Տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների փոխնախարարը բացառում է ՙՀյուսիս-Հարավ՚ մայրուղու կառուցման նախագծի դադարեցման հնարավորությունը

Արմինֆո. ՀՀ տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների փոխնախարար Արթուր Առաքելյանը բացառում է ՙՀյուսիս-Հարավ՚ մայրուղու կառուցման նախագծի դադարեցման հնարավորությունը: Այդ մասին ՄԱԿ-ի ՙԵվրասիական տրանսպորտային կապեր՚ ծրագրի շրջանակներում այսօր մեկնարկած երկօրյա քննարկումների շրջանակներում հայտարարել է Արթուր Առաքելյանը՝ պատասխանելով ԱրմԻնֆո-ի հարցին:

Փոխնախարարի խոսքով, տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նոր նախարարը պետք է ծանոթանա ՙՀյուսիս-Հարավ՚ մայրուղու շինարարության ընթացքին: Շատ շուտով նախարարը հանդես կգա նախագծի առնչությամբ իր գնահատականներով, նշել է նա: ՙՀյուսիս-Հարավ՚ ծրագիրը ողջ երկրի համար կարևոր նախագիծ է, և ինչպես նշել է Առաքելյանը, ինչպես նախագծի, այնպես էլ դրա իրականացման ընթացքի հետ կապված խնդիրներ, ըստ էության, չկան: Իսկ այն խնդիրները, որոնց մասին պարբերաբար հայտարարում են ԶԼՄ-ները, փոխնախարարի խոսքով, սովորական պրակտիկա են ցանկացած շինարարական գործընթացում: ՙՏրանշ-1՝ Արտաշատից Աշտարակ հատվածը, ավարտվել և շահագործման է հանձնվել ժամանակին, շինարարության մնացած մասն ընթանում է՝ հաստատված ժամանակացույցի համաձայն՚,- հայտարարել է նախարարության ներկայացուցիչը: Փոխնախարարը հավաստիացրել է, որ այսօր նախագծի ֆինանսավորման հետ կապված խնդիրներ չկան: Սակայն, դրա առավել արդյունավետ իրագործման համար տվյալ փուլում, ինչպես հայտնել է Առաքելյանը, քննարկումներ են տարվում մասնավոր հատվածի հետ պետության համագործակցության խորացման ուղղությամբ՝ նախագծի հարավային հատվածում շինարարական աշխատանքներում մասնավոր միջոցներ ներգրավելու նպատակով: ՙԽոսքը վերաբերում է Քաջարան-Սիսիան 60 կմ ճանապարհահատվածին, որտեղ կա այլընտրանքային ճանապարհ, և մենք գտնվում ենք ներդրողների ակտիվ փնտրտուքի մեջ, որոնք կարող են աջակցել դրա իրականացմանը՚,- հայտարարել է Առաքելյանը՝ հիշեցնելով, որ նախատեսվում է երկու թունելի կառուցում, ինչի արդյունքում կարելի է ճանապարհի ժամանակը կրճատել 2,5-3 ժամով՝ 100 կմ/ժ թույլատրելի արագության պահպանմամբ:

Հոկտեմբերի 20-ին տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարար Վահան Մարտիրոսյանը լրագրողներին հայտնել էր, որ ՀՀ կառավարությունը՝ ի դեմս Տրանսպորտի, կապի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաների նախարարության, գնահատում է Հյուսիս-Հարավ մայրուղու շինարարության արդյունավոտությունը: Ինչպես հայտարարել է նախարարը, տվյալ փուլում գնահատվում է նախագծի արդյունավետությունը. ացկացվում են ինչպես ավտոմայրուղու շինարարության, այնպես էլ ընդհանուր առմամբ ՙՀյուսիս-Հարավ՚ ծրագրի ստուգումներ: Նախարարը դժվարացել է պատասխանել այն հարցին, թե ինչպես կզարգանա նախագծի շուրջ իրավիճակը ստուգումների արդյունքւոմ, սակայն չի բացառել, որ հնարավոր է փոխվի շինարարական աշխատանքներ իրականացնող ընկերությունը, ինչպես նաև վերանայվեն շինարարության ժամկետները: Միաժամանակ նախարարը հավաստիացրել է, որ իր պաշտոնավարման ընթացքում որևէ չարաշահում չի լինի:

Նշենք, որ ընթացիկ տարվա հուլիսին կառավարության նիստի ժամանակ

ՀՀ նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը հայտարարել էր, որ իսպանական շինարարական ընկերությունն իսկական չարիք է դարձել «Հյուսիս-Հարավե ավտոմայրուղու համար: Նրա խոսքով, իրեն հասել են լուրեր, որ ավտոմայրուղու շինարարությունը ձգձգվում է իսպանական ընկերության ֆինանսական պրոբլեմների պատճառով: «Դրանով զբաղվում է իսպանական ընկերությունը, որը չարիք է դարձել այս գործում՚,-հայտարարել էր նախկին վարչապետը՝ ընդգծելով նաև, որ Արարատի ճանապարհը նույնպես մինչ օրս պրոբլեմների մեջ է և սարքվել է անորակ: «Կա՞ն արդյոք պրոբլեմներ այդ ընկերության, և չգիտեմ էլ ում հետ, ասում են փող չկա, զբաղվեք այդ հարցով՚,-հանձնարարել էր Աբրահամյանը: Նիստից հետո տրանսպորտի և կապի փոխնախարար Արթուր Առաքելյանը լրագրողներին հայտնել էր, որ իսպանական Corsan Corviam ընկերությունն արդեն տուգանվել է շինարարական աշխատանքների անբարարար որակի համար: Ստուգման արդյունքներում արձանագրվել են որոշակի շեղումներ, որոնք, ըստ Առաքելյանի, նախատեսված էին պայմանագրով: Արդյունքում նախարարության բողոքի հիման վրա իսպանական ընկերոթյունը տուգանվել է 6 մլն.դոլարով, հասանելիք 70 մլն.դոլարից: «Բայց ընկերության հետ պայմանագիրը խզելու պատճառներ չկան՚,-նշել էր փոխնախարարը:

Հիշեցնենք, 556 կիլոմետր ընդհանուր երկարություն ունեցող «Հյուսիս–Հարավե միջանցքը ելք կապահովի դեպի Սև ծով և եվրոպական երկրներ Հայաստանի (Մեղրի–Կապան–Գորիս–Երևան–Աշտարակ–Գյումրի–Բավրա) և Վրաստանի տարածքներով։ 1 մլրդ դոլար արժողությամբ ներդրումային ծրագիրն նպատակաուղղված է Հայաստանի հյուսիսի (Վրաստանի հետ սահմանում) և հարավի (Իրանի հետ սահմանում) կապի ապահովմանը տրանսպորտային այնպիսի հաղորդակցությունների միջոցով, որոնք բավարարում են միջազգային բարձր չափանիշներն ու ելք են ապահովում դեպի համաշխարհային շուկաներ։ Ավտոճանապարհը կունենա բետոնե ծածկույթ: Նախագծի իրագործման համար Հայաստանը 500 մլն դոլարի վարկ է ներգրավել Ասիական զարգացման բանկից: Եվս 150 մլն դոլար կտրամադրի Եվրասիական զարգացման բանկը: Հայկական կողմը նախագծի իրացման համար նաև 60 մլն դոլար է ներգրավել Եվրոպական ներրդումային բանկից: Միջանցքի շինարարությունը նախատեսվում է լիովին ավարտել 2019 թվականին: «Հյուսիս-Հարավե ծագրի առնչությամբ Հայաստանի կառավարությունը հաշվարկել է 2,5 դոլարի խնայողություն յուրաքանչյուր ուղևորի մեկ ժամվա երթևեկության և 1-ական դոլարի խնայողություն 1 տոննա բեռի փոխադրման 1 ժամվա համար: Ինչպես ակնկալում են Հայաստանի իշխանությունները, ծրագիրը թույլ կտա  ապագայում մեղմել Ադրբեջանի և Թուրքիայի կողմից շրջափակման հետևանքները, ստանձնել տարանցիկ  պետության դեր տարածաշրջանի երկրների բեռանփոխադրումներում, ինչպես նաև միանալ Սևծովյան օղակաձև ավտոմայրուղուն: