Երեքշաբթի, 3 Ապրիլի 2012 18:02

Ցանկացած քարտ պետք է աշխատի ու բերի եկամուտ


ԱրմԻնֆո. Armenian Card (ArCa) Ազգային վճարային համակարգի տնօրեն Իշխան Մխիթարյանի հարցազրույցը ԱրմԻնֆո գործակալությունը

Պլաստիկ քարտերը լայն կիրառում են ստացել բազմաթիվ, հատկապես զարգացած երկրներում: Այնտեղ դրանց սովորել են վաղուց, դրանք հեշտ հասկանալի են օգտագործողին, անվտանգ են ու անգամ օգնում են տնտեսել միջոցները: Քարտերը շատերի համար դարձել են անփոխարինելի և անգամ առօրյա մի <գործիք>: Սակայն, մեր քաղաքացիների զգալի մասը շփոթության մեջ է ընկնում <սև եզրագծով> այդ փոքր պլաստիկի կտորից: Իսկ այդ պլաստիկը նրանց համար հաճախ ծառայում է որպես գործիք, որի օգնությամբ ընդամենը կանխիկացնում են աշխատավարձը, և ոչ ավելին: Դա լա՞վ է թե վա՞տ: Քարտային բիզնեսի փորձագետները դա ավելի շուտ համարում են դրական, քան բացասական միտում: ArCa Ազգային վճարային համակարգի տնօրենի համոզմամբ <աշխատավարձային նախագծերը> հասարակ մարդուն գոնե բանկ են <տանում>: Իսկ բանկերը, գտնում է նա, պետք է լավ հաճախորդին ջանասիրաբար պահեն, նրա <աշխատավարձային> քարտը վերածելով բանկային ծառայությունների լայն տեսականու <մուտքի անցաթուղթ>: ԱրմԻնֆո գործակալության հետ հարցազրույցում Ի.Մխիթարյանը պատմում է քարտային բիզնեսի պրոբլեմների, ինչպես նաև ազգային վճարային համակարգի կողմից նոր ծրագրային ապահովման համակարգի ներդրման մասին:

Պրն. Մխիթարյան, այս տարվա ամռանը ArCa պատրաստվում է գործարկել ծրագրային նոր ապահովումը: Ինչո՞վ այն կտարբերվի գործող ծրագրից: Մասնավորապես, ինչպիսի՞ առավելություններ կունենա էլեկտրոնային քարտային վճարների նոր համակարգը, և ինչպիսի՞ հնարավորութոյւններ այն կբացի ազգային համակարգի անդամների համար:

Ձեր հարցին պատասխանեմ հետևյալ կերպ` կետից մինչև կետը կարելի է հասնել ինչպես խորհրդային ավտոմեքենայով, այնպես էլ <600> մակնիշի մերսեդեսով: Երկու դեպքում էլ տվյալ տարածությունը հաղթահարելու խնդիրը բավականաչափ հաջողությամբ կիրականացվի, սակայն, կոմֆորտի, անվտանգության մակարդակը, ինչպես նաև արագությունները զգալիորեն կտարբերվեն միմյանցից: Նույնը կարելի է ասել քարտային վճարների նոր համակագի մասին:

Կցանկանայի նշել, որ ArCa պրոցեսինգային կենտրոնի ներկային համակարգը գործարկվել է 11 տարի առաջ: Այդ ընթացքում տեղի ունեցած տեխնիկական և տեխնոլոգիական առաջընթացի պայմաններում այն, իհարկե, թե տեխնիկապես, և թե բարոյապես հնացել է ու չի համապատասխանում ժամանակակից բիզնեսի պահանջներին: Հետևաբար, դեռ 2 տարի առաջ Armenian Card-ն սկսեց քարտային վճարների նոր համակարգին անցնելու ուղղությամբ գործընթացները:

Ներդրման ո՞ր փուլում է գտնվում նոր ծրագրային ապահովման համակարգը, և ե՞րբ այն կգործարկվի:

Շինարարության մեջ գոյություն ունի <թաքնված աշխատանքներ> հասկացութոյւնը: Դրանք բոլոր այն աշխատանքներն են, որոնք իրենց յուրահատկության պատճառով տեսանելի չեն, սակայն դրանց որակից է հաճախ կախված նորակառույցի հետագա ճակատագիրը: Դրանց թվում կարելի է դասել, օրինակ, հողային աշխատանքները, հիմքի նախապատրաստման և ամրապնդման աշխատանքները և այլն: Հատկապես նման <թաքնված աշխատանքներն> են, որ ներկայումս կատարվում են մեր մասնագետների կողմից: Իրականում, նոր համակարգի ներդրման ուղղությամբ մեծ աշխատանք է կատարվել` ընտրվել են ծրագրային ապահովման մատակարարները, համաձայնեցվել են համակարգի նկատմամբ ֆունկցիոնալ պահանջերը, որոնց հիման վրա կատարվում է ծրագրի <քաստոմիզացիան>: Նոր համակարգի համար տեղադրվել են նոր սերվերներ, խորությամբ արդիականացվել է անխափան էլեկտրամատակարարման համակարգը և սերվերային սենյակների մթնոլորտը: Մեր պրոցեսինգի կողմից սպասարկվող միջազգային վճարային համակարգերի կողմից իրականացվում են ծրագրային ապահովման նոր համակարգի սերթիֆիկացման հետ կապված աշխատանքներ: Դրանք են, մասնավորապես, MasterCard-ը, VISA-ն, American Expressը, ինչպ ես նաև Diners Club-ը: Կատարվում են բանկոմատների և POS-թերմինալների թեստային միացումները պրոցեսինգային նոր կենտրոնի ծրագրային ապահովման համակարգին: Ներկայումս ընթանում են բանկային ավտոմատացված համակարգերի ծրագրային ապահովման մշակողների հետ աշխատանքները, քանի որ մեր պրոցեսինգային կենտրոնում տեղադրված համակարգը կհամագործակցի նաև ներբանկային համակարգերի հետ:

Կուզենային նշել, որ գործնականում մենք աշխատում ենք Հայաստանի բոլոր բանկերի հետ, որոնք ունեն քարտային ծրագրեր (բացի ProCredit Bank-ից): Դրանցից 17-ն ամբողջովին պրոցեսինգավորվում է մեր կենտրոնում: Գործնականում Հայաստանի բոլոր բանկերը այս կամ այն առումով հանդիսանում են ArCa ազգային վճարային համակարգի անդամ: Միայն երկու բանկ` ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը և Առէկսիմբանկ-Գազպրոմբանկի Խումբը, աշխատում են իրենց սեփական պրոցեսինգային պլատֆորմի վրա:

Ինչ վերաբերվում է նոր համակարգին, ապա նոր պլատֆորմին նախատեսում ենք անցնել այս տարվա ամռան ավարտին:

Այնուամենայնիվ, արդեն երկու բանկ` Յունիբանկը և Հայբիզնեսբանկը, հայտարարել են սեփական պրոցեսինգային կենտրոնների գործարկման մասին: Դա, հավանաբար, արդեն դառնում է տենդենց: Ինչո՞վ է այն վնասակար ArCa-ի համար:

Յունիբանկը տեղադրել է պրոցեսինգային կենտրոն, բայց ներկա պահին նրա գործարքները շարունակում են իրականացվել մեր պրոցեսինգային կենտրոնով: Իսկ Հայբիզնեսբանկը միայն հայտարարեց սեփական պրոցեսինգային կենտրոնի ներդրման աշխատանքների մեկնարկի մասին: Այն երևույթը, որ որոշ բանկեր որոշել են զարգացնել իրենց սեփական պրոցեսինգային կենտրոնները, ես հակված չեմ դիտարկել որպես տենդենց: Չեմ ցանկանում մեկնաբանել այդ որոշումների արդյունավետությունն ու տնտեսական նպատակահարմարությունը, քանի որ համապատասխան հաշվարկները և կանխատեսումները բանկերն իրենք, հավանաբար, արդեն արել են: Միայն կասեմ, որ պրոցեսինգային բիզնեսը մասշտաբի վառ արտահայտված գործունեության տեսակ է: Ընդ որում, այստեղ կարևոր դեր են խաղում ոչ այնքան քարտերի, բանկոմատների կամ թերմինալների քանակը, որքան գործառնությունների քանակը: Կարևոր նշանակություն ունի կառուցվածքը, արդեն սեփական պրոցեսինգին միացված համակարգի ընդլայնումը, ինչպես նաև այլ ասպեկտներ, որոնց վրա այժմ կարիք չկա կանգ առնել:

Ինչ վերաբերվում է հետևանքներին, ապա կուզենայի նշել, որ պրոցեսինգային կենտրոն հանդիսանալուց բացի ArCa-ն նաև ազգային վճարային համակարգ է, որի հիման վրա ներդրվել է բազմաթիվ քարտային պրոդուկտներ: Սա լուրջ ձեռքբերում է, ինչը գոյություն ունի ոչ բոլոր երկրներում: Մենք կաշխատենք բանկերի և սպառողների համար նոր պրոդուկտների ստեղծման ուղղությամբ, հատկապես ազգային ArCa վճարային համակարգի բազայի վրա:

Կուզենայի վերադառնալ ծրագրային նոր ապահովման առավելության վերաբերյալ հարցին: Հատկապես ի՞նչ կարող եք առաջարկել բանկերին նոր ծրագրային ապահովման ներդրումից հետո:

Շատ բան: Առաջին հերթին բանկերի հետ համագործակցության նոր մակարդակ, տվյալների բազայի ավելի արդյունավետ կառավարում, համակարգի կիրառման նոր, ավելի լայն հնարավորություններ, այդ թվում նաև վիրտուալ միջավայրում, ընդլայնված ֆունկցիոնալ: Նոր ծրագրային ապահովման գործարկումից հետո քարտատերերը կնկատեն ծառայության տարբերությունը: Նոր համակարգի հիմնական առավելությունը կայանումէ նրանում, յուրաքանչյուր բանկ, համակարգի շրջանակներում կլինի ազատ, մասնավորապես, իր <քարտային> գաղափարների հարցում:

Այսինքն, չի՞ լինելու միասնական սահմանափակող ինտերֆեյսը, և նոր բազան բանկերին հնարավորություն կտա քարտապանների համար մշակել իրենց նոր, յուրահատուկ առաջարկնե՞րը:

Իհարկե: Բայց, նախագծերի յուրահատկությունն այնքան էլ կախված չէ ծրագրային ապահովումից: Իսկ եթե ավելի ճիշտ, ապա յուրահատուկը պետք է լինեն գաղափարները, իսկ ծրագրային ապահովումը պետք է լինի բավականաչափ ճկուն, որպեսզի կյանքի կոչի այդ յուրահատուկ գաղափարները: Նոր պլատֆորմն այդ առումով կլինի բավականաչափ ճկուն:

Եվ Ձեր կարծիքով, որքանո՞վ են յուրահատուկ մեր բանկերը, ինչպե՞ս եք գնահատում նրանց ինովացիոն լուծումները քարտային բիզնեսում:

Այն բանկերը, որոնք ակտիվորեն ներգրաված են քարտային բիզնեսում, բավականաչափ կրեատիվ են, իսկ ինովացիոն առումով` օպերատիվ: Իսկ այս հատվածում ավելի քիչ ակտիվ բանկերը, բնական է, որ այնքան էլ յուրահատուկ չեն:

Պատմեք ինտերնետ-վճարների նոր տեխնոլոգիայի մասին: Ինչպե՞ս են գործերն այդ հատվածում:

Կա ինտերնետ-վճարների 3-D Secure տեխնոլոգիա, որը վիրտուալ վճարների անվտանգության նպատակով մշակվել է միջազգային վճարային համակարգերի կողմից: Այդ տեխնոլոգիայի էությունը կայանում է նրանում, որ այն նախատեսում է թողարկող բանկի մասնակցությունը գնումների գործընթացին: 3-D Secure համակարգով գնումների դիմաց վճարելիս պարտադիր կերպով տեղի է ունենում քարտատիրոջ նույնականացում: Այսինքն, վաճառողը հաճախորդից հարցնում է քարտի ռեկվիզիտները, որից հետո այդ տեղեկությունը և վճարման գումարը փոխանցում է համապատասխան վճարային համակարգին: Վերջինս էլ իր հերթին տեղեկությունը փոխանցում է քարտը թողարկող-բանկին, որն էլ, ի պատասխան, լրացուիչ տեղեկություն է տրամադրում լրացուցիչ ստուգման եղանակի վերաբերյալ, ընդ որում` թողարկող-բանկի պաշտպանված կայքի հասցեի տեսքով: Ինտերնետ-խանութի ծրագրային ապահովումը web-браузер-ի առանձին պատուհանում հաճախորդի համար բացում է այդ կայքը: Գնորդի նույնականացման համար պահանջվում է մուտքի ծածկագիր, որը գիտե միայն քարտատերը: Ընդ որում, թողարկող բանկի և հաճախոդի միջև հաստատվում է անվտանգ կապուղի, որը հասանելի չէ ոչ վաճառողին, և ոչ էլ Ինտերնետում գտնվող ինչ-որ մեկի: Թողարկող բանկն ստուգում է քարտատիրոջը և ստանում տրանսակցիայի համաձայնությունը: Եվ միայն դրանի հետո տրանսակցիան դառնում է լիազորված, իսկ այդ մասին տեղեկութոյւնն ուղարկվում է վաճառողի կայքին: Այսպիսով, քարտի մեկ համարը դեռ բավարար չէ վճարումներ իրականացնելու համար:

Ներկայիդ պլատֆորմի վրա գործող ֆունկցիոնալը նոր համակարգ տեղափոխելուց հետո կսկսենք ֆունկցիոնալի և մոդուլի ներդրման աշխատանքները, որոնք կապահովեն վերոնշյալ տեխնոլոգիաների աջակցությունը:

Ինչ վերաբերվում է Հայստանի ինտերնետ շուկայում տիրող իրավիճակին, ապա այդ հատվածն ամիս առ ամսի աճում է: Միայն 2011 թվականի դեկտեմբերին ինտերնետով իրականացվել է 1.192 մլրդ.դրամ ծավալով մոտ 61 հազ.տրանսակցիա, որից 550 մլն.դրամի 7 հազ.տրանսակցիաները կազմել են քարտից քարտ փոխանցումները: Բանկոմատների միջոցով վճարումների համակարգը մենք ներդրեցինք անցյալ տարվա օգոստոսին, և արդեն տրանսակցաների ամսական միջին ծավալը չի իջնում 400 մլն.դրամից: Հաշվի առնելով ընթացիկ դինամիկան, 2012 թվականի ավարտին ինտերնետ-վճարումների ծավալները Հայստանում կարող է կրկնապատկվել:

Դուք ասացիք, որ քարտային բիզնեսի որակը բնութագրվում է այնպիսի ցուցանիշով, ինչպիսին քարտերով իրականացված գործարքների քանակն է, կամ տրանսակցիայի միջին ծավալը: Եթե հենվենք այդ ցուցանիշների վերլուծության վրա, ապա ինչպիսի՞ եզրակացությունների կարելի է հանգել:

Կրկին անգամ ասեմ, որ բանկից բանկ` այդ ցուցանիշները զգալիորեն տարբերվում են: Կան բանկեր, որոնց մոտ քարտերի քանակն ավելի մեծ է, իսկ տրանսակցիաների ծավալները շատ փոքր, կամ` հակառակը: Կան բանկեր, որոնց մոտ այս ցուցանիշները համամասնական են: Օրինակ, կան բանկեր, որոնք ունեն քարատերի համեմատաբար համեստ քանակ (մոտ 28 հազար), իսկ այն բանկերի համեմատ, որոնց քարտերի քանակը մտենում է 100 հազարին, ապահովում են ավելի քան կրկնակի ծավալներ: Հետևաբար կարևոր չէ, թե որքան քարտ ունես, կարևոր չէ նաև, թե քանի բանկոմատ կամ POS-թերմինալ ես տեղադրել, կարևորն այն է, որ այդ ամենն աշխատի: Իսկ որոշ բանկերի անհրաժեշտ է իրենց ներկայությունն ունենալ նաև այս հատվածում, նրանց համար շատ կարևոր է, որպեսզի իրենց հաճախորդներն ունենան իրենց լոգոտիպով քարտեր:

Որքա՞ն է ոչ ակտիվ քարտերի քանակը թողարկված քարտերի ընդհանուր ծավալներում:

Նախ սահմանենք, թե ինչ է ակտիվ և ինչ է ոչ ակտիվ քարտը: Մեր համակարգի կողմից սահմանված հասկացությունների շրջանակներում ակտիվ է համարվում այն քարտը, որով կարելի է կատարել գործարքներ: 2011 թվականին դրանց քանակը հասավ 764568-ի, 2010 թվականի համեմատ աճելով 33.9%: Մարտի 1-ի դրությամբ համակարգում արդեն կար 798348 ակտիվ քարտ: 2011 թվականին թողարակված քարտերի քանակը կազմել է 315163: Մենք ունենք նաև քարտի մեկ այլ սահմանում` որով իրականացվել են տրանսակցիաներ: Նախորդ տարի նման քարտերի բաժինը ակտիվ քարտերի ընդհանուր ծավալներում կազմել է մոտ 66%, մեկ տարոմ աճելով 24.7%:

Ի դեպ, կիսվեմ նաև վիճակագրոթյամբ, այն մասին, թե որքանով են ակտիվ ArCa քարտերը: Նրանք ամենաակտիվ քարտերն են շուկայում գործող քարտերի շրջանում: Թողարկված ArCa քարտերի մեջ ավելի քան 72% են կազմում իրական աշխատող քարտերը: Այս ցուցանիշը միջազգային քարտերի մոտ տատանվում է 60-62%-ի սահմաններում:

Ըստ մեր տեղեկութոյւնների, թողարկված տեղական քարտերի կազմում 80% են կազմում <աշխատավարձային> և <կենսաթոշակային> քարտերը: Նրանց միջոցով մենք դեռևս կանխիկացնում ենք մեր աշխատավարձերը, և ոչ ավելին: POS-թերմինալները շատ քաղաքացիների համար դեռ խորթ հասկացություն են: Ինչո՞ւ է դա տեղի ունենում, արդյո՞ք դա բացթողում է բանկերի կողմից:

Մի փոքր պատմական ակնարկ: <Աշխատավարձային քարտ> հասկացությունը հայտնվել է 90-ականների, Ռուսաստանում: Ինչու հայտնվեցին այդ քարտերը: Այդ ժամանակ քչերն էին շփվում բանկերի հետ, և քչերն ունեին բանկային հաշիվներ, իսկ քարտերը դարձան այն գործիքը, որի օգնությամբ հասարակ քաղաքացիներն ունեցան բանկային հաշիվներ: Վատ է, որ բազմաթիվ քաղաքացիներ, այնուամենայնիվ, աշխատավարձի կանխիկացումից հեռու չեն գնում: Իսկ սովորական աշխատավարձային քարտն այդպես էլ շատերի կողմից մնաց որպես բանկոմատից աշխատավարձ ստանալու գործիք: Ես չեմ կարող դրանում մեղադրել բանկերին, քանի որ աշխատավարձային նախագծերի ներդրման միջոցով նրանք ներգրավում են նոր հաճախորդների: Այլ բան է, որ հարկավոր է մշտապես <մշակել> այդ հաճախորդներին, նրանց հետ անցկացնելով տեղեկատվական աշխատանքներ:

Դուք դա նորմալ ե՞ք համարում, որ թողարկված քարտերի ընդհանուր կազմում աշխատավարձային քարտերի քանակը դեռևս շատ մեծ է:

Քարտային բիզբեսի տեսանկյունից գլխավորն այն է, որպեսզի քարտն աշխատի, և որքան շատ է այն աշխատում, այնքան շատ եկամուտ է բերում բանկին, ու կարևոր չէ, թե այն աշխատավարձային է, թե վարկային: Ես տանում եմ այն մտքին, որ աշխատավարձային նախագծերն ավելի շուտ լավ են, քան վատ: Վատն այն է, որ հաճախորդների հետ չի իրականացվում տեղեկատվական ակտիվ աշխատանք, այն մասին, թե էլ ինչ նպատակներով կարելի է օգտագործել աշխատավարձային քարտը:

Պրն.Մխիթարյան, ըստ մեր գործակալության` <Հայստանի բանկերը քարտային բիզնեսում> Տեղեկագրի, միջազգային քարտերի աճի տեմպերը գերակշռում են տեղական քարտերի աճի տեմպերին: Սա առաջնային աղբյուրներից ստացված տեղեկություն է:

Մեր վերլուծությունն ավելի շուտ հակառակ միտումն է պնդում: Օրինակ, փետրվարին ազգային վճարային համակարգի միջոցով թողարկվել է 14747 քարտ: Նույն ամսում թողարկվել է 6961 Visa և 9928 MasterCard: Հունվարին քանակական ցուցանիշները փոփոխվել են հետևյալ կերպ, համապատասխանաբար կազմելով` 9243 քարտ, 5312 քարտ և 7513 քարտ: Ինչպես տեսնում եք, տեղական քարտերի աճի տեմպերը չեն զիջում միջազգային քարտերի աճի տեմպերին, իսկ տեղական քարտերի քանակը շրջանառության մեջ ավելի շատ է, քան միջազգային բոլոր քարտերը միասին վերցրած: Համաձայն եմ, որ որոշ բանկեր այժմ դառնում են որոշ միջազգային համակարգերի անդամ, և որոշակի ցուցանիշներ ապահովելու համար թողարկում են մեծ քանակությամբ միջազգային քարտեր: Բայց անգամ նման պարագայում այդ քարտերի աճի տեմպերը, ըստ մեր տվյալների, չեն գերակշռում տեղական քարտերի աճի տեմպերին:

Աստված նրանց հետ, եկեք չվիճենք: Լավ է, որ տվյալ պրոբլեմի շուրջ գոյություն ունի երկու տեսակետ: Եվ վերջին հարցը, ՀՀ Ազգային Ժողովը չընդունեց կանխիկ շրջանառության սահմանափակման մասին օրինագիծը: Ի՞նչ եք կարծում, ինչի՞ց զրկվեց շուկան ԱԺ կողմից կառավարության նախաձեռնությունը մերժելու հետևանքով:

Կարծում եմ, որ իրականում դա ընդամենը ժամանակավոր կորուստ է: Կանխիկ շրջանառության սահմանափակումն իր մեջ ոչ մի վատ բան չի թաքցնում: Օրինագիծը, իրոք, շատ կարևոր է և ուղղված է, որպեսզի ստվերից դուրս բերվի այն, ինչը գտնվում է ստվերում: Օրինագծում չկան փոքր և միջին բիզնեսի նկատմամբ <դրակոնային> միջոցներ կամ խիստ մոտեցումներ, կա միայն մեկ նպատակ` կրճատել ստվերային շրջանառությունը:

Էլիտա Բաբայան

ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ներմուծեք թվանշաններն     


Նորություններ
EIB Global-ը 100 միլիոն եվրո է հատկացրել հայկական միկրո և փոքր բիզնեսներին աջակցելու համարEIB Global-ը 100 միլիոն եվրո է հատկացրել հայկական միկրո և փոքր բիզնեսներին աջակցելու համար
ՀԲՄ համաժողովը Սյունիքում՝ բիզնեսի և բանկերի համագործակցության նոր հեռանկարների քննարկման հարթակՀԲՄ համաժողովը Սյունիքում՝ բիզնեսի և բանկերի համագործակցության նոր հեռանկարների քննարկման հարթակ
Արդշինբանկը կխաղարկի շուրջ 3000 նվեր ոսկյա իրերի գրավով վարկառուների համարԱրդշինբանկը կխաղարկի շուրջ 3000 նվեր ոսկյա իրերի գրավով վարկառուների համար
Նախարար․ Հաջորդ տարի կսկսվի Հայաստանի ՆԳՆ սեյսմիկ պաշտպանության ցանցի արդիականացման գործընթացըՆախարար․ Հաջորդ տարի կսկսվի Հայաստանի ՆԳՆ սեյսմիկ պաշտպանության ցանցի արդիականացման գործընթացը
ԵԱԶԲ. Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2025 թվականի հունվար-սեպտեմբերին աճել է 7,6% - ովԵԱԶԲ. Հայաստանում տնտեսական ակտիվությունը 2025 թվականի հունվար-սեպտեմբերին աճել է 7,6% - ով
ԱրմՍվիսԲանկի նոր առաջարկ: Ավանդատուներին անվճար Mastercard World քարտ և մի շարք արտոնություններԱրմՍվիսԲանկի նոր առաջարկ: Ավանդատուներին անվճար Mastercard World քարտ և մի շարք արտոնություններ
«Ուղղությունն ընտրում ես դու»․ նոր ակցիա ԱրարատԲանկի Mastercard Word Travel քարտապանների համար«Ուղղությունն ընտրում ես դու»․ նոր ակցիա ԱրարատԲանկի Mastercard Word Travel քարտապանների համար
Հեքիաթի տունը ԼոռիումՀեքիաթի տունը Լոռիում
Հայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հոկտեմբերի 27-31-ը և դոլարային, և ռուբլով գործարքներն աճ են գրանցելՀայաստանի արտարժույթի միջբանկային շուկայում 2025թ. հոկտեմբերի 27-31-ը և դոլարային, և ռուբլով գործարքներն աճ են գրանցել
Հայաստանը 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատել է պղնձի եւ մոլիբդենի խտանյութի արտահանումը ՝ ավելացնելով ցինկի եւ թանկարժեք մետաղների պարունակությամբ հանքաքարերի մատակարարումներըՀայաստանը 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատել է պղնձի եւ մոլիբդենի խտանյութի արտահանումը ՝ ավելացնելով ցինկի եւ թանկարժեք մետաղների պարունակությամբ հանքաքարերի մատակարարումները
Անդրանիկ Գրիգորյան. «Նվիրումը մեր փիլիսոփայության անկյունաքարն է»Անդրանիկ Գրիգորյան. «Նվիրումը մեր փիլիսոփայության անկյունաքարն է»
Գերմանիայի իշխանությունները Հայաստանին 152 մլն եվրոյի աջակցություն կտրամադրենԳերմանիայի իշխանությունները Հայաստանին 152 մլն եվրոյի աջակցություն կտրամադրեն
Հայաստանը 2025թ. առաջին կիսամյակում զգալիորեն ավելացրել է ավտոմեքենաների ներմուծումըՀայաստանը 2025թ. առաջին կիսամյակում զգալիորեն ավելացրել է ավտոմեքենաների ներմուծումը
Նոր արշավ Խնայողության օրվան ընդառաջ․ IDBankՆոր արշավ Խնայողության օրվան ընդառաջ․ IDBank
"Տաշիր Կապիտալ"-ը կրկին էլեկտրաէներգիայի սակագնի նվազեցման հայտ է ներկայացել: Հիմա գնդակը ՀԾԿՀ-ի դաշտում է
Շաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ովՇաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ով
2025թ. առաջին կիսամյակում բնական գազի ներմուծումը Հայաստան աճել է 4,5%-ով, իսկ հեղուկ գազինը՝ 29,4%-ով2025թ. առաջին կիսամյակում բնական գազի ներմուծումը Հայաստան աճել է 4,5%-ով, իսկ հեղուկ գազինը՝ 29,4%-ով
2026 թվականին Երևանի քաղաքապետարանը ՀՀ պետական բյուջեից 56,6 մլրդ դրամ կստանա. քաղաքապետ2026 թվականին Երևանի քաղաքապետարանը ՀՀ պետական բյուջեից 56,6 մլրդ դրամ կստանա. քաղաքապետ
2025թ. առաջին կիսամյակում Հայաստան նավթամթերքի ներմուծումն աճել է 9,2%-ով2025թ. առաջին կիսամյակում Հայաստան նավթամթերքի ներմուծումն աճել է 9,2%-ով
Հայաստանի կառավարությունում շարունակվում են բանակցությունները երկրի տարածքով միջանցքի ֆինանսավորման շուրջ. նախարարՀայաստանի կառավարությունում շարունակվում են բանակցությունները երկրի տարածքով միջանցքի ֆինանսավորման շուրջ. նախարար
ԵՄ-ը պատրաստ է աջակցել Հայաստանին կայուն թվային տնտեսության ձևավորման և զարգացման գործումԵՄ-ը պատրաստ է աջակցել Հայաստանին կայուն թվային տնտեսության ձևավորման և զարգացման գործում
Նախարար․ 2026 թվականին Հայաստանի ջրային տնտեսության ոլորտի զարգացման համար կներգրավվի 35,3 մլրդ դրամՆախարար․ 2026 թվականին Հայաստանի ջրային տնտեսության ոլորտի զարգացման համար կներգրավվի 35,3 մլրդ դրամ
Հայաստանն ու ԵՄ-ն ամրապնդում են համագործակցությունն էներգետիկայի, տրանսպորտի և ճանապարհային անվտանգության ոլորտներումՀայաստանն ու ԵՄ-ն ամրապնդում են համագործակցությունն էներգետիկայի, տրանսպորտի և ճանապարհային անվտանգության ոլորտներում
Հայերը Վրաստան այցելությունների թվով առաջատար եռյակում ենՀայերը Վրաստան այցելությունների թվով առաջատար եռյակում են
Երևանում կանցկացվի Արդյունահանող ճյուղերի թափանցիկության նախաձեռնության միջազգային խորհրդի նիստԵրևանում կանցկացվի Արդյունահանող ճյուղերի թափանցիկության նախաձեռնության միջազգային խորհրդի նիստ
Հայաստանի փոխվարչապետն ու ԵՆԲ ներկայացուցիչը քննարկել են համագործակցության նոր ուղղություններըՀայաստանի փոխվարչապետն ու ԵՆԲ ներկայացուցիչը քննարկել են համագործակցության նոր ուղղությունները
ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար․ Հայաստանի և Գերմանիայի միջև ձևավորվել է հուսալի համագործակցություն ՝ հիմնված ընդհանուր արժեքների վրաՀՀ էկոնոմիկայի նախարար․ Հայաստանի և Գերմանիայի միջև ձևավորվել է հուսալի համագործակցություն ՝ հիմնված ընդհանուր արժեքների վրա
«Մի քիչ էլ վաղվա մասին մտածիր». ինչու՞ խնայել«Մի քիչ էլ վաղվա մասին մտածիր». ինչու՞ խնայել
ՊԵԿ-ի, ՎԶԵԲ-ի և «Գրանթ Թորնթոն Հայաստանի» համագործակցությամբ մեկնարկել է տեղահանվածների մասնագիտական հմտությունների զարգացման ծրագիրըՊԵԿ-ի, ՎԶԵԲ-ի և «Գրանթ Թորնթոն Հայաստանի» համագործակցությամբ մեկնարկել է տեղահանվածների մասնագիտական հմտությունների զարգացման ծրագիրը
Հայաստանում ԳԴՀ-ի հետ տեխնիկական համագործակցության շրջանակում GIZ-ին է հանձնարարվել 15,6 մլն եվրոյի ծրագրերի իրականացումՀայաստանում ԳԴՀ-ի հետ տեխնիկական համագործակցության շրջանակում GIZ-ին է հանձնարարվել 15,6 մլն եվրոյի ծրագրերի իրականացում
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության ծրագրերի իրականացման բյուջեն 2026 թվականին կավելանա 9.6%-ովԱշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության ծրագրերի իրականացման բյուջեն 2026 թվականին կավելանա 9.6%-ով
Հայաստանի կառավարությունը կհրաժարվի Հայաստանի կառավարությունը կհրաժարվի "Հայփոստ" ՓԲԸ բաժնետոմսերը հօգուտ "Ռենշին" ՓԲԸ գնելու նախապատվության իրավունքից
Հայաստանը մինչև 2026 թվականի օգոստոսի 2-ը երկարաձգում է երկրից սև և գունավոր մետաղների ջարդոնի և թափոնների արտահանման արգելքըՀայաստանը մինչև 2026 թվականի օգոստոսի 2-ը երկարաձգում է երկրից սև և գունավոր մետաղների ջարդոնի և թափոնների արտահանման արգելքը
ԱՄՀ․ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների բարելավումը տարածաշրջանի շուկաների ավելի սերտ ինտեգրման հնարավորություն կտաԱՄՀ․ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների բարելավումը տարածաշրջանի շուկաների ավելի սերտ ինտեգրման հնարավորություն կտա
Կառավարությունը կաջակցի Կառավարությունը կաջակցի "Ոսկեհատ" և "Արենի" տեսակների խաղողի մթերման գործընթացին
Պապոյան․ Գերմանիան արդեն իսկ Հայաստանի կարևոր տնտեսական գործընկերն է, բայց իրական ներուժը դեռ առջևում էՊապոյան․ Գերմանիան արդեն իսկ Հայաստանի կարևոր տնտեսական գործընկերն է, բայց իրական ներուժը դեռ առջևում է
Կամրջային կառույցի փոխարինում սեղմ ժամկետներումԿամրջային կառույցի փոխարինում սեղմ ժամկետներում
ԵՄ-ը 5 մլն եվրո կհատկացնի Հայաստանում միջուկային անվտանգության և ճառագայթային պաշտպանության ամրապնդման համարԵՄ-ը 5 մլն եվրո կհատկացնի Հայաստանում միջուկային անվտանգության և ճառագայթային պաշտպանության ամրապնդման համար
Ֆինանսների նախարարությունն առաջարկում է հարկային արտոնություններ պետական ֆինանսավորմամբ իրականացվող ծրագրերի համարՖինանսների նախարարությունն առաջարկում է հարկային արտոնություններ պետական ֆինանսավորմամբ իրականացվող ծրագրերի համար
Հայաստանն ու Արգենտինան քննարկել են տեխնոլոգիական ոլորտում համատեղ նախագծերի մշակման հեռանկարներըՀայաստանն ու Արգենտինան քննարկել են տեխնոլոգիական ոլորտում համատեղ նախագծերի մշակման հեռանկարները
Փոխնախարար․ Քաջարան-Ագարակ ճանապարհի 32 կիլոմետրանոց հատվածի շինարարությունը պետք է համապատասխանի որակի բարձր չափանիշներինՓոխնախարար․ Քաջարան-Ագարակ ճանապարհի 32 կիլոմետրանոց հատվածի շինարարությունը պետք է համապատասխանի որակի բարձր չափանիշներին
"Տաշիր կապիտալը" հոկտեմբերի 30-ին կրկին կդիմի ՀԾԿՀ՝ բնակչության համար էլեկտրաէներգիայի սակագինը նվազեցնելու պահանջով
Հայ կոմպոզիտորների «Սիմֆոնիկ օրորոցայինները» կհնչեն աշխարհի երեխաների համարՀայ կոմպոզիտորների «Սիմֆոնիկ օրորոցայինները» կհնչեն աշխարհի երեխաների համար
Կայացել է ԵՄ-Հայաստան ներդրումների համակարգման հարթակի չորրորդ հանդիպումըԿայացել է ԵՄ-Հայաստան ներդրումների համակարգման հարթակի չորրորդ հանդիպումը
ՀԷՑ ՓԲԸ նախկին ղեկավարությունը ՀԾԿՀ-ին առաջարկել է դիտարկել էլեկտրաէներգիայի սակագնի նվազեցման հարցը, սակայն մերժում է ստացել. Դավիթ ՂազինյանՀԷՑ ՓԲԸ նախկին ղեկավարությունը ՀԾԿՀ-ին առաջարկել է դիտարկել էլեկտրաէներգիայի սակագնի նվազեցման հարցը, սակայն մերժում է ստացել. Դավիթ Ղազինյան
Բեռլինում մեկնարկում են հայ-գերմանական միջկառավարական բանակցություններըԲեռլինում մեկնարկում են հայ-գերմանական միջկառավարական բանակցությունները
Connected, Convenient, Converse․ Անդրանիկ Գրիգորյանը BACEE համաժողովում ներկայացրել է Կոնվերս Բանկի թվային փոխակերպման ուղինConnected, Convenient, Converse․ Անդրանիկ Գրիգորյանը BACEE համաժողովում ներկայացրել է Կոնվերս Բանկի թվային փոխակերպման ուղին
2024 թվականին Հայաստանն արտահանել է 48 մլն լիտր շշալցված բրենդի2024 թվականին Հայաստանն արտահանել է 48 մլն լիտր շշալցված բրենդի
Հայաստանից Գերմանիա արտահանումը 2025 թվի 8 ամիսներին գերազանցել է 2024 թվականի ծավալը. էկոնոմիկայի նախարարՀայաստանից Գերմանիա արտահանումը 2025 թվի 8 ամիսներին գերազանցել է 2024 թվականի ծավալը. էկոնոմիկայի նախարար
Հայաստանի խաղողագործության և գինեգործության հիմնադրամում քննարկել են հայկական գինին Ճապոնիա արտահանելու հնարավորություններըՀայաստանի խաղողագործության և գինեգործության հիմնադրամում քննարկել են հայկական գինին Ճապոնիա արտահանելու հնարավորությունները
1000 խոշորագույնների ցանկում ներառված Հայաստանի հարկատուների առյուծի բաժինը պատկանում է առեւտրի հատվածին1000 խոշորագույնների ցանկում ներառված Հայաստանի հարկատուների առյուծի բաժինը պատկանում է առեւտրի հատվածին
ՀՀ վարչապետին առընթեր Պետական վերահսկողական ծառայությունն ընդլայնվում է. 2026 թվին կավելացնեն դրա ֆինանսավորումը, իսկ ահա Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովինը՝ կկրճատենՀՀ վարչապետին առընթեր Պետական վերահսկողական ծառայությունն ընդլայնվում է. 2026 թվին կավելացնեն դրա ֆինանսավորումը, իսկ ահա Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովինը՝ կկրճատեն
2026 թվին Հայաստանի վարչապետի աշխատակազմն ավելի շատ կստանա պետական գանձարանից, ԱԺ և նախագահի աշխատակազը՝ ավելի քիչ2026 թվին Հայաստանի վարչապետի աշխատակազմն ավելի շատ կստանա պետական գանձարանից, ԱԺ և նախագահի աշխատակազը՝ ավելի քիչ
.​​​​​​​Արմսվիսբանկը հաղթող է դարձել Ipra Golden World Awards 2025 մրցանակաբաշխության climate change and literacy անվանակարգում.​​​​​​​Արմսվիսբանկը հաղթող է դարձել Ipra Golden World Awards 2025 մրցանակաբաշխության climate change and literacy անվանակարգում
ԶԼՄ․ Սեւ ծովով ստորջրյա մալուխը սպասում է Եվրահանձնաժողովի հավանությանըԶԼՄ․ Սեւ ծովով ստորջրյա մալուխը սպասում է Եվրահանձնաժողովի հավանությանը
Ֆինանսների նախարար․ Միջնաժամկետ հեռանկարում ընդունելի է բյուջետային միջոցների ուղղումը այս կամ այն օրինագծերի վերաբերյալ մասնագիտական հետազոտությունների անցկացմանըՖինանսների նախարար․ Միջնաժամկետ հեռանկարում ընդունելի է բյուջետային միջոցների ուղղումը այս կամ այն օրինագծերի վերաբերյալ մասնագիտական հետազոտությունների անցկացմանը
ՀԾԿՀ-ն մերժել է էլեկտրաէներգիայի գինը իջեցնելու ՀԷՑ-ի առաջարկըՀԾԿՀ-ն մերժել է էլեկտրաէներգիայի գինը իջեցնելու ՀԷՑ-ի առաջարկը
ՀԱԿ կուսակցության փոխնախագահը հանդես է եկել նոր ծրագրային առաջարկովՀԱԿ կուսակցության փոխնախագահը հանդես է եկել նոր ծրագրային առաջարկով
Հայաստանում համատիրությունների կառավարման կանոնները կփոխվենՀայաստանում համատիրությունների կառավարման կանոնները կփոխվեն
Համընթաց թարգմանիչների հայկական ասոցիացիան՝ մասնագիտական համագործակցության վստահելի հարթակՀամընթաց թարգմանիչների հայկական ասոցիացիան՝ մասնագիտական համագործակցության վստահելի հարթակ
Կարդալ ավելին
Արտ. փոխարժեքները
03.11.2025
RUB4.730.00
USD382.55-0.10
EUR440.47-2.29
GBP502.25-0.17
CAD272.36-0.75
JPY24.81-0.02
CNY53.72-0.07
CHF473.63-3.37


Փորձագետներ
Փորձագետ․ Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի սակագների զսպումը կրում է խիստ ժամանակավոր բնույթՓորձագետ․ Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի սակագների զսպումը կրում է խիստ ժամանակավոր բնույթ
Քաղաքագետ․ ԵԱՏՄ-ից Հայաստանի դուրս գալը կհանգեցնի նրա կախվածության ադրբեջանական և թուրքական շուկաներիցՔաղաքագետ․ ԵԱՏՄ-ից Հայաստանի դուրս գալը կհանգեցնի նրա կախվածության ադրբեջանական և թուրքական շուկաներից
Արթուր Ավետիսյան․ Ապագա ԱԷԿ-ի մոդելի ընտրության շուրջ բոլոր մտորումները խոսակցություններից այն կողմ չեն գնա, քանի դեռ չկա ռազմավարական զարգացման տեսլականԱրթուր Ավետիսյան․ Ապագա ԱԷԿ-ի մոդելի ընտրության շուրջ բոլոր մտորումները խոսակցություններից այն կողմ չեն գնա, քանի դեռ չկա ռազմավարական զարգացման տեսլական
Կարդալ ավելին

Մեկնաբանվողներ
Շաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ովՇաքարի ներմուծումը Հայաստան 2025թ. առաջին կիսամյակում կրճատվել է 66%-ով
ATI.SU․ Հայաստանում միջազգային բեռնափոխադրումների պահանջարկը 30%- ով աճել էATI.SU․ Հայաստանում միջազգային բեռնափոխադրումների պահանջարկը 30%- ով աճել է
ՔՊ-ը Կենտրոնական բանկի խորհրդի անդամի պաշտոնի համար առաջադրել է Արմեն Քթոյանի թեկնածությունըՔՊ-ը Կենտրոնական բանկի խորհրդի անդամի պաշտոնի համար առաջադրել է Արմեն Քթոյանի թեկնածությունը
Հայաստանն ու Ֆրանսիան դիտարկում են տեխնոլոգիական ոլորտում համագործակցության ընդլայնման հեռանկարներըՀայաստանն ու Ֆրանսիան դիտարկում են տեխնոլոգիական ոլորտում համագործակցության ընդլայնման հեռանկարները

Ընկերությունների պարտատոմսեր
UCO CJSC "GLOBAL CREDIT"1
UCO CJSC "GLOBAL CREDIT"3
UCO CJSC "GLOBAL CREDIT"4
UCO CJSC "GLOBAL CREDIT"5
UCO CJSC "GLOBAL CREDIT"7
"National Mortgage Company"2А
"National Mortgage Company"2B
UCO CJSC “FINCA” 1
UCO CJSC “FINCA” 2