Հինգշաբթի, 4 Հուլիսի 2013 17:11
Հայաստանը կարող է օգտվել միջազգային պարտքային շուկա դուրս գալու բարենպաստ հնարավորությունից
ԱրմԻնֆո. Հայաստանը կարող է օգտվել իր սուվերեն պարտատոմսերը միջազգային պարտքային շուկա բերելու բարենպաստ հնարավորությունից: ԱրմԻնֆո գործակալության թղթակցի հետ զրույցում նման կարծիք է արտահայտել ՙԿապիտալ Ինվեստմենթս՚ ընկերության ինստիտուցիոնալ խորհրդական արի Մուրադյանը:
Հիշեցնենք, որ վերջերս ՀՀ կառավարությունը հայեցակարգային որոշում ընդունեց կապիտալի շուկայի միջազգային շուկաներում իր սուվերեն պարտատոմսերը տեղաբաշխելու մասին, նախապես սահմանելով առաջին տրանշը` 500 մլն.դոլար ծավալով: Ըստ փորձագետի, զարգացող երկրների սուվերեն թողարկողների համար իրավիճակն այսօր բարենպաստ է, քանի որ գլոբալ տոկոսադրույքներն այսօր բավականին ցածր են և զարգացող երկրների թողարկողների արժեթղթերի եկամտաբերությունը բավականին գրավիչ է ներդրողների համար: ՙԱյս առումով, եթե Հայաստանը մտադիր է իր սուվերեն արժեթղթերով դուրս գալ միջազգային շուկա, ապա բավականին հաջող պահ է ընտրվել: Հայաստանը կարող է նույնիսկ սահմանել մի փոքր ցածր տոկոսադրույքներ, քանի որ Հայաստանի սուվերեն վարկանիշներն ավելի բարձր են, քան Ուկրաինայում և Վրաստանում՚,- նկատել է փորձագետը: Նա տեղեկացրել է, որ 2011 թվականին Վրաստանը թողարկեց 10 տարի մարման ժամկետով և 7.125% տոկոսադրույքով եվրաբոնդեր: Իսկ Ուկրաինան շուկա դուրս եկավ անցյալ տարի, տեղաբաշխելով 10 տարի մարման ժամկետով, 7.8% տոկոսադրույքով և 1.25 մլրդ.դոլար ծավալով արժեթղթեր:
Պատասխանելով այն հարցին, թե որքանո±վ կարող են հայկական արժեթղթերի տեղաբաշխման վրա ազդել Հայաստանի տնտեսական աճի վերաբերյալ միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների բացասական կանխատեսումները, մասնագետն ընդգծել է, որ ցանկացած պարագայում, միջազգային վարկանիշային գործակալութոյւնները Հայաստանի համար սահմանել են վարկանիշային սանդղակի ոչ վատ ներդրումային մակարդակ, ինչը երկրին թույլ է տալիս, գլոբալ շուկաների բարենպաստ կոնյունկտուրայի պայմաններում, ներգրավել ոչ թանկ ռեսուրսներ, որոնց տոկոսադրույքների դիապազոնը կարող է կազմել 7-8%: Ամենաանբարենպաստ տոկոսադրույքների պայմաններում անգամ հայկական 500 մլն.դոլար ծավալով 10-ամյա արժեթղթերի տոկոսադրույքները, ըստ մասնագետի, կլինեն 8.5%-ից ոչ բարձր, իսկ բարենպաստ պայմաններում` մոտ 7%: Սակայն, հաշվի առնելով այն փաստը, որ ԱՄՆ Կենտրոնական բանկն արդեն նախատեսում է կանգնեցնել կամ գոնե նվազեցնել պարտատոմսերի գնման իր ծրագիրը, ապա 2014 թվականին երկարաժամկետ պարտատոմսերի եկամտաբերությունը կարող է շատ ավելի բարձր լինել, երբ Հայաստանն իրականացնի եվրաբոնդերը թողարկելու իր մտադրությունը:
Հայկական սուվերեն բոնդերի տեղաբաշխման ամենաբարենպաստ հարթակը, ըստ փորձագետի, հանդիսանում է Լոնդոնի ֆոնդային բորսան (LSE), չնայած ԱՊՀ որոշ երկրներ ընտրել են Ֆրանկֆուրտի և Բեռլինի բորսաների հարթակները: Շատ բան կախված կլինի մեր արժեթղթերի անդերրայթերից, միջազգային շուկաներում նրա հեղինակությունից, ինչպես նաև նրա` նոր արժեթղթերի նկատմամբ հետաքրքրություն առաջացնելու կարողությունից, գտնում է մասնագետը:
Ըստ Մուրադյանի, հայկական եվրաբոնդերի շուկա դուրս բերելը կլինի նշանակալից իրադարձություն և ապագա կորպորատիվ թողարկողների, ինչպես նաև այսպես կոչված ՙնոր շուկաների՚ ընկերությունների արժեթղթերում ներդրումներ իրականացնելու ուղղությամբ մասնագիտացող օտարերկրյա ներդրողների (Emerging Markets) համար կծառայի որպես յուրօրինակ բենչմարկ: ՙՎաղ թե ուշ, համաձայն, ցիկլայնության տեսության, գլոբալ շուկաների տոկոսադրույքները կսկսեն ցուցադրել կայուն աճ, և այդ ժամանակ օտարերկրյա էժան ներդրումների ներգրավումը մեզ համար ավելի կդժվարանա: Արդեն այսօր շատ վերլուծաբաններ գտնում են, որ շուկան գերհագեցած է այդ արժեթղթերով, իսկ ԱՄՆ տնտեսությունն սկսում է թևակոխել առողջացման փուլ: Հետևաբար, գլոբալ շուկաներ դուրս գալու համար ժամանակ չպետք է կորցնել՚,-ընդգծել է փորձագետը: