Ուրբաթ, 9 Սեպտեմբերի 2011 16:48
Հայաստանի վարկանիշը ՙԿայուն՚ կանխատեսումով ՙBB-՚ մակարդակի վրա հաստատելը խոսում է երկրում կայունության մասին, գտնում է ֆինանսների նախարարը
ԱրմԻնֆո. Այն, որ ՙFitch Ratings՚ միջազգային վարկանիշային կազմակերպությունը հաստատել է երկրի վարկանիշը, այն թողնելով նույնը` BB-, իսկ կանխատեսումը` կայուն, խոսում է երկրում տիրող կայունության մասին: Այս մասին այսօր տեղի ունեցած մամուլի ասուլիսում հայտարարել է ՀՀ ֆինանսների նախարար Վաչե աբրիելյանը:
Նա նշել է, որ Հայաստանը ՙFitch Ratings՚-ի հետ համագործակցում է 2006 թվականից, և այդ ժամանակից ի վեր վարկանիշն էական փոփոխություւնների չի ենթարկվել: 2006 թվականին Հայաստանին տրվել է ՙBB-՚ վարկանիշ, այնուհետև` ՙBB՚, իսկ 2009 թվականին` նորից ՙBB-՚, կապված տնտեսական ճգնաժամի հետևանքով տնտեսական վիճակի վատթարացման և արտաքին պարտքի ավելացման հետ: ՙՍակայն, այդ ամենը տեղի է ունեցել նույն մակարդակի վրա, իսկ դա նշանակում է, որ գլոբալ առումով մենք դուրս չենք եկել ՙBB՚ մակարդակից՚,-ասել է նախարարը:
Նա նշել է, որ Հայաստանը գտնվում է Վրաստանի և Ադրբեջանի միջև: Ադրբեջանի վարկանիշն է` ՙBBB-՚, իսկ Վրաստանինը` ՙB+՚: Վրաստանի հետ Հայաստանի տնտեսության աճը, ինչպես նաև արտաքին դիսբալանսը, համեմատելի է: Վրաստանում իրավիճակն ավելի վատ է քաղաքական մեծ ռիսկերի և հարաբերական բարձր հարկային բեռի պատճառով, իսկ Հայաստանում հարկային բեռն ավելի ցածր է, իսկ արտաքին պարտքը` կառավարելի: Էական տարբերություններ կան Ադրբեջանի համեմատ, որի ընթացիկ հաշվի արտաքին բալանսը դրական է նավթային եկամուտների հաշվին: Ադրբեջանը նույնպես սկսել է ՙBB-՚ մակարդակից, 10 տարիների ընթացքում կարողանալով մեկ մակարդակով վեր բարձրանալ, երբ նավթի գները կայունորեն աճում էին, ասել է նախարարը: Հայաստանի մեկ մակարդակով առաջ շարժվելուն խանգարեց ճգնաժամը, նշել է աբրիելյանը: ՙՄակարդակի որակական թռիչք 5 տարիների ընթացքում երբեք տեղի չի ունեցել, և մենք մնացել ենք նույն մակարդակի վրա, ինչը հանդիսանում է կայունության գնահատական՚,-ընդգծել է նախարարը:
աբրիելյանը տեղեկացրել է, որ ըստ ՙFitch Ratings՚-ի գնահատականների, Հայաստանի իշխանությունները բյուջետային և արտաքին դիսբալանսները փոքրացնում են տնտեսական ծրագրի միջոցով, որոնք աջակցվում է ԱՄՀ կողմից: Ֆիսկալ դեֆիցիտը, կամ բյուջեի դեֆիցիտը, ճգնաժամային 2009 թվականին ավելացել է 7.5%, երբ իշխանությունները պարտքային պարտավորություններ վերցնելով էապես մեղմեցին ճգնաժամի տնտեսական և սոցիալական հետևանքները: Դրանից հետո, համաձայն ԱՄՀ հետ հաստատված ծրագրի, կայունորեն նվազում է բյուջեի դեֆիցիտը: Մասնավորապես, 2009 թվականին այն եղել է 7.5%, իսկ 2010 թվականին հասցվել է 5%-ի, 2011 թվականին նախատեսվում է հասցնել 3.5%-ի, իսկ 2012 թվականին` 3-3.1%-ի: Դրա հետ մեկտեղ կրճատվում է արտաքին դիսբալանսը: Ընթացիկ գործառնությունների հաշիվը նվազել է մինչև 13%, 2009 թվականի 15.8%-ը համեմատ, ասել է նախարարը:
Ամփոփելով վարկանիշը նա նշել է, որ դրական գնահատականների շարքում ՙFitch Ratings՚-ը նշել է տնտեսության աճը, իսկ երկարաժամկետ հեռանկարում` համեմատաբար ցածր ինֆլյացիան: Նշվում է, որ պարտքի մակարդակը կառավարելի է, իսկ պարտքի սպասարկումն ավել թեթև, քան նման վարկանիշ ունեցող երկրներում: Բանկային համակարգը լավ է կապիտալիզացված և կանխատեսելի է:
Բացասական գնահատակաների շարքում նշվում է բնակչության մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ եկամուտների ցածր մակարդակը, որն ավելի պակաս է, քան նման մակարդակի վրա գտնվող երկրներում, չնայած, որ բնակչության գնողունակությունը համեմատելի է այդ մակարդակի երկրների հետ: Արտահանման ցածր բազան, ինչպես նաև տնտեսության էապես կախվածույթունն արտաքին դրամական փոխանցումներից: Ընթացիկ գործառնությունների հաշվի դեֆիցիտն ավելի է, քան նույն մակարդակի վրա գտնվող երկրներում:
Ինչպես ԱրմԻնֆո գործակալությանը տեղեկացվել է մամուլի ծառայությունից,
Հաջորդ հանգամանքը, հարգելի գործընկերներ. «Fitch Ratingsե միջազգային վարկանիշային կազմակերպությունը նույնպես հրապարակել է Հայաստանի Հանրապետության վարկանիշը£ Բավական օբյեկտիվ վերլուծություն է, և մեր վարկանիշը մնացել է նույնը` BB-, կանխատեսումը` կայուն£ Այստեղ նույնպես օբյեկտիվորեն վերլուծված են մեր հարաբերական առավելությունները և թույլ կողմերը£
Այդ տեսակետից մեր ընդդիմախոսների և վերլուծաբանների ուշադրությունը պետք է հրավիրեմ այս զեկույցների վրա, որտեղ օբյեկտիվ ցուցանիշների հիման վրա բացահայտվում են մեր առջև ծառացած լրջագույն մարտահրավերները և խնդիրները, միևնույն ժամանակ օբյեկտիվորեն ներկայացվում մեր առավելությունները£ Մասնավորապես, «Fitch Ratingsե միջազգային վարկանիշային կազմակերպության զեկույցից ցանկանում եմ ձեր ուշադրությունը հրավիրել այն խնդրի վրա, որ մշտապես գտնվում է հանրության ուշադրության կենտրոնում` արտաքին պարտքի ցուցանիշը£ Զեկույցում նշված է, որ BB վարկանիշ ունեցող երկրների շրջանակում Հայաստանի Հանրապետության արտաքին բեռը գտնվում է կառավարելիության մակարդակում, և միջին ցուցանիշից բեռն ավելի ցածր է նմանատիպ երկրների համար, այսինքն` ես ցանկանում եմ ասել, որ իրականում պետք չէ ուռճացնել արտաքին պարտքի բեռի խնդիրը£ Այսօր այն գտնվում է 40 տոկոսի շրջանակում և ամբողջությամբ բաղկացած է երկարաժամկետ ու արտոնյալ վարկերից, որոնք մենք ստացել ենք միջազգային կազմակերպություններից£