Երեքշաբթի, 16 Հոկտեմբերի 2012 20:16
Արցախբանկը 6-9 տոկոսով կգերակատարի 2012 թվականի ռազմավարական պլանները
ԱրմԻնֆո: Արցախբանկի Վարչության նախագահ Կամո Ներսիսյանի հարցազրույցը ԱրմԻնֆո լրատվական գործակալությանը
Ըստ ԼՂՀ արտադրական ենթակառույցների նախարար Կառլեն Պետրոսյանի կանխատեսումների, առաջիկա 2-3 տարիներին ԼՂՀ-ն էներգետիկ առումով կարող է դառնալ անկախ պետություն: Ինչպիսի՞ն է Արցախբանկի դերն այդ գործընթացում, մասնավորապես, ինչպիսի՞ն են բանկի կողմից ՀԷԿ-երի շինարարությանը, ինչպես նաեւ բաշխիչ համակարգի վերանորոգմանն ու արդիականացմանն ուղղված ֆինանսավորման ծավալները: Ո՞ր ՀԷԿ-երն են Արցախբանկի աջակցությամբ արդեն հանձնվել շահագործման եւ որո՞նք են պատրաստվում շահագործմանը: Որքանո՞վ կաճեն բանկի ներդրումներն էներգետիկ հատվածում 2012 թվականին, եւ որքա՞ն կլինի դրանց տեսակարար կշիռը բանկի վարկային պորտֆելում:
Արցախբանկի վարկային պորտֆելը ՀԷԿ-երի շինարարության, վերանրոգման ու արդիականացման ոլորտում 2012 թվականի օգոստոսի 31-ի դրությամբ կազմել է մոտ 2.5 մլն.դոլար: Արցախբանկի ֆինանսական աջակցությամբ արդեն շահագործման են հանձնվել Թրգի-1, Թրգի-2, Մատախիս-2 ՀԷԿ-երը: Իր հերթին է սպասում նաեւ Մատախիս-1-ը: 2012 թվականին բանկի կողմից էներգետիկ հատվածում նոր ներդրումներ չեն սպասվում, իսկ դրանց տեսակարար կշիռը 2012 թվականի մարումների հաշվին կարող է 1.8%-ից նվազել մինչեւ 0.6%:
Մասնակցո՞ւմ է արդյոք Արցախբանկը գյուղատնտեսության, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների եւ ընդերքի օգտագործման ոլորտների ծրագրերի ֆինանսավորմանը, որոնց իրականացումը նախատեսված էր 2012 թվականին: Եթե այո, ապա ինչպիսի՞ն են վարկավորման ծավալները եւ ընդհանուր հաշվով որքա՞ն կներդրվի այդ ոլորտների զարգացմանը: Հանդիսանո՞ւմ է արդյոք հանքահումքային ոլորտը բանկի վարկային քաղաքականության առաջնահերթություն եւ ինչպե՞ս է դա արտահայտվում թվերով:
Նշեմ, որ Արցախբանկը հիմնականում վարկավորում է գյուղատնտեսության ոլորտի սուբյեկտներին: Տրամադրված վարկերի ծավալը 2012 թվականի օգոստոսի 31-ին կազմել է 2.9 մլրդ.դրամ, ինչը կազմում է վարկային պորտֆելի մոտ 5%-ը:
Բանկի վարկային պորտֆելի մոտ 40%-ը կազմում է փոքր եւ միջին բիզնեսը: Ինչպիսի՞ն են ՓՄՁ վարկավորման ծավալներն ըստ ոլորտների, ինչպես նաեւ վարկավորման պայմանները: Որքանո՞վ կաճեն վարկավորման ծավալները 2012 թվականին եւ հիմնականում ո՞ր ոլորտների հաշվին:
ՓՄՁ վարկավորման ծավալներում ընդգրկված են առեւտրի, ծառայությունների մատուցման, հասարակական սննդի եւ գյուղատնտեսության ոլորտները: Վարկավորումը տրամադրվում է այդ ոլորտներում մոտ 5 տարի գորունեություն ծավալած սուբյեկտներին, ՀՀ դրամով`տարեկան 18% տոկոսադրույքով, իսկ ԱՄՆ դոլարով վարկերի տոկոսադրույքերն սկսվում են 13%-ից: 2012 թվականին ՓՄՁ վարկավորման ծավալները կաճեն մոտ 10%, հիմնականում առեւտրի եւ ծառայությունների ոլորտների հաշվին:
Արցախբանկն ապահովում է հիփոքեքային վարկավորման բարձր տեմպեր: Ինչպիսի՞ն է վերաֆինանսավորվող եւ սուբսիդավորվող վարկերի բաժինը վարկային պորտֆելում: Ի՞նչ պայմաններով է բանկը տրամադրում հիփոթեքային վարկեր եւ սպասվո՞ւմ են այդյոք պայմանների փոփոխություն ընթացիկ տարում:
Վերաֆինանսավորվող վարկերի բաժինը հիփոթեքային պորտֆելում օգոստոսի 31-ի դրությամբ կազմել է 13%, սուբսիդավորվող վարկերի բաժինը հիփոթեքային պորտֆելում` 55%: Բանկը հիփոթեքային վարկեր է տրամադրում սուբսիդավորման պետական ծրագրի շրջանակներում, 12% տարեկան տոկոսադրույքով, 15 տարի մարման ժամկետով եւ 20-30% կանխավճարով: Ընթացիկ տարում հիփոթեքային վարկավորման պայմանների փոփոխություն չի նախատեսվում:
Սպառողական վարկավորման բաժինը կազմում է վարկային պորտֆելի մոտ 20%-ը: Վարկավորման ո՞ր տեսակներն են գերակշռում սպառողական պորտֆելում եւ ինչո՞վ է դա պայմանավորված: Ինչպե՞ս եք գնահատում սպառողական վարկավորման շուկայի ներկայիս իրավիճակը, նախաճգնաժամային հաջողությունների համեմատ: Ի՞նչպիսի պայմաններով են տրամադրվում այդ վարկերը եւ սպասվո՞ւմ են արդյոք փոփոխություններ:
Սպառողական վարկավորման կազմում զգալի ծավալ են գրավում անշարժ գույքի գրավադրումով վարկերը: Օգոստոսի 13-ի դրությամբ ապառիկ կարգով ապրանքներ ձեռք բերելու նպատակով տրամադրված վարկերի տեսակարար կշիռը կազմել է սպառողական վարկերի պորտֆելի 13%-ը, իսկ վարկային քարտերի գծով այս ցուցանիշը կազմել է 30%: Եթե ելնենք ընդհանուր վարկային պորտֆելում սպառողական վարկավորման աճից, ապա կարելի է եզրակացնել, որ վարկավորման այս տեսակի պահանջարկն աճել է 3.5 անգամ: Անշարժ գույքի գրավադրումով սպառողական վարկերը տրամադրվում են 5 տարով, իսկ ապառիկ գնումների նպատակով վարկերը` 3 տարով, տոկոսադրույքները երկուսի համար էլ կազմում են տարեկան 18%:
Բանկի վարկային պորտֆելում ժամկետանց վարկերը կազմում են 8%, որոնք հիմնականում վերահսկվող եւ անհույս վարկեր են: Տարեսկզբից վերահսկվող վարկերն աճեցին 2 անգամ: Վարկային պորտֆելի որակի վատթարացումը թաքնված է հաճախորդների՞, թե՞բանկի <փափկության> մեջ:
Նշենք, որ դասակարգված վարկերի պորտֆելը հունվար-օգոստոս ամիսներին չի մեծացել, այլ նվազել է 0.5 մլրդ.դրամով: Ինչ վերաբերվում է հաճախորդներին, ապա մենք աշխատում ենք խուսափել անվճարունակ ու անպատասխանատու հաճախորդներից:
Հիմնականում վարկավորման ո՞ր տեսակների վրա են մասնագիտանում բանկի երեւանյան մասնաճյուղերը եւ այդ մասնագիտացումն ապահովո՞ւմ է արդյոք եկամտաբերություն: Նախատեսվո՞ւմ է արդյոք մասնաճյուղերի ցանցի ընդլայնում, եթե այո, ապա ե՞րբ, եւ քանի՞մասնաճյուղ կբացվի ԼՂՀ-ում եւ Երեւանում:
Բանկի երեւանյան մասնաճյուղերը տրամադրում են բիզնես, հիփոթեքային, սպառողական, ինչպես նաեւ անշարժ գույքի եւ ոսկու գրավադրումով վարկեր: Հավատարիմ մնալով ընտրված ռազմավարությանը եւ ձգտելով ապահովել մատուցվող ծառայությունների մատչելիությունը, բանկը շարունակում է մասնաճյուղերի ցանցի ընդլայնումը: Ըստ կանխատեսումների, մինչեւ 2014 թվականը բանկը Երեւանում եւ շրջաններում նախատեւմ է բացել 6 նոր մասնաճյուղ: Ներկայումս բանկի առաջնահերթություններից է ԼՂՀ բնակչության համար բանկային ծառայությունների մատչելիության ապահվումը: Այդ նպատակով մենք ներդրում ենք բանկային նոր ծառայություններ, մշտապես ընդլայնելով մասնաճյուղերի ցանցը: Այսպես, վերջին 4 տարիներին մասնաճյուղեր բացվեցին Բերձոր եւ Քարվաճառ քաղաքներում, իսկ Ստեփանակերտի 2 մասնաճյուղերը դարձան ունիվերսալ: Վերջերս ԿԲ գրանցեց նաեւ <Դրմբոն> մասնաճյուղը, իսկ առաջիկայում ԼՂՀ-ում նախատեսվում է 4 նոր մասնաճյուղերի բացում, 2-ը` Ստեփանակերտում եւ մեկական` Մարտունիի եւ Հադրութի շրջաններում: Բանկային ծառայությունները հանդիսանում են ժամանակակից կյանքի կարեւորագույնն բաղադրիչը, եւ մենք ձգտում ենք, որպեսզի ԼՂՀ յուրաքանչյուր քաղաքացի կարողանա հավասարաչափ օգտվել դրանից:
Մասնակցո՞ւմ է արդյոք Արցախբանկը գյուղատնտեսության սուբսիդավորման պետական ծրագրին: Ձեր կարծիքով, ի՞նչն է բանկերին ետ պահում այդ ծրագրին մասնակցելուց: Ինչպիսի՞քայլեր պետք է ձեռնարկի կառավարությունը, որպեսզի ակտիվացնի բանկերի մասնակցությունն այդ ծրագրին:
Արցախբանկն ակտիվորեն մասնակցում է գյուղատնտեսության սուբսիդավորման պետական ծրագրին: Եվ հատկապես պետությունն է, որ հանդիսանում վարկերի մարման երաշխավորը:
Ինչո՞վ է պայմանավորված բանկի ընդհանուր եւ ընթացիկ իրացվելիության եռամսյակային կրճատումը: Ինչո՞ւ են բարձր իրացվելիություն ունեցող ակտիվները նվազում եւ ինչպիսի՞ քայլեր են ձեռնարկվում հաշվեկշռի այդ հոդվածը վերականգնելու ուղղությամբ: Ինչո՞ւ բանկի կողմից պետպարտատմսերում կատարվող ներդրումները կտրուկ կրճատվեցին, եթե համեմատենք 2010 թվականի հետ, երբ գրանցվեց ավելի քան կրկնակի աճ: Ինչպիսի՞ եկամտաբերությամբ պետական պարտատոմսերի է տիրապետում բանկը եւ որո՞նք են ավելի գերակշռում այդ պորտռֆելում` կարճաժամկետ, միջնաժամկետ, թե՞ երկարաժամկետ պարտատոմսերը:
Բանկի ընդհանուր եւ ընթացիկ իրացվելիության տարեկան եւ եռամսյակային կրճատումը պայմանավորված է ՀՀ կենտրոնական բանկի օրենսդրական փոփոխութոյւններով, որի համաձայն, միջբանկային մեկօրյա վարկերը, որոնք ներգրավվել են NASDAQ OMX ARMENIA բորսայական հարթակ, չեն հանդիսանում բարձ իրացվելի ակտիվներ:
Աճի տեմպերի նվազումը բացատրվում է նրանով, որ եթե նախկինում բանկն իր միջոցները ներդնում էր արժեթղթերում, ապա այժմ, հիմնականում, իր միջոցները տեղափաշխում է իրավաբանական եւ ֆիզիկական անձանց տրամադրվող վարկերում: Բանկը տիրապետում է պետպարտատոմսերի, որոնց եկամտաբերությունը կազմում է 13.41%, ընդ որում, պետպարտատոմսերի պորտֆելում մեծ ծավալ են կազմում միջնաժամկետ պետպարտատոմսերը:
Բանկի կողմից նախատեսվո՞ւմ է արդյոք կապիտալիզացիա: Եթե այո, ապա ե՞րբ եւ ի՞նչ ծավալներով: Կփոփոխվի՞արդյոք բանկի բաժնետերերի կազմը: Ինչպիսի՞շահույթ է բանկն ակնկալում տարեվերջին (հաշվի առնելով, որ 2010 թվականից կապիտալիզացիան իրականացվում է բացառապես շահույթի հաշվին):
Համաձայն բանկի 2012-2013 թվականների զարգացման ռազմավարական պլանի, 2012 թվականին ընդհանուր կապիտալի աճը կապահովվի շահույթի մեծացման հաշվին: Ըստ Բանկի կանախեսումների, տարեվերջին զուտ շահույթը կկազմի մոտ 1.850.0 մլն.դրամ: Այդ ժամանակահատվածում Բանկը կանոնադրական կապիտալի համալրում, ինչպես նաեւ բաժնետերերի կազմի փոփոխություն չի նախատեսում:
Ինչպիսի՞ակնկալիքներ ունի Արցախբանկը քարտային շուկայում եւ ինչպիսին՞ է երեւանյան քարտապանների բաժինը բանկի քարտային պորտֆելում:
Վերջին տարիներին պահպանելով պլաստիկ քարտերի թողարկման բարձր տեմպերը, Բանկը հետագայում էլ մտադիր չէ իջեցել թողարկված քարտերի աճի սանդղակը, միաժամանակ զարգացնելով սպասարկման համապատասխան ենթակառույցները: Ըստ կանխատեսումների, տարվերջին ակտիվ պլաստիկ քարտերի թիվը կհասնի 32 հազարի, բանկոմատներինը` 41-ի, իսկ POS-թերմինալների թիվը` 90-ի: Երեւանյան քարտապանների բաժինը բանկի քարտային պորտֆելում կազմում է 5%:
Մինչեւ ընթացիկ տարին աճի տեմպերով ժամկետային ավանդները զգալիորեն գերազանցում էին ցպահանջ պարտավորություններին: Այս տարվանից պատկերը փոխվեց: Ինչո՞վ է պայմանավորված ցպահանջ պարտավորությունների զգալի աճը: Չի՞պատրաստվում արդյոք բանկը բարձրացնել ավանդային տոկոսադրույքները: Այդ դեպքում կվերանայվե՞ն արդյոք վարկային տոկոսադրույքները:
Ցպահանջ պարտավորությունների աճը բացատրվում է քարտային պրոդուկտների զարգացումով: Նոր ավանդների ներգրավման նպատակով բանկում պարբերաբար անց են կացվում ակցիաներ, որոնք գրավիչ են ինչպես տոկոսադրույքների, այնպես էլ առաջարկվող ավանդների ճկունության առումով: Շուկայի կոնյունկտուրայի փոփոխության դեպքում բանկը պատրաստ է վերանայել տոկոսադրույքները, ընդ որում, դեպի բարձրացման կողմը` դրամային ավանդների համար սահմանելով մինչեւ 15%, դոլարային ավանդների համար` մինչեւ 12%, իսկ վարկերի համար, դրամային` մինչեւ 24%, դոլարային վարկերի համար` մինչեւ 18%:
Ակտիվների, վարկային պորտֆելի, պարտավորությունների, ժամկետային ավանդների եւ ընդհանուր կապիտալի ինչպիսի՞աճ է ակնկալում Բանկն 2012 թվականին, եւ որքանո՞վ դա կհամապատասխանի, կամ կգերազանցի, բանկի զարգացման ռազմավարությամբ նախատեսված սանդղակը:
Ըստ կանխատեսումների, Բանկի 2012 թվականի ցուցանիշները 6-ից մինչեւ 9%-ով կգերազանցեն բանկի ռազմավարությամբ նախատեսված սանդղակը, ակտիվների, պարտավորութոյւնների եւ կապիտալի մասերով կազմելով 24%, վարկային ներդրումների գծով` 20%, ժամկետային ավանդների գծով` 40%:
ԱրմԻնֆո
ԱՎԵԼԱՑՆԵԼ ՄԵԿՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Հայաստանի բանկային հատվածում ակտիվ սպառողական վարկավորումը ժամկետանց վարկերի երկնիշ աճ է հրահրել
"Լույս" հիմնադրամ. վարկային պարտավորությունների առաջանցիկ աճը բնակչության եկամուտների համեմատ կարող է ռիսկեր ստեղծել ֆինանսական կայունության համար՝ միջնաժամկետ հեռանկարում
ՀԷՑ-ի ժամանակավոր կառավարիչը՝ «թերահավատներին». "նույնիսկ սաղմնային փուլում հզոր ազդակ է տրված հատվածի տնտեսական ակտիվությանը"
Հայաստանի խորհրդարանը հավանություն է տալիս ՀԷՑ-ի ազգայնացմանը
ՉԺՀ-ը պատրաստվում է "Մեկ գոտի, մեկ ճանապարհ" նախաձեռնության նոր գլուխ բացել՝ դրանում Հայաստանի ներգրավմամբ. չինացի դիվանագետ
Ավարտվել է «Արդշինբանկ» ՓԲԸ և «Արդշինինվեստբանկ» ՓԲԸ միացման գործընթացը
Տարեսկզբից ի վեր Երեւանում ձեռք բերված հասարակական տրանսպորտի տոմսերի ընդհանուր ծավալում փաթեթայիններին բաժին է ընկել ընդամենը 1,2%