ՌՀՄ ղեկավար. «ՌՏ-Քիմկոմպոզիտ» ռուսական հոլդինգը դեռ քննարկում է «Նաիրիտի» վերագործարկման հնարավորությունը

Արմինֆո. «ՌՏ-Քիմկոմպոզիտ» ռուսական հոլդինգը դեռ քննարկում է «Նաիրիտ» գործարանի վերագործարկման հնարավորությունը: Այդ մասին այսօր մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել է Ռուսաստանի հայերի միության ղեկավար Արա Աբրահամյանը:

Նրա խոսքով, վերջին 6 ամսում «Նաիրիտի» խնդրով ՌՀՄ կողմից ռուսական պատվիրակությունների շուրջ 15 այց է կազմակերպվել Հայաստան: Պատվիրակությունների կազմում էր նաև «ՌՏ-Քիմկոմպոզիտ» ռուսական հոլդինգի ղեկավարը: Քննարկումների արդյունքում, ինչպես հայտարարել է Աբրահամյանը, ՌՀՄ ջանքերով «Նաիրիտի» հնարովոր վերագործարկման ուղղությամբ 3-4 ծրագիր է քննարկվում: Աբրահամյանը չի նշել ծրագրերի իրականացման ժամկետները և նախագծերի մանրամասները՝ կոչ անելով չշտապել: «Բավական ժամանակ կպահանջվի հստակ արդյունքների մասին հայտարարելու համար, հաջողություններ անպայման կլինեն»,- հայտարարել է ՌՀՄ ղեկավարը:

Հիշեցնենք, որ 2016 թ. մարտի 16-ին ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախկին նախարար  Լևոն Յոլյանը հայտարարել էր, որ ռուսական «ՌՏ-Քիմկոմպոզիտ» հոլդինգը, որը մտնում է «Ռոստեխ» պետական կորպորացիայի կառույցի մեջ, Հայաստանի կառավարությանն ուղղված առաջարկություններ է նախապատրաստում Հայաստանի քիմիական հսկա «Նաիրիտե գործարանի վերագործարկման վերաբերյալ: Միաժամանակ նախարարի հրամանով ստեղծվել է աշխատանքային խումբ՝ «Նաիրիտ գործարանե ՓԲԸ առկա վիճակը և հետագա անելիքները ուսումնասիրելու համար։ Յոլյանի հանձնարարությամբ ուսումնասիրելով «Նաիրիտիե ներկա վիճակը` աշխատանքային խումբը կարճ ժամանակահատվածում պետք է ներկայացնի գործարանի հետագա զարգացման անհրաժեշտ միջոցառումների վերաբերյալ առաջարկություններ:

Ընթացիկ տարվա նոյեմբերի 14-ին «Նաիրիտ գործարանե ՓԲԸ բաժնետերերի ընդհանուր ժողովի որոշմամբ ՀՀ էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարությունը հայտարարել է մրցույթ՝ մասնավոր ներդրողի ներգրավմամբ «Նաիրիտ գործարանե ՓԲԸ արտադրական ենթակառուցվածքների վերագործարկման նպատակով։ Նախարարությունը հրավիրել է համապատասխան կազմակերպություններին ներկայացնելու հետաքրքրության հայտ /նամակ/, որին կարող է կցվել նաև Նաիրիտ գործարանի արտադրական ենթակառուցվածքների վերագործարկման նախնական ծրագիր։  Հետաքրքրության հայտը պետք է ներկայացնել մինչև 2017թ.-ի հունվարի 20-ը:

Ավելի վաղ գործարանի վերագործարկման իրենց շահագրգռվածությունն են հայտնել ինչպես գործարանի աշխտանքային կոլեկտիվը, այնպես էլ՝ EU-ASIA Business Finance Centre հոլդինգը, որը պատրաստ է մինչև 150 մլն եվրո ներդնել ՙՆաիրիտ՚ գործարանում:

Հիշեցնենք, որ «Նաիրիտ» գործարանը լիովին դադարեցրել է աշխատանքը 2014 թվականին: Գործարանի ընդհանուր պարտքը մոտեցել է 50 մլրդ դրամի (շուրջ 130 մլն դոլար): Մինչև նախորդ դարի 80-ական թվականների վերջը գործարանի արտադրանքն զբաղեցնում էր սինթետիկ կաուչուկի համաշխարհային շուկայի 10-12%-ը: 2006 թվականին «Նաիրիտ» ընկերության բաժնետոմսերի 90%-ը վաճառվել է  բրիտանական Rhainoville Property Limited կոնսորցիումին: Կոնսորցիումին է պատկանում «Նաիրիտ գործարան» ՓԲԸ բաժնետոմսերի 89,999%-ը, 4,496%-ը պատկանում է ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությանը, 3,596%-ը` «ՀայՌուսգազարդե ՓԲԸ-ին, 1,907%-ը` «Երևանի ՏԷՑ» ՓԲԸ-ին: 2006 թվականին գործարանի և հիմնական բաժնետեր Rhinoville Property Limited-ի հիմնական միջոցները գրավադրվել են Միջպետական բանկի 70 մլն դոլար վարկի դիմաց և դարձել են բանկի սեփականություն` վարկը չմարելու արդյունքում: 2015 թվականին Համաշխարհային բանկը Հայաստանի կառավարության պատվերով անցկացրել էր «Նաիրիտ» գործարանի ֆինանսական և տեխնիկական աուդիտ: ՀԲ գնահատականների համաձայն, գործարանի վերագործարկումն աննպատակահարմար է   թվում, քանի որ պահանջվում է առնվազն 250 մլն դոլար: Սակայն ներդրողներ հայտնվելու դեպքում էլ ՀԲ փորձագետները կասկածում են, որ գործարանի արտադրանքը գնորդ կգտնի և, ընդհանրապես, կլինի մրցունակ:  ՀԲ աուդիտորները հանգել են հետևության, որ ինչպես բութադիենի, այնպես էլ ացետիլենի հիման վրա արտադրական գործընթացի պայմաններում «Նաիրիտի» արտադրանքը կունենա բավականին բարձր ինքնարժեք` նաև հիմնական միջոցների զգալի մասի էական մաշվածության պատճառով: Փորձագետների մեծ մասը կարծում է, որ ՀԲ աուդիտի արդյունքները կարելի է դիտարկել որպես գործարանի սնանկացման գործընթաց սկսելու հանձնարարական, ինչն էլ, ըստ էության, տեղի ունեցավ: