Չորեքշաբթի, 20 Մարտի 2019 13:59

Արմինֆո.Հայաստանի բնակիչների մեծ մասն արդեն ծանոթ է ՀՀ պետեկամուտների կոմիտեի թեզին՝ որտեղ կան եկամուտներ, այնտեղ պետք է լինեն նաև հարկեր։ Հայաստանում շատերը, զբոսաշրջության զարգացմանը զուգահեռ, սկսել են սեփական բնակարանները հանձնել կարճաժամկետ և երկարաժամկետ վարձակալության և ոչ վատ եկամուտ ստանալ։

 

Պետք է արդյո՞ք այդ շահույթը պարտադիր կարգով կիսել պետության հետ: Արմինֆո - ի թղթակիցը խնդրել է ՀՀ ՊԵԿ Վարչարարության մեթոդաբանության, ընթացակարգերի և սպասարկման վարչության պետ Հրաչյա Մուրադյանին պարզաբանել այդ դիրքորոշումը:  Ինչպես պարզաբանել է մասնագետը, վարձույթի պայմանագրով բնակարանը վարձակալության հանձնող կամ հյուրանոցային ծառայություններ տրամադրող սեփականատերը հարկային պարտավորությունների իրականացման համար պետք է գրանցվի իրավաբանական անձանց ռեեստրում՝ որպես անհատ ձեռնարկատեր (ԱՁ) կամ այլ իրավաբանական անձ: Այդ ժամանակ արդեն այդ անձը կդիտվի որպես ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնող՝ հարկային ռեժիմի ընտրության ինքնուրույն իրավունքով, այդ թվում առավել ռացիոնալ ՝ 5 %-ի չափով շրջանառության հարկի:

 

Իսկ եթե բնակարանի սեփականատերը վարձակալության պայմանագիր է կնքել

ապա նման գործարքը չի համարվում ձեռնարկատիրական, և ֆիզիկական անձը՝ վարձատուն, պետք է վճարի պետությանը ստացված եկամուտի

10%-ը: Ֆիզիկական անձանց եկամտահարկն անհրաժեշտ է վճարել տարին մեկ անգամ ՝ հարկային հայտարարագիր ներկայացնելու միջոցով մինչև հաշվետու ժամանակաշրջանին հաջորդող հարկային տարվա ապրիլի 20-ը: Այստեղ պետք է հաշվի առնել, որ փաթեթում այլ ծառայություններ ներառելու դեպքում, օրինակ՝ նախաճաշի տրամադրման և այլն, հարկման սկզբունքն էապես փոխվում է ։

 

Գործարքի փաստաթղթավորումը, ինչպես նշեց Մուրադյանը, միայն քաշքշուկ չէ, այլև՝ հետագա ապահովագրման միջոց: Այսպես՝ եթե բնակարանը պաշտոնապես հանձնվում է, ապա կողմերը պաշտոնապես փաստաթղթավորում են գործարքը:  Այսինքն, վարձակալության պայմանագիրը նոտարական կարգով վավերացվում է: Տվյալ դեպքում գործարքը <տեսանելի> է դառնում հարկատուների համար, իսկ նրանք տեղեկացնում են համապատասխան հարկի հաշվարկման անհրաժեշտության մասին։ Այդ ժամանակ սեփականատերը պաշտպանված է իրավական առումով. եթե վարձակալը դուրս է եկել առանց նախազգուշացման, վնաս պատճառելով գույքին, ապա վարձատուն կարող է դիմել ոստիկանություն կամ դատարան՝ խախտված իրավունքների պաշտպանության համար:

Դատարանի որոշմամբ վարձակալը պարտավոր է փոխհատուցել պատճառված վնասը և վարձակալության  պայմանագրով չվճարված գումարը ։

 

Ոչ պաշտոնապես բնակարան հանձնող վարձատուն հնարավորություն չունի օգնության համար դիմել դատական ատյաններին, քանի որ անխուսափելիորեն առաջանում է հարկերի չվճարման կամ ձեռնարկատիրական գործունեությամբ ապօրինի զբաղվելու հարցը։  Բացի այդ, բոլորին է հայտնի <բարյացակամ հարևանների> առկայության մասին, ովքեր կտեղեկացնեն հարկային մարմիններին բնակարանի վարձակալման փաստի մասին, և  այդ ժամանակ դատարանը ոչ միայն կպարտավորեցնի վճարել է բոլոր հարկերը անցած ժամանակահատվածի համար, այլ նաև կարող է տուգանել սեփականատիրոջը հարկեր չվճարելու համար: