Արմինֆո. Արդի աշխարհում բանկային գաղտնիքն այլևս անձեռնմխելի "սրբազան կով" չէ: Այդ մասին հայտարարել է Հայաստանի պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախագահ Ռուդտամ Բադասյանը՝ «Ֆակոր ԹՎ»-ի հետ հարցազրույցում, մեկնաբանելով իր ղեկավարած գերատեսչության նախաձեռնած օրենսդրական փոփոխությունները, որոնք հարկային մարմնին թույլ են տալիս հարկատուից պահանջել բանկային գործառնությունների մասին քաղվածք՝ առանց դատարանի որոշման առկայության։
Բադասյանի ասելով՝ 2011 թվականին "Մեծ քսանյակի" երկրները միաձայն հայտարարեցին բանկային գաղտնիքի դարաշրջանի ավարտի մասին: Այսուհետեւ անընդունելի է թաքնվել "բանկային գաղտնիքի" հետեւում եւ չհայտարարագրել եկամուտները, կամ էլ զբաղվել փողերի լվացմամբ, հավելել է նա։
Այդ համատեքստում գլխավոր հարկահավաքը չի կիսում մի շարք փորձագետների մտահոգությունը այն առնչությամբ, որ նախաձեռնությունը, հնարավոր է, վախեցնի պոտենցիալ ներդրողներին կամ էլ հանգեցնի երկրից կապիտալի արտահոսքի: <Շատ չեն այն երկրները, որտեղ կարելի է հարկային մարմնի աչքից թաքցրած գումարները թաքցնել, դրանք էլ տանը չեն պահվի, քանի որ փողը պետք է աշխատի, այլ ոչ թե ներքնակի տակ մնա: Արդյունքում՝ այդ փողերը ինչ-որ տեղ ջրի երես կելնոն", - կարծում է Բադասյանը:
Միաժամանակ, ՊԵԿ նախագահը հավաստիացրել է, որ հարկային մարմինը չափազանց զգուշավոր է զինանոցում առկա գործիքակազմի նկատմամբ ։ "Նոր գործիքակազմը կիրառվելու է չափազանց զուսպ, խնայողաբար եւ իրավաչափ", - հավաստիացրել է նա:
Նրա խոսքով ՝ քաղաքացիների անձնական տվյալներին ոչինչ չի սպառնում. ֆիզիկական անձանց դրամական միջոցների հոսքերի մասին տվյալները, հասանելի լինելով հարկային տեսուչին, հանրության սեփականությունը չեն դառնա, քանի որ դրանք պաշտպանված կլինեն հարկային գաղտնիքի շրջանակներում: Ընդամենը՝ հարկային տեսչությունը հնարավորություն կունենա համեմատելու ՊԵԿ ավտոմատ համակարգով գեներացված քաղաքացիների եկամուտների տվյալները բանկային քաղվածքով ստացված թվի հետ, ինչի կապակցությամբ քաղաքացիներից կարող է բացատրություններ պահանջվել չհայտարարագրված միջոցների և, համապատասխանաբար, չվճարված հարկերի հետ կապված:
Հիշեցնենք, որ ՊԵԿ նախաձեռնության համաձայն, հարկային հսկողության շրջանակներում հարկատուի բանկային հաշվի քաղվածքը (հարկային հսկողության ժամանակահատվածի համար) ստանալու համար հարկային մարմինը հարկատուին հարցում կուղարկի հարկատուի անհատական էջի միջոցով կամ փոստով (ծանուցմամբ): Հարկատուն պարտավոր կլինի 3 աշխատանքային օրվա ընթացքում հարկային մարմին ներկայացնել բանկային հաշվի քաղվածքը, ինչպես նաև առևտրային բանկից դրա հավաստիության հաստատումը ստանալու համաձայնությունը: Օրենքով սահմանված պահանջը չկատարող հարկատուների նկատմամբ կսահմանվեն պատասխանատվության միջոցներ: Մասնավորապես, սահմանված ժամկետում քաղվածքը չտրամադրելու կամ սահմանված պահանջներին չհամապատասխանող տեղեկություններ տրամադրելու դեպքում հարկատուից գանձվում է տուգանք ' հարկային հսկողության ժամանակահատվածում հարկատուի կողմից հարկային մարմին ներկայացված հարկային հաշվարկներում արտացոլված իրացման շրջանառության և/կամ համախառն եկամտի և/կամ եկամտի առավելագույն չափի 5% - ի չափով, բայց ոչ պակաս, քան 2 մլն դրամ: Յուրաքանչյուր 10 օրը մեկ տուգանքը կրկնապատկվում է:
Եկամուտների հայտարարագրման համակարգի ներդրմանը զուգահեռ առաջարկվում է սահմանել նաև անհատ ձեռնարկատեր կամ նոտար չհանդիսացող ֆիզիկական անձանց բանկային հաշիվների քաղվածքները հարկային մարմին ներկայացնելու պարտավորություն: Նպատակը հարկային մարմնի կողմից հայտարարագրերում արտացոլված եկամուտների և հարկերի հայտարարագրման ճիշտության նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելն է: