Երեթշաբթի, 13 Փետրվարի 2018 15:12

Արմինֆո. 2018 թվականին Հայաստանում շահագործման  կհանձնվի 8 նոր արևային կայան: Փետրվարի 13-ին լրագրողների հետ հանդիպմանն այդ մասին հաղորդել է էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների փոխնախարար Հայկ Հարությունյանը:

 

Նրա ասելով, նախորդ տարի շուկայում սկսել են գործել երեք արևային էլեկտրակայաններ` Կոտայքի, Արմավիրի և Արագածոտնի մարզերում: Դրանց ընդհանուր սահմանված հզորությունը կազմում է 2,5 ՄՎտ: Ընդ որում, էներգիայի վերականգնվող աղբյուրների հիման վրա էլեկտրաէներգիայի ինքնավար արտադրության թույլատրելի շեմը 150 կՎտ/ժ-ից  ավելացվել է մինչև 500 կՎտ/ժ: Ընթացիկ տարվա հունվարին արդեն հաստատվել են այդ շեմի կիրառման վերաբերյալ մի քանի ծրագրեր, որոնք ներկայացրել են իրավաբանական անձինք: Այժմ հանրապետությունում կա արդեն 252 ինքնավար արտադրող` 2,5 ՄՎտ սահմանված հզորությամբ, որոնք միացված են էլեկտրակայաններին: Եվս 30-ն ստացել են տեխնիկական պայմաններ և առաջիկայում կմիցվեն ցանցին: Միացումների դինամիկան վկայում է ինքնավար արատդրողների զգալի աճի մասին: Այսպես, եթե 2017 թվականի դեկտեմբերի 31-ին դրանց թիվը կազմում էր 208, ապա հունվարի վերջին` արդեն 252:

 

Հարությունյանի ասելով, ոչ պակաս կարևոր գործոն է արևային վահանակների արտադրության  հայրենական ձեռնարկությունների ստեղծումը: 2017 թվականին սկսել է աշխատել «Սոլարոն՚ ընկերությունը, որն զգալի աշխուժություն է դրսևորում շուկայում: Այսպես, ընկերությունը վահանակներով ապահովել է 147 կՎտ/ժ արևային էլեկտրակայան Տավուշի մարզում: «Ընդ որում, այս ձմեռային օրերին կայանը երբեմն տալիս է մինչև 153 կՎտ/ժ էլեկտրաէներգիա, այսինքն, սահմանված հզորությունից ավելի, ինչը չի կարող չլինել հուսադրող՚, - ասել է փոխնախարարը, հավելելով, որ 2018 թվականին երկրում կհայտնվի ևս մեկ նման արտադրույթյուն: Կառավարությունն արդեն սարքավորման ներմուծման և տեղադրման համար մաքսային և հարկային  արտոնություններ  է տրամադրել «Մուլտի սոլարեն՚ ընկերությանը:

 

Բացի այդ, մեծ աշխատանք է տարվել չգազիֆիկացված համայնքներում: Լեռնամեջ համայնքում փորձնական ծրագրի արդյունքների հիման վրա, որտեղ բոլոր տների տանիքներին տեղադրվել են արևային պանելներ, մշակվել է նոր ծրագիր, որին համապատասխան, 310 համայնքներում տեղադրվել են համանման պանելներ: Այսօրվա դրությամբ Հայաստանում կա շուրջ 2 հազար ֆիզիկական և իրավաբանական անձ, որոնք օգտվել են արևային ջրատաքացուցիչների ներդրման ծրագրից, և 252 անձ` ֆոտովոլտային վահանակներից: Ծրագիրը աշխուժորեն կիրառվում է: Եթե 2016 թվականին արևային ջրատաքացուցիչների սահմանված հզորությունը կազմել է 3,6 ՄՎտ, ապա այժմ այդ ցուցանիշը բարձրացել է մինչև 8 ՄՎտ:

 

Ինչպես ավելի վաղ հաղորդել էր ԱրմԻնֆո-ն, վկայակոչելով Հայկ Հարությունյանին, ինքնավար էլեկտրաէներգիա արտադրողները կարող են տեղադրել ավելի մեծ հզորության արևային մարտկոցներ` նաև ջեռուցման նպատակով: «Այդպիսով, հնարավոր կլինի ամռանն արտադրել էլեկտրաէներգիա և այն պահպանման հանձնել ցանցերին, իսկ ձմռանը հետ ստանալ` նույն գնով: Գործող կարգը նման հնարավորություն չի նախատեսում, քանի որ իրականացվում էր էլեկտրաէներգիայի արտադրության դիմաց  ամսական փոխհատուցում՚, - հայտարարել է փոխնախարարը:

 

«ՀՀ էներգետիկ անվտանգության ապահովման հայեցակարգի՚ համաձայն, մինչև 2020 թիվը վերականգնվող աղբյուրներով ծածկված կլինի Հայաստանում սպառվող ողջ էներգիայի 20%-ը, իսկ մինչև 2026 թիվը` 50%-ը: Կառավարությունը նախատեսում է մինչև 2020 թվականը 38%-ով կրճատել էներգիայի սպառումը և, համապատասխանաբար, էներգետիկ ծախսերը: Հայաստանում ստեղծված են բոլոր պայմանները արևային էլեկտրակայանների տեղադրման համար: Ոչ միայն չեն պահանջվում լիցենզիաներ, այլև  ողջ գործընթացն ազատվում է հարկերից: Ստեղծված են բոլոր պայմաններն այդ ոլորտում ներդրումների համար:

 

Ըստ ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված ներդրումային ծրագրի, Հայաստանում նախատեսվում է կառուցել 6 արևային կայան, մինչև 110 ՄՎտ ընդհանուր հզորությամբ: Առաջին փուլում ընտրվել է «Մասրիկ» համայնքի մոտակայքում, որտեղ կկառուցվի 55 ՄՎտ հզորությամբ արևային էլեկտրակայան: Ծրագրի ընդհանուր արժեքը կկազմի 129 միլիոն դոլար: