Հինգշաբթի, 7 Մարտի 2024 13:51

Արմինֆո.Մեկ շաբաթ առաջ սահմանամերձ Վարդենիսի (Գեղարքունիքի մարզ) ֆերմերները դժգոհություն էին հայտնել այն առնչությամբ, որ վարկային միջոցներով իրենց աճեցրած կարտոֆիլը դեռ չի իրացվել. տոննաներով բերքը մնում է պահեստներում և հորերում:

 

Խնդրի մասին առաջինը հայտարարել էր անկախ պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը։ Նա հաղորդել էր, որ դիմել է Տարածքային կառավարման նախարարություն՝ խնդրի լուծման համար միջոցներ ձեռնարկելու պահանջով: Իսկ գերատեսչությունում հայտարարել են, որ այդ հարցը քննարկվում է Էկոնոմիկայի նախարարության և մարզպետի աշխատակազմի հետ։

 

Վարդենիսցի ֆերմերների ծանր կացությանն առնչվող ԱրմԻնֆո-ի հարցմանն ի պատասխան՝ Էկոնոմիկայի նախարարությունում նշել են, որ գերատեսչությունը կանոնավոր աշխատանքային ռեժիմով քննարկումներ է անցկացնում գյուղատնտեսական արտադրանք արտահանող ընկերությունների հետ՝ իր ուշադրության կենտրոնում պահելով 2023 թվականի բերքի իրացման հարցը:

 

Ինչպես նշել են նախարարությունում, քննարկումների արդյունքում մասնավոր հատվածից հայտարարվել է, որ այս պահին իրացման ցածր գների պատճառով կարտոֆիլի արտահանումը ռուսական շուկա դարձել է ոչ շահութաբեր: Այդ առնչությամբ գերատեսչությունն ընկերություններին առաջարկել է դիտարկել այլ շուկաներ արտահանման հնարավորությունները։

 

Իրավիճակը բարդանում է նաև համեմատաբար էժան իրանական կարտոֆիլի զանգվածային ներկրմամբ Հայաստան։ Գյուղացիների տվյալներով՝ ներմուծողները կարտոֆիլ են ներկրում 1կգ դիմաց 50 դրամով, մինչդեռ, տեղական արտադրության կարտոֆիլի ինքնարժեքը կազմում է 120-130 դրամ։

 

Այսօր Գեղարքունիքի ֆերմերները դուրս են եկել բողոքի ակցիայի և ժամանակավորապես փակել Վարդենիս-Մարտունի մայրուղին: Մարտունու քաղաքապետ Հովհաննես Հովեյանը գյուղացիներին խնդրել է դադարեցնել ակցիան՝ խոստանալով 5 օրվա ընթացքում պարզել իրավիճակը:

 

Անհասկանալի է մնում, թե որքան արագ կգտնվեն այլընտրանքային շուկաներ, եւ այդ դեպքում ինչ պետք է անեն ֆերմերները, եթե բերքի իրացումից ստացված միջոցները վերջիններս ուղղել են, այդ թվում, իրենց վարկային պարտավորությունների մարմանը։

 

Մինչդեռ, այսօր լրագրողների հետ ճեպազրույցում էկոնոմիկայի նորանշանակ նախարար Գևորգ Պապոյանը նշել է, որ տվյալ հարցի շուրջ դեռ պետք է տեղի ունենան վերջնական քննարկումներ: "Բայց կարող եմ ասել, որ երբ մենք դիտարկում ենք միջին ամսական իրացման ծավալը և այն ծավալը, որը մնացել է մեր ֆերմերների մոտ այս պահին, կարծում ենք, որ դրանք այն ծավալներն են, որոնք մեր քաղաքացիները կհասցնեն սպառել", - ասել է նա, նշելով, որ խոսքը, միջին հաշվով, 30 հազար տոննայի մասին է:

Ընդ որում, վկայակոչելով Վիճակագրական կոմիտեի եւ Կենտրոնական բանկի տվյալները, նախարարն ընդգծել է, որ ոչ միայն կարտոֆիլի, այլև, ընդհանուր առմամբ, գներն ավելի ցածր են, քան

անցյալ տարի էին: <Օրինակ, կարտոֆիլի և կաղամբի դեպքում դա ակնհայտ է: Բայց այստեղ մետաղադրամի 2 կողմ է. կան ֆերմերներ, ովքեր ցանկանում են ավելի թանկ վաճառել իրենց ապրանքը, ինչը տրամաբանական է եւ միանգամայն նորմալ, իսկ մյուս կողմից՝ կան մեր սպառողները, որոնք ցանկանում են ավելի էժան գնել>, - ասել է նա։ Դիտարկմանը, թե ինչու պետությունը չի ներդնում մեխանիզմներ, որոնք խոշոր ցանցերին պարտավորեցնեն նախ տեղական արտադրանքն իրացնել, դրանով իսկ օգնելով ֆերմերներին, Պապոյանը նշել է, որ այդ հարցը բազմաշերտ է: "Ամենաքիչը, որ կարող եմ ասել, այն է, որ ներմուծման ծավալներն այնպիսին չեն, ինչպիսին ներկայացվում են", - ընդգծել է նա:

 

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի տվյալներով՝ Հայաստանում կարտոֆիլի համախառն բերքը 2023 թվականին կազմել է 364.5 հազար տոննա, ինչը 3.7% - ով գերազանցում է նախորդ տարվա ցուցանիշը: Ըստ ՀՀ մաքսային ծառայության վերջին տվյալների՝ նախորդ տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստանից արտահանվել է 728.2 տոննա կարտոֆիլ, ինչը գրեթե 2 անգամ զիջում է մեկ տարվա վաղեմության ցուցանիշին: Իսկ ահա կարտոֆիլի ներմուծումն աճել է 69%-ով՝ կազմելով 5.8 հազար տոննա։