգի տվյալներով՝ Հայաստանի բանկային համակարգի համախառն կուտակված շահույթն ասդ օրվա դրությամբ հասել է 578.9 մլրդ դրամի (1.5 մլրդ դոլար) ՝ տարեկան կտրվածքով աճելով 61% - ով (մեկ տարի առաջվա 39% աճի դիմաց) ։ Կուտակված շահույթի ծավալով առաջատար հնգյակում են Ամերիաբանկը, Արդշինբանկը, ԱԿԲԱ Բանկը, Ինեկոբանկը և Կոնվերս Բանկը: 2023թ. 1-ին կիսամյակը բանկային համակարգն ավարտել է հաշվեկշռային շահույթով

170.2 մլրդ դրամ կամ $440.8 մլն (տարեկան աճի դանդաղումով ՝ 2.8 անգամ մինչև 21.5%), որից հարկերի վճարումից հետո զուտ շահույթը հասել է 142 մլրդ դրամի (367.8 մլն դոլար) ՝ 2.8 անգամ աճելով մինչև 24.8%: Զուտ շահույթի ցուցանիշով լավագույն հնգյակում են Արդշինբանկը, Ամերիաբանկը, Ինեկոբանկը, ԱԿԲԱ Բանկը և Կոնվերս Բանկը: (ՀՀ դրամի հաշվարկային փոխարժեքը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ 30.06.2023 թ. դրությամբ կազմել է 386,06 դրամ/$1):