ՀՀ վարչապետ. Գյուղատնտեսությունում պետության օգնությունը պետք է մուլտիպլիկատիվ էֆեկտ ունենա

Արմինֆո. Վարչապետ Կարեն Կարապետյանը նախօրեին աշխատանքային այց է կատարել ՀՀ Կոտայքի մարզ: Ծաղկաձոր քաղաքում Կոտայքի մարզպետ Կարապետ Գուլոյանի, համայնքների ղեկավարների և գործարարների հետ կառավարության ղեկավարը քննարկել է մարզում առկա խնդիրներն ու զարգացման հեռանկարները:

Կոտայքի մարզպետ Կարապետ Գուլոյանը ներկայացրել է մարզը բնութագրող հիմնական ցուցանիշերը, զարգացմանն ուղղված միջոցառումները, ինչպես նաև նախատեսվող մի շարք ծրագրեր՝ մարզում տնտեսական ակտիվությունը խթանելու նպատակով: Մարզպետը, մասնավորապես նշել է, որ վերջին տարիներին ակտիվ իրականացվում են ջերմոցային տնտեսությունների և ինտենսիվ կաթիլային եղանակով ոռոգվող այգիների ստեղծման աշխատանքներ: Անդրադառնալով 2017 թ. գերակա խնդիրներին՝ նա տեղեկացրել է, որ նախատեսում են օպտիմալացում կրթության և առողջապահության ոլորտներում: Մասնավորապես, կրճատման ենթակա կլինեն մանկավարժական և վարչական կազմի 90 հաստիք, ինչի արդյունքում կտնտեսվի 60 մլն ՀՀ դրամ: 2017 թ. մարզի առողջապահական հաստատությունների օպտիմալացման շրջանակում նախատեսվում է 50 հաստիքի կրճատում, կտնտեսվի 44 մլն ՀՀ դրամ: Մարզպետը նաև ներկայացրել է 2017 թ. ծրագրերը մի շարք համայնքներում՝ արևային էներգիայի արտադրության կայանների և նոր ջերմոցային տնտեսության հիմնում, նոր տեխնոլոգիաներով ինտենսիվ այգիների հիմնում, զբոսաշրջության ենթակառուցվածքների զարգացում և այլ ծրագրեր:

Վարչապետ Կարապետյանն առաջարկել է քննարկումը կառուցել ըստ ոլորտների կատարված աշխատանքների, համայնքների հնգամյա զարգացման ծրագրերի, ինչպես նաև բիզնես միջավայրի զարգացման և ներդրումների ներգրավման հարցերի շուրջ: Կոտայքի մարզպետարանի գյուղատնտեսության, առողջապահության, կրթության, գործարարության խթանման ոլորտների պատասխանատուները ներկայացրել են նշված բնագավառների ընթացիկ վիճակագրությունը և զարգացման ծրագրերը: Մասնավորապես, գյուղատնտեսության ոլորտի պատասխանատուն անդրադարձել է վարելահողերի նպատակային օգտագործման հարցին՝ նշելով, որ այն ցածր մակարդակ ունի, տվյալներ ներկայացրել գյուղացիական տնտեսությունների, ֆերմերների, կոոպերատիվների թվաքանակի վերաբերյալ: Վարչապետն առաջարկել է ներկայացնել Կոտայքի մարզի գյուղատնտեսության զարգացման համալիր ծրագիր, որը կներառի խելոք գյուղատնտեսության զարգացմանը, մշակովի ցանքատարածությունների ավելացմանը, ոլորտի մեխանիզացիային ուղղված կոնկրետ քայլեր: Կառավարության ղեկավարը հետաքրքրվել է՝ կա՞ հաշվարկ, թե որքան է կազմում մարզում գյուղատնտեսության մեխանիզացիայի ծառայությունների ընդհանուր ծավալը և արժեքը: Ոլորտի պատասխանատուի գնահատմամբ՝ այն մոտավորապես կազմում է 300 մլն ՀՀ դրամ: Խոսելով ոլորտի մեխանիզացիայի մասին՝ վարչապետն առաջարկել է մշակել լիզինգով գյուղտեխնիկայի ձեռքբերման հստակ ծրագիր, որը հնարավորություն կտա բարձրացնել ծառայությունների արդյունավետությունը, ոլորտի արտադրողականությունը: Կարեն Կարապետյանը նշել է, որ այդ տրամաբանությամբ ծրագիր ներկայացնելու դեպքում կառավարությունը պատրաստ է համապատասխան աջակցություն տրամադրել:

Վարչապետը ընդգծել է, որ գյուղատնտեսության ոլորտում ծրագրերն ուղղվելու են այն նախաձեռնություններին, որոնք ունեն տրամաբանություն, նվազեցնելու են ծախսերը, ավելացնելու եկամտաբերությունը: «Գյուղատնտեսությունը բիզնես է: Մեզ մոտ արմատացած է միտքը, որ եթե գյուղատնտեսությունը չսուբսիդավորենք, այն չի զարգանա: Մենք անպայման պետք է օգնենք գյուղատնտեսությանը, բայց օգնենք հեռանկար ունեցող ծրագրերին, որովհետև, օրինակ, տարեցտարի ցորենի ցանքատարածությունները մեծանում են, ոչ գյուղացին է գոհ, ոչ պետությունը, իսկ սուբսիդավորման գումարն անընդհատ մեծանում է, պետության վրա բեռը՝ ավելանում, ոչ գյուղացու մոտ է որակը փոխվում, ոչ մեզ մոտ: Այդպես որ շարունակենք, ո՞ւր ենք գնալու: Հենց զգանք մեր վերջնական նպատակը ո՞րն է, որտե՞ղ կարող ենք գումար ներդնել և այն հետ բերել, որտե՞ղ պետք է ուղղակի սուբսիդավորել՝ ակնկալելով մուլտիպլիկատիվ էֆեկտ, քայլ առ քայլ առաջ կգնանք: Եկեք փորձենք որակը փոխել, հասկանալ՝ ինչն է ճիշտ, գյուղացուն, ֆերմերին ուղղորդենք և կրթենքե,- ասել է Կարեն Կարապետյանը:

Առողջապահության ոլորտի պատասխանատուից վարչապետը հետաքրքրվել է բժշկական հաստատությունների աշխատանքի, կառավարման արդյունավետության մասին: Կառավարության ղեկավարը նշել է, որ այժմ մշակվում է ոլորտի զարգացման նոր հայեցակարգ. «Պետք է այնպես անել, որպեսզի որպես պացիենտ ես ընտրեմ այն կլինիկան, թե որտեղ պետք է բուժվեմ, ոչ թե շտապօգնությունն անկախ իմ կամքից տեղափոխի այլ բուժհաստատությունե: Վարչապետը կարևորել է մարզի բուժհիմնարկների կառավարման գործում մասնավոր կառավարիչների ներգրավումը: «Եթե մասնավորը գա՝ ավելի լավ, ավելի էֆեկտիվ է կառավարելու, փող է դնելու, վերանորոգում է իրականացնելու: Եթե մասնավորն ավելի լավ պայման չի առաջարկելու, քան դուք այսօր ունեք, մի հանձնեք մասնավորին, բայց միշտ մրցակցային իրավիճակը ապահովեք:Ակնհայտ է, որ մրցակցային պայմանների ստեղծումն է բժշկության զարգացումը: Ոլորտում ստվերը շատ է, այն պետք է բերել լեգալ դաշտե,- ասել է Կարեն Կարապետյանը՝ մարզի առողջապահության ոլորտի պատասխանատուին հորդորելով կտրուկ մեծացնել 2017 թ. համար վճարովի ծառայությունների պլանը:

Վարչապետն անդրադարձել է նաև կրթական համակարգի բարեփոխման հարցին՝ կարևորելով ոլորտում թե կադրային, թե շենքային օպտիմալացումը: «Մենք ունենք համայնքներ, որտեղ դպրոցները թերբեռնված են, հաստատուն ծախսերը շատ են: Այդ դպրոցները միավորելով և հաստատուն ծախսը կնվազեցնենք, և ձեր տնտեսած միջոցների հաշվին այն համայնքներում, որտեղ ուսուցիչ չի գնում, վարձավճարի համակարգը որոշակի բոնուս կունենա: Այն միջոցները, որոնք արդյունավետ կառավարման մեջ տնտեսում եք, մի մասն ուղղեք այդ նպատակինե, - նշել է գործադիրի ղեկավարը:

Վարչապետին ամփոփ տեղեկատվություն է ներկայացվել նաև մարզում բիզնես միջավայրի ընդհանուր վիճակի, ձեռնարկությունների քանակի, գործունեության ոլորտների, զբաղվածության մակարդակի, ընթացիկ և նախատեսվող ծրագրերի վերաբերյալ: Մարզի քաղաքային և գյուղական համայնքների ղեկավարները ներկայացրել են զարգացմանը վերաբերող առաջարկություններ: Աբովյանի քաղաքապետը, մասնավորապես, առանձնացրել է Աբովյանը խելացի քաղաք և ՏՏ ոլորտում ազատականացված գոտի դարձնելու ծրագրերը, որոնք այժմ մշակվում են և համապատասխան ընթացակարգերից հետո կներկայացվեն կառավարություն: Ողջունելով գաղափարը՝ վարչապետը կարևորել է Աբովյանում էլեկտրոնային կառավարման համակարգի ներդրումը և թվայնացումը, ինչպես նաև քաղաքի ենթակառուցվածքների կառավարման գործում մասնավոր հատվածի ներգրավումը: Իսկ Ծաղկաձորի քաղաքապետը ներկայացրել է համայնքի զարգացման ծրագիրը, որի նպատակը զբոսաշրջության ու հյուրանոցային բիզնեսի խթանումն է: Նա տեղեկացրել է, որ ծրագրի շրջանակում նախատեսվում է Ասիական զարգացման բանկի կողմից 10 մլն ԱՄՆ դոլարի ներդրում, որի արդյունքում Ծաղկաձորում կստեղծվի ժամանցի կենտրոն:

Կառավարության ղեկավարին ներկայացվել են նաև մի շարք ներդրումային ծրագրերի առաջարկություններ, որոնք վերաբերում են արևային կայանների և ջերմոցների ստեղծմանը, ենթակառուցվածքների զարգացմանը, կաշվե իրերի արտադրության հիմնմանը, ինտենսիվ կաթիլային համակարգով ոռոգվող այգիների ստեղծմանը, արդեն գործող բիզնեսների ընդլայնմանը և այլն: Կարեն Կարապետյանը ողջունել է հնչած գաղափարները՝ առաջարկելով դրանք ձևակերպել բիզնես տրամաբանությամբ և ներկայացնել կառավարության քննարկմանը: