2017 թվականը ՀՀ դրամն սկսեց արժեզրկումով

Արմինֆո. Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում դեկտեմբերի վերջին շաբաթվա ընթացքում ծավալները կրճատվեցին 33%, նախորդ շաբաթվա 60.3% անկումից հետո, իսկ ներբանկային շուկայում նվազեցին դոլարով և եվրոյով գործարքները, իսկ ռուբլու նկատմամբ հետաքրքրությունը կտրուկ աճեց: Արդյունքում, ընթացիկ շաբաթ դրամը դոլարի նկատմամբ իր դիրքերը պահպանեց 484 դրամ/դոլար մակարդակ մակարդակում, եվրոյի նկատմամբ`505 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ`8 դրամ/ռուբլի մակարդակներում: Մինչ այդ, հունվար-սեպտեմբերին, դրամը դոլարի նկատմամբ եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվել էր` 482-ից մինչև 474 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժեզրկվել էր` 529-ից մինչև 532 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 6.9-ից մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ, բայց հոկտեմբերին տեղի ունեցավ դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկում, մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` մինչև 521 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ, շարունակելով այդ միտումը նոյեմբերին: Դեկտեմբերի առաջին տասնօրյակում դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկումը շարունակվեց, զուգահեռաբար թուլացնելով դիրքերը եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ, բայց դեկտեմբերի երկրորդ տասնօրյակում ամրապնդվեց եվրոյի նկատմամբ, շարունակելով թուլանալ ռուբլու նկատմամբ, պահպանելով դիրքերը դոլարի նկատմամբ, բայց երրորդ տասնօրյակից դրամն սկսեց դանդաղ արժեզրկվել երվոյի նկատմամբ, զուգահեռաբար պահպանելով դիրքերը դոլարի և ռուբլու նկատմամբ: Սակայն, 2017 թվականի հունվարի առաջին տասնօրյակում դիտվեց դրամի արժեզրկում, ընդ որում, եվրոյի նկատմամբ ավելի կտրուկ: Արտարժույթի բորսայական հարթակը տարեսկզբից հազվադեպ է գործել – մեկական գործարք մարտ-մայիս ամիսներին, մասնավորապես, մարտին`100 հազ.դոլար, ապրիլին`2 950 դոլար և մայիսին`800 հազ.դոլար, որից հետո կրկին հաջորդեց լռությունը: Կենտրոնական բանկն առաջին կիսամյակում դոլար է գնել հունիսին (50.2 մլն.դոլար) և ապրիլին (2.4 մլն.դոլար), և վաճառել` հունվարին (53.1 մլն.դոլար) և փետրվարին (41.5 մլն.դոլար):

Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է ՀՀ կենտրոնական բանկի մամուլի ծառայությունից, արտարժույթի միջբանկային շուկան դեկտեմբերի 26-30-ն ընկած ժամանակահատվածքում ծավալները կազմել են 14.8 մլն.դոլար (նախորդ շաբաթ` 22.073 մլն.դոլար), 484.64 դրամ/դոլար միջին կշռված փոխարժեքով: Դրան զուգահեռ, ներբանկային շուկայում դոլարի առքի ծավալը կտրուկ փոխեց դինամիկան` 44% աճից մինչև 10% անկում, եվրոյի առքի գործարքներում`55% աճից մինչև 42% անկում: Վաճառքի գծով դոլարով գործարքները 4%-ից աճեցին մինչև 23%, իսկ եվրոյով գործարքները` 23% աճից մինչև 11% աճ: Իսկ ռուբլիով գործարքներում առքը 11%-ից աճեց մինչև 72%, իսկ վաճառքը`3% անկումից հետո արձանագրեց 33% աճ: Արդյունքում, գնվել է 117 մլն.դոլար, 482.40 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 8.1 մլն.եվրո, 502.76 դրամ/եվրո փոխարժեքով և 1.9 մլրդ.ռուբլի, 7.84 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով, և վաճառվել է 147.6 մլն.դոլար, 484.09 դրամ/դոլար միջին փոխարժեքով, 17.5 մլն.եվրո, 508.24 դրամ/եվրո միջին փոխարժեքով և 455.4 մլն. ռուբլի, 8.03 դրամ/ռուբլի միջին փոխարժեքով:

Աղբյուրի համաձայն, նախորդ շաբաթ (դեկտեմբերի 19-24-ը) Հայաստանի բանկերի կողմից տրամադրվել է 41.9 մլրդ դրամի և 116.9 մլն դոլարի վարկեր: Մասնավորապես, դրամով տրամադրված վարկերի ծավալն աճել է 7%, իսկ դոլարով տրամադրված վարկերի ծավալն աճել է 67%:

Հիշեցնենք, որ 2015 թվականին արտարժույթի մանրածախ շուկայում դրամը դոլարի նկատմամբ 477 դրամից թուլացավ մինչև 482 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 571,5-ից մինչև 529 դրամ / եվրո մակարդակ, իսկ ռուսական ռուբլու նկատմամբ` 8.2-ից մինչև 6.9 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Ընդ որում, դեկտեմբերին 14-28-ը Կենտրոնական բանկը գրեթե ամեն օր միջամտում էր շուկային: Դրամի արժեզրկումային տրամադրությունները  դիտվում էին երկրի արտաքին առևտրի շրջանառության անկմանը զուգահեռ (մոտ 20.6%), այդ թվում, ներմուծումը կրճատվեց մոտ 26.5%, արտահանումը` մոտ 3.9%, իսկ դեպի Հայաստան դրամական փոխանցումների ներհոսքը կրճատվեց ավելի քան 30%, և այդ ամենը տեղի է ունենում բնակչության առանց այն էլ ցածր վճարունակության և երկրի տնտեսական ցածր ակտիվության պայմաններում: 2016 թվականից Հայաստանի արտարժույթի մանրածախ շուկայում ՀՀ դրամը ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ կրկին սկսվեց արժեզրկվել, փետրվարի 12-ին դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով մինչև 496 դրամ/դոլար մակարդակ, բայց մարտին սկսեց ամրապնդվել և մարտի 25-ին հասավ 482 դրամ/դոլար մակարդակ, ընդամենը դանդաղեցնելով եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ արժեզրկումը: Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի առաջին կիսամյակում դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց` 482 դրամ/դոլարից մինչև 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Հուլիսին դրամը դոլարի նկատմամբ սկսեց ամրապնդվել միայն երրորդ տասնօրյակից, ամրապնդվելով 476 դրամ/դոլար մակարդակում, հետագայում վերադառնալով 477 դրամ/դոլար մակարդակ: Օգոստոսին դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 475 դրամ/դոլար մակարդակում մնալով այդ դիրքում նաև սեպտեմբերի սկզբին, որից հետո արժևորումը շարունակվեց: Սեպտեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ ամրապնդվեց 474 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ` 532 դրամ/եվրո մակարդակներում, իսկ ռուբլու նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակ: Հոկտեմբերին դրամը դոլարի արժեզրկվեց մինչև 476 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ արժևորվեց մինչև 521 դրամ/եվրո մակարդակ, իսկ ռուբլու նկատմամբ մնաց 7.5 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Նոյեմբերի 30-ի դրությամբ դրամը դոլարի նկատմամբ արժեզրկվեց մինչև 480.5 դրամ/դոլար, եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվեց 511 դրամ/եվրո մակարդակում, իսկ ռուբլու նկատմամբ 7.4 դրամ/ռուբլի մակարդակում: Դեկտեմբերի առաջին տասն օրում դրամի արժեզրկումը դոլարի նկատմամբ շարունակվեց, զուգահեռաբար թուլանալով դիրքերը եվրոյի և ռուբլու նկատմամբ, բայց երկրորդ տանսօրյակում դրամը եվրոյի նկատմամբ ամրապնդվեց, ռուբլու նկատմամբ շարունակեց թուլանալ, իսկ դոլարի նկատմամբ պահպանեց դիրքերը: Իսկ դեկտեմբերի երրորդ տասնօրյակում դրամն սկսեց դանդաղ արժեզրկվել եվրոյի նկատմամբ, պահպանելով դիրքերը դոլարի և ռուբլու նկատմամբ: 2017 թվականը դրամի համար սկսվեց արժեզրկումով, մասնավորապես, դոլարի նկատմամբ արժեզրկվելով 484-ից մինչև 485 դրամ/դոլար մակարդակ, եվրոյի նկատմամբ` 505-ից մինչև 511 դրամ/եվրո, իսկ ռուբլու նկատմամբ` 8-ից մինչև 8.1 դրամ/ռուբլի մակարդակներ: