Խաղողի գնումների հարցը խիստ զգայուն հարց է դարձել Հայաստանում

Արմինֆո. Խաղողի գնումների հարցը խիստ զգայուն հարց է դարձել Հայաստանում, լրագրողների հետ զրույցում ասել է ԵԿԳ գործադիր տնօրեն Իգոր Առաքելյանը:

Նրա խոսքով, դա կապված է փոփոխված պայմանների հետ: ՙ18 տարի առաջ մենք կառավարության հետ միասին Հայաստանում խաղողագործության զարգացման ծրագիր սկսեցինք, որպեսզի շահութաբերության հասցնենք ճյուղը, որ հպարտությամբ կարողանանք ներկայացնել հայկական կոնյակի բրենդը, որը մեզ բաժին է հասել մեր նախնիներից: Այդ պատճառով մենք ամեն բան արել ենք, որպեսզի խաղողի գինը բարձրանա, ֆերմերներին ձեռնտու լինի նոր խաղողի այգիներ տնկել: Բայց այսօր պայմանները փոխվել են: Եկամտաբերությունն անկում է ապրել բոլորի համար, հետևաբար՝ այդ բեռի ինչ-որ մասն ընկնում է խաղողագործների վրա: Մենք մեր երկարաժամկետ պայմանագրերում, ֆերմերներին երաշխավորելու համար, ներմուծել ենք ՙնվազագույն գին՚ կետը: Ցավոք, մենք չենք կարող գնել Հայաստանի բերքի 100%-ը, բայց կարող ենք երաշխավորել այն, ինչ գրված է մեր կողմից ստորագրված պայմանագրերում: Արդեն  անցած տարի մեզ համար դժվար էր՝ 2 անգամ անկում ապրեց մեր շահույթը, բայց մենք պահպանեցինք գնման գները: Մտածում էինք՝ վերցնենք բեռը մեզ վրա, մեկ տարի անց, միգուցե, ավել լավ լինի: Ցավոք, այդպես չեղավ: Ի հայտ եկան նոր պայմաններ: Եվ այսօր խաղողագործների հետ միասին պետք է համատեղ աշխատանքի նոր եզրեր գտնենք: Եվ քանի որ մենք մեկ կգ դիմաց 130 դրամի պարտավորություն ունենք, այս տարի գնման գինը կիջեցնենք 150-ից մինչև 130 դրամ: Եվ կրկնում եմ՝ մեր պայմանագրային պարտավորությունները կկատարենք՚,- նշել է գործադիր տնօրենը՝ ավելացնելով, որ մեկ կգ դիմաց նույնիսկ այդ 130 դրամը թույլ չի տալիս ձեռնարկությանը մրցակցային լինել: Այսօր հայկական կոնյակն ամենաթանկն է ինքնարժեքով, եթե համեմատենք վրացական, մոլդովական և այլ կոնյակների հետ: Իսկ ինքնարժեքի գլխավոր բաղադրիչը խաղողն է, այսինքն՝ կոնյակի սպիրտը: Ներկայումս շուկայում կա կոնյակի սպիրտ, որի գինը մեկ լիտրի դիմաց 2,5 դոլար է: ՙՄենք, խաղող գնելով 150 դրամով կամ նույնիսկ 130-ով, ստանում ենք մեկ լիտրի դիմաց 4 դոլար ինքնարժեքով սպիրտ՚,- հավաստել է Առաքելյանը:

Նա համաձայնել է, որ խնդիրը կարող է հայկական խաղողի արտադրության բարձր ինքնարժեքի մեջ լինել: ՙԿան երկրներ, որտեղ խաղողի այգիները չեն ծածկում ձմռանը, այդքան դեղամիջոցներ չեն օգտագործում, չեն ջրում, էլ չեմ խոսում ցրտահարությունների ու կարկուտի մասին: Կան ֆերմերներ, ովքեր այդ պատճառով այս տարի կորցրել են բերքի 100%-ը: Ելնելով այս ամենից՝ մենք պետք է նոր հավասարակշռություն գտնենք, որպեսզի թե խաղաղագործն աշխատի շահույթով, թե մենք կարողանանք խաղող գնել և այնուհետև կոնյակ իրացնել: Դա շատ բարդ հարց է՚,- նշել է Առաքելյանը՝ ավելացնելով, որ եթե նման իրավիճակը շարունակվի, կարելի է կորցնել խաղողագործությունը: ՙԴա մարտահրավեր է ոչ միայն մեզ համար, այլ նաև՝ ողջ երկրի: Այժմ դա ընդհանուր հարց է պետության, խաղողագործի և կոնյակ արտադրողի համար: Կառավարությունը պատրաստ է աջակցել մեզ: Բայց մենք պետք է հանդես գանք այնպիսի առաջակով, որը ձեռնտու կլինի բոլորի համար: Որպեսզի այսօր խաղողն առանց խնդիրների իրացվի Հայաստանում, վերջինիս գինը պետք է լինի մեկ կգ դիմաց 70-80 դրամ: Այսինքն՝ ներկայիս գնի կեսը: Դա անհնար է: Վստահ եմ, որ այժմ կառավարությունը մտահոգված է այդ հարցով: Եթե կառավարությունը սուբսիդավորի խաղողի գնումը, ասենք՝  մեկ կգ դիմաց 50 դրամ հաշվարկով, շուրջ 5 մլրդ դրամ կպահանջվի՚,- ասել է ձեռնարկության ղելավարը: